05 Şubat tarihte bugün ne oldu?

OLAYLAR

1869 - 78 kilogram ağırlığında ve %91'i saf altından oluşan, "Hoş Geldin Yabancı" adı verilen dünyanın en büyük altın külçesi, Avustralya'nın Victoria eyaletinde yerin birkaç santimetre altından çıkarıldı.

1877 - Mithat Paşa, sadrazamlıktan azledildi. Daha sonra Taif zindanında boğduruldu.

1885 - Belçika Kralı II. Léopold, Kongo'yu kendi kişisel mülkiyeti ilan etti.

1917 - Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, Başkan Woodrow Wilson'un vetosuna rağmen, Asyalıların ülkeye göçünü yasaklayan göçmen yasasını onayladı.

1919 - Charlie Chaplin, Mary Pickford, Douglas Fairbanks, ve D.W. Griffith birlikte United Artists film şirketini kurdular.

1919 - Karakol Cemiyeti adlı direniş örgütü kuruldu.

1924 - Nezihe Muhittin'in Başkanlığında Türk Kadınlar Birliği kuruldu.

1924 - Greenwich Gözlemevi, saat başı sinyallerini yayınlamaya başladı.

1932 - İlk Türk tangosu olan Mazi Kalbimde Bir Yaradır, Seyyan Hanım tarafından ilk kez yorumlandı.

1932 - İlk Türkçe hutbe, Süleymaniye Camii'nde okundu.

1933 - Atatürk, 1 Şubat'ta Bursa'da bir grubun, ezan ve kametin Türkçe okunmasını bahane edip, gösteri yapması üzerine Ege gezisini yarıda keserek Bursa'ya geldi.

1936 - Charlie Chaplin'in son sessiz filmi, Modern Zamanlar gösterime girdi.

1937 - Anayasa'nın 2. maddesinde yapılan değişiklikle, altı ilke Anayasa metnine girdi: Türkiye Devleti Cumhuriyetçi, Milliyetçi, Halkçı, Devletçi, Laik ve İnkılapçıdır. Resmi dili Türkçedir. Makam Ankara şehridir.

1939 - Uludağ'da ilk kez kayak yarışmaları yapıldı.

1956 - Meriç ve Tunca nehirleri dondu; Yeşilköy ve Mecidiyeköy'e kurtlar indi ve İstanbul halkı ekmeksiz kaldı.

1958 - Cemal Abdünnasır, Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olmak için aday gösterildi.

1958 - ABD Hava Kuvvetleri, Georgia eyaleti sahili açıklarında bir hidrojen bombası kaybetti. Bomba bulunamadı.

1959 - Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan arasındaki "Kıbrıs" konulu görüşmeler Zürih'te başladı.

1971 - Apollo 14, Ay yüzeyine indi.

1972 - Bob Douglas, Basketball Hall of Fame'e seçilen ilk siyah Amerikalı oldu.

1973 - Güney Afrika'da 20 bin siyah işçi greve başladı.

1975 - ABD Kongresi'nin 11 Aralık 1974'te aldığı, Türkiye'ye silah ambargosu kararı uygulanmaya başlandı. Ambargonun gerekçesi, Türkiye'nin Temmuz-Ağustos 1974'te Kıbrıs'a askeri müdahalede bulunmasıydı.

1976 - Amerikan uçak firması Lockheed, Türkiye'de rüşvet verdiklerini açıkladı.

1983 - Nokta dergisi yayın hayatına başladı.

1988 - Manuel Noriega'ya kaçakçılık ve para aklama suçlarından dava açıldı.

1988 - Yunan uyrukluların Türkiye'de bulunan gayrimenkulleri üzerindeki haklarını donduran 1964 tarihli kararname kaldırıldı.

1993 - ANAP İstanbul milletvekili Adnan Kahveci, eşi ve kızı, Bolu-Gerede yakınlarında geçirdikleri trafik kazasında öldüler; Kahveci'nin oğlu, kazadan yaralı kurtuldu.

1994 - Bosna Savaşı sırasında Markale Pazar yerinde bomba patladı; 68 kişi öldü, 144 kişi yaralandı.

2007 - Amerikalı astronot Sunita Williams, Uluslararası Uzay İstasyonunun soğutma sistemini tamir etmek amacıyla yaptığı 22 saat 27 dakikalık uzay yürüyüşle "en uzun uzay yürüyüşünü yapan kadın" oldu.

2020 - 2193 sefer sayılı uçuş: İzmir-İstanbul seferini yapan Pegasus Hava Yolları uçağı, Sabiha Gökçen Havalimanı'na inişi sırasında pistten çıkarak parçalandı. Kazada 3 kişi öldü, 179 kişi yaralandı.

DOĞUMLAR

1804 - Johan Ludvig Runeberg, Finlandiya İsveçlisi şair (ö. 1877)

1836 - Nikolay Alexandrovich Dobrolyubov, Rus eleştirmen ve gazeteci (ö. 1861)

1840 - John Boyd Dunlop, İskoçyalı mucit (ö. 1921)

1858 - Saffet Atabinen, ilk Türk orkestra şefi (ö. 1939)

1872 - Selma Rıza Feraceli, ilk Türk kadın gazeteci (ö. 1931)

1878 - André Citroën, Fransız mühendis ve iş adamