01 Ocak tarihte bugün ne oldu?

OLAYLAR

MÖ 45 - Jülyen takvimi ilk kez kullanılmaya başlandı. 16. yüzyıla kadar kullanıldıktan sonra yerini Gregoryen takvime bırakacaktır.

404 - Telemachus, Kolezyum'daki bir gladyatör dövüşünü ayırmak isteyince, kalabalık tarafından taşlanarak öldürüldü. Honorius O'nun anısına dövüşleri yasakladı. Bu dövüş son gladyatör dövüşü olarak tarihe geçti.

1515 - Fransa'da, I. François tahta çıktı.

1785 - Dünyanın ilk gazetelerinden Daily Universal Register, İngiltere'de yayımlanmaya başladı. Üç yıl sonra adı "The Times" olarak değiştirilecek olan gazete, hala çıkmaktadır.

1801 - Cüce gezegen Ceres, Giuseppe Piazzi tarafından keşfedildi.

1808 - Amerika Birleşik Devletleri'ne köle girişi yasaklandı.

1891 - Penaltı, Birleşik Krallık'taki Stoke City-Notts maçındaki tartışmalar üzerine kural kitabına girdi.

1899 - Küba'da İspanyol egemenliği sona erdi.

1901 - Avustralya'daki Britanya kolonileri federasyonlaşarak tek bir çatı altında birleşti.

1901 - Nijerya, Birleşik Krallık himayesine girdi.

1901 - Pentakostalizm mezhebi, Topeka, Kansas'ta Bethel Bible College'de ilk ayin sonrası kurulmuş oldu.

1923 - Türkiye'nin ilk futbol federasyonu olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı (bugün Türkiye Futbol Federasyonu) kuruldu.

1925 - Amerikan astronom Edwin Hubble, samanyolu dışında başka galaksiler keşfettiğini açıkladı.

1926 - Gece yarısından itibaren Uluslararası Takvim ve Saat kullanılmaya başlandı.

1929 - Millet Mektepleri açıldı.

1929 - Anadolu demiryolu hattı ile Haydarpaşa Limanı millileştirildi.

1934 - Alcatraz adası, Amerika Birleşik Devletleri'nin bir hapishanesi haline getirildi.

1939 - Sidney, Avustralya'da sıcaklık 45 °C'yi buldu; şehirde bu bir rekor.

1945 - Fransa, Birleşmiş Milletler'e alındı.

1949 - Endonezya'da, Hollandalı askerler Cava'yı ele geçirdi.

1956 - Sudan bağımsız bir cumhuriyet olduğunu ilan etti.

1958 - Avrupa Ekonomik Topluluğu kuruldu.

1959 - Küba Devriminin zaferi: Diktatör Fulgencio Batista yeni yılın ilk saatlerinde Havana'dan kaçtı. Camilo Cienfuegos ve Che Guevara önderliğindeki gerilla kolları Havana'ya girmeye başladı. Bütün Küba'da işçiler ve köylüler Fidel Castro'nun çağrısına uyarak genel greve başladı.

1960 - Kamerun, BM yönetiminden bağımsızlığını kazandı.

1960 - İlk meteorolojik uydu 'Tiros' Amerika Birleşik Devletleri tarafından fırlatıldı.

1965 - Filistin Kurtuluş Örgütü içerisinde yer alan El Fetih, ilk silahlı eylemini gerçekleştirdi. Ahmet Amr Musa önderliğindeki gerilla birlikleri, İsrail'in işgal altında tuttuğu Batı Şeria topraklarına sızarak, bir köprüyü havaya uçurdu.

1971 - Amerika Birleşik Devletleri'nde televizyonda sigara reklamları yasaklandı.

1973 - Birleşik Krallık, İrlanda ve Danimarka, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) üyesi oldu.

1974 - İsrail'de yapılan seçimleri Golda Meir liderliğindeki İsrail İşçi Partisi kazandı.

1978 - Hindistan Hava Yollarına ait Boeing 747 tipi bir yolcu uçağı, Mumbai açıklarında havada infilak ederek denize çakıldı; 213 kişi öldü.

1979 - Çin ile Amerika Birleşik Devletleri arasında diplomatik ilişkiler başladı.

1981 - Yunanistan, Avrupa Ekonomik Topluluğu üyeliğine kabul edildi.

1984 - Brunei bağımsızlığını kazandı.

1984 - Nijerya'da General Muhammadu Buhari kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi.

1990 - David Dinkins, New York'un ilk siyah Belediye Başkanı olarak görevine başladı.

1990 - Ruanda İç Savaşı başladı.

1993 - Çekoslovakya dağıldı. Slovakya ve Çek Cumhuriyeti kuruldu.

1994 - NAFTA (Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması) yürürlüğe girdi.

1994 - Meksika'nın Chiapas eyaletindeki kızılderililer, ulusal kuruluşları için Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu önderliğinde ayaklanarak bölgenin denetimini ele geçirdiler.

1995 - Diyarbakır'ın Kulp ilçesine bağlı Hamzalı köyüne saldıran PKK mensupları, yedisi çocuk on dokuz kişiyi öldürdü. Bir PKK'lı öldürüldü.

1995 - Dünya Ticaret Örgütü kuruldu.

1995 - İsveç, Avusturya ve Finlandiya, Avrupa Birliği üyeliğine kabul edildi.

1996 - Gümrük Birliği anlaşması Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Anlaşma, Türkiye ile 15 Avrupa ülkesi arasında geçerli oldu.

1997 - Zaire, Dünya Ticaret Örgütü üyesi oldu.

1998 - Avrupa Merkez Bankası kuruldu.

1999 - Avrupa para birimi Euro yürürlüğe girdi (Birleşik Krallık, Danimarka, İsveç ve Yunanistan hariç).

2002 - Hollanda'da ötanaziyi yasallaştıran karar yürürlüğe girdi. Hollanda, ölümcül durumdaki hastalara hayatlarını sona erdirme hakkı veren ilk ülke oldu.

2002 - Tayvan, Chinese Taipei gibi Dünya Ticaret Örgütü üyesi oldu.

2002 - Euro banknot ve bozuk paraları Avrupa Birliği üyesi ülkeler'de kullanılmaya başlandı.

2005 - Türk lirası'ndan (TL) 6 sıfır atıldı. Yeni Türk Lirası (YTL) tedavüle girdi.

2007 - Bulgaristan ve Romanya, resmen AB üyesi oldular. Slovenya Euro bölgesine dahil oldu.

2007 - Endonezya Adam Air Hava Yollarına ait AA574 sefer sayılı Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı, Sulawesi Adası'nın dağlık bir bölgesine düştü. Uçakta 102 kişi bulunuyordu.

2008 - Malta, Kıbrıs Cumhuriyeti, Agrotur ve Dikelya, Avro kullanımına geçti.

2009 - Tayland'ın başkenti Bangkok'ta düzenlenen yeni yıl kutlamalarında çıkan bir yangında en az 61 (66?) kişi yaşamını yitirdi.

2009 - Avusturya, Japonya, Meksika, Türkiye ve Uganda, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi masasında geçici üye olarak yerlerini aldılar.

2009 - Euro kullanmaya başlayan Slovakya, Avro Bölgesi'nin 16. üyesi oldu.

2010 - Pakistan'ın Lakki Marwat kentinde düzenlenen voleybol turnuvasında gerçekleşen intihar saldırısında 105 kişi yaşamını yitirdi, 100'den fazla kişi yaralandı.

2010 - İspanya, Avrupa Birliği Konseyi Başkanlığını İsveç'ten devraldı.

2010 - Hint Okyanusu üzerine güneş tutulması gerçekleşti.

2011 - Mısır'ın İskenderiye şehrindeki Kıptîlerin gerçekleştirdiği yeni yıl ayini sırasında gerçekleşen patlamada 23 kişi yaşamını yitirdi.

2011 - Estonya Euro bölgesine dahil oldu.

2011 - Estonya'nın Tallinn ve Finlandiya'nın Turku kentleri bir yıllığına Avrupa Kültür Başkenti oldu.

2011 - Macaristan, AB Dönem Başkanlığını devraldı.

2014 - Letonya, Euro kullanmaya başladı ve Euro bölgesine katıldı.

2014 - İsveç Umeå, Letonya Riga Avrupa Kültür Başkenti oldu.

2015 - Litvanya, Euro Bölgesi'nin 19. üyesi oldu.

2017 - İstanbul'da, Reina gece kulübüne saldırı yapıldı.

DOĞUMLAR

1431 - VI. Alexander, Katolik Kilisesi'nin 214. Papası (ö. 1503)

1449 - Lorenzo de' Medici, De facto Floransa Hükümdarı (ö. 1492)

1467 - I. Zygmunt, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan Kralı ve Litvanya Büyük Dükü (ö. 1548)

1484 - Huldrych Zwingli, İsviçre Protestan Reform'unun lideri (ö. 1531)

1788 - Étienne Cabet, Fransız felsefeci, ütopik sosyalist ve kuramcı (ö. 1856)

1823 - Sándor Petofi, Macar şair (ö. 1849)

1854 - James George Frazer, İskoç insan bilimci, yazar ve halk bilimci (ö. 1941)

1863 - Pierre de Coubertin, Fransız pedagog, tarihçi ve sporcu (Olimpiyat Oyunları'nın kurucusu) (ö. 1937)

1864 - Alfred Stieglitz, Amerikan fotoğrafçı (ö. 1946)

1879 - Edward Morgan Forster, İngiliz roman, öykü ve deneme yazarı (ö. 1970)

1879 - William Fox, Macar asıllı Amerikalı film yapımcısı (ö. 1952)

1887 - Wilhelm Canaris, Alman amiral ve Nazi Almanyası'nda Abwehr Başkanı (ö. 1945)

1893 - Behçet Uz, Türk doktor (ö. 1986)

1895 - John Edgar Hoover, ABD federal polis örgütü FBI'ın kurucusu ve 1924-1972 arasında aralıksız olarak yöneticisi (ö. 1972)

1901 - Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu, Türk gazeteci ve yazar (ö. 1970)

1906 - Hacı Ömer Sabancı, Türk iş adamı ve Sabancı Holding'in kurucusu (ö. 1966)

1908 - Avni Dilligil, Türk oyuncu ve yönetmen (ö. 1971)

1911 - Necdet Kent, Türk diplomat (ö. 2002)

1912 - Kim Philby, Britanyalı istihbarat görevlisi (soğuk savaş döneminin en önemli çift taraflı casusu) (ö. 1988)

1912 - Nikiforos Vrettakos, Yunan şair ve yazar (ö. 1991)

1915 - İhsan Devrim, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 2010)

1916 - Danyal Topatan, Türk sinema sanatçısı (ö. 1975)

1917 - Fahri Erdinç, Türk edebiyatçı ve şair (ö. 1986)

1917 - Nezahat Tanyeri, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 1986)

1919 - Jerome David Salinger, Amerikan yazar (ö. 2010)

1922 - Rocky Graziano, Amerikan boksör (ö. 1990)

1925 - Sami Hazinses, Ermeni asıllı Türk sinema oyuncusu (ö. 2002)

1926 - Süleyman Dilbirliği, Türk asker (ö. 2017)

1927 - Vernon L. Smith, Amerikalı ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi

1927 - Abdulbasit Abdussamed, Mısırlı Hâfız ve Kur'an kâri'si (ö. 1988)

1927 - Ahmet Kostarika, Türk sinema oyuncusu (ö. 1994)

1927 - Maurice Béjart, Fransız-İsviçreli dansçı, koreograf ve opera yönetmeni (ö. 2007)

1929 - Bedih Yoluk (Kazancı Bedih), Türk gazelhan (ö. 2004)

1929 - Metin Erksan, Türk film yönetmeni (ö. 2012)

1930 - Adonis, Suriyeli şair ve denemeci

1930 - Tahsin Saraç, Türk şair (ö. 1989)

1932 - Suat Yalaz, Türk Karikatürist, çizer, çizgi romancı, film yönetmeni, senarist, film yapımcısı (ö. 2020)

1932 - Leman Çıdamlı, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2012)

1939 - Gül Yalaz, Türk sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2013)

1941 - Ayşe Şasa, Türk senarist ve yazar (ö. 2014)

1941 - Selçuk Uluergüven, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu (ö. 2014)

1942 - Cevat Yurdakul, Türk polis (ö. 1979)

1942 - Tamer Yiğit, Türk sinema sanatçısı

1943 - Baykal Kent, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2012)

1944 - Uğurtan Sayıner, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

1946 - Birsen Ayda, Türk sinema oyuncusu (ö. 2011)

1947 - Mehmet Ulay, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

1948 - Devlet Bahçeli, Türk ekonomist, siyasetçi ve MHP Genel Başkanı

1950 - Cengiz Sezici, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2019)

1950 - Ülkü Ülker, Türk sinema oyuncusu ve şarkıcı (ö. 2016)

1951 - Yalçın Güzelce, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2015)

1952 - Hüseyin Velioğlu, Hizbullah kurucu lideri (ö. 2000)

1952 - İbrahim Tatlıses, Türk şarkıcı, besteci, yapımcı ve oyuncu

1953 - Özay Fecht, Türk caz şarkıcısı, oyuncu ve eğitimci

1954 - Kurtuluş Türkgüven, Türk müzisyen (ö. 2009)

1954 - Volkan Saraçoğlu, Türk sinema, dizi ve tiyatro sanatçısı (ö. 2014)

1955 - Cem Gürdap, Türk sinema oyuncusu (ö. 2007)

1955 - Burhan Kuzu, Türk hukukçu ve siyasetçi (ö. 2020)

1956 - Andy Gill, İngiliz post-punk gitaristi ve müzik yapımcısı (ö. 2020)

1956 - Dilber Ay (Dilber Karakaş), Türk şarkıcı, söz yazarı ve sunucu (ö. 2019)

1958 - Mustafa Altıoklar, Türk yönetmen, yapımcı ve senarist

1958 - Şükrü Kızılot, Türk akademisyen ve gazeteci (ö. 2017)

1959 - Osman Delikkulak, Türk siyasetçi ve eski Side Belediye Başkanı

1959 - Yaman Tarcan, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 2009)

1960 - Hakan Karahan, Türk yazar, şair, senarist, oyuncu ve film yapımcısı

1961 - Ahmet Şafak, Türk müzisyen, bestekâr ve oyuncu

1961 - Deniz Arman, Türk gazeteci ve haber koordinatörü

1961 - Uğur Polat, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

1962 - Korcan Karar, Türk haber spikeri

1962 - Kürşat Alnıaçık, Türk tiyatrocu ve oyuncu

1962 - Payidar Tüfekçioğlu, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2017)

1963 - Devran Çağlar, Türk arabesk müziği sanatçısı ve oyuncu (ö. 2019)

1968 - Davor Suker, Hırvat futbolcu

1968 - Toprak Sergen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı

1969 - Verne Troyer, Amerikalı oyuncu, komedyen ve dublör (ö. 2018)

1970 - Tuba Atav, Türk haber spikeri

1971 - Emrah, Türk şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu

1972 - Lilian Thuram, Fransız futbolcu

1975 - Marc Paquet, Kanadalı oyuncu

1975 - Erdem Akakçe, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu

1976 - Mustafa Doğan, Türk asıllı Alman futbolcu

1983 - Sefa Tantoğlu, Türk oyuncu

1984 - Koray Avcı, Türk müzisyen

1986 - Deniz Celiloğlu, Türk oyuncu

1987 - Serdar Özkan, Türk futbolcu

1989 - Hasan Ali Durtuluk, Türk futbolcu

1991 - Fırat Yılmaz Çakıroğlu, Türk öğrenci (ö. 2015)

1992 - Hazar Ergüçlü, Türk oyuncu

1992 - Jack Wilshere, İngiliz futbolcu

1993 - Sadık Çiftpınar, Türk futbolcu

1995 - Rachel Amanda, Endonezyalı oyuncu ve şarkıcı

1995 - Nuri Fatih Aydın, Türk futbolcu

1997 - Muhammet Beşir, Türk futbolcu

2002 - Eren Bülbül, Türk Emniyet Güçleri ile PKK üyeleri arasındaki çatışmada hayatını kaybeden Türk çocuk (ö. 2017)

ÖLÜMLER

379 - Basileios, Yunan rahip (d. 329)

1515 - XII. Louis, Fransa Kralı (d. 1462)

1560 - Joachim du Bellay, Fransız Rönesans şairi (d. 1522)

1748 - Johann Bernoulli, İsviçreli matematikçi (d. 1667)

1782 - Johann Christian Bach, Alman besteci (d. 1735)

1891 - Antonio Stoppani, İtalyan jeolog, paleoantolog ve öncü popüler bilim yazarı (d. 1824)

1894 - Heinrich Hertz, Alman fizikçi (d. 1857)

1921 - Theobald von Bethmann Hollweg, Alman siyasetçi ve Almanya'nın Şansölyesi (d. 1856)

1929 - Mustafa Necati, Türk siyasetçi (d. 1894)

1953 - Hank Williams, Amerikalı şarkıcı, gitarist ve söz yazarı (d. 1923)

1958 - Edward Weston, Amerikan fotoğrafçı (d. 1886)

1963 - Filippo Del Giudice, İtalyan film yapımcısı (d. 1892)

1965 - Mehmet Emin Erişirgil, Türk eğitimci, felsefeci, yazar ve siyasetçi (d. 1891)

1966 - Ahmet Fetgeri Aşeni, Türk jimnastikçi, Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün kurucularından ve 6. Başkanı (d. 1886)

1966 - Vincent Auriol, Fransa Devlet Başkanı (d. 1884)

1969 - Mümtaz Turhan, Türk sosyal psikolog ve İstanbul Üniversitesi Deneysel Psikoloji Kürsüsü Başkanı (d. 1908)

1972 - Maurice Chevalier, Fransız aktör ve şarkıcı (d. 1888)

1994 - Cesar Romero, Küba asıllı Amerikan oyuncu (d. 1907)

1995 - Dilber Ay (Gülşen Demirci), Türk sinema sanatçısı (d. 1958)

1995 - Eugene Wigner, Macar asıllı Amerikalı fizikçi ve matematikçi (d. 1902)

2001 - Ray Walston, Amerikalı aktör (d. 1914)

2003 - Yusuf Nalkesen, Türk bestekâr (d. 1923)

2012 - Jorge Andrés Boero, Arjantinli motosiklet yarışçısı (d. 1973)

2015

Boris Morukov, Rus fizikçi ve kozmonot (d. 1950)

Donna Douglas, Amerikan oyuncu ve komedyen (d. 1933)

Mario Cuomo, Amerikan politikacı ve yazar (d. 1932)

Ömer Karami, Lübnanlı siyasetçi ve Lübnan'ın 2. Başbakanı (d. 1934)

2016

Antonio Carrizo, Arjantinli sunucu (d. 1926)

Yiğit Okur, Türk avukat ve yazar (d. 1934)

2017

Talat Tunçalp, Türk olimpik bisikletçi (d. 1915)

Tony Atkinson, Britanyalı akademisyen ve ekonomist (d. 1944)

2020

David J. Stern , Amerikalı Spor (NBA patronu) adamı (d. 1942)

János Aczél, Macar-Kanadalı matematikçi (d. 1924)

BAYRAMLAR VE YILDÖNÜMLERİ

Yılbaşı

Küba Ulusal Bayramı

Sudan Bağımsızlık Günü

Ağrı Aşıklar Bayramı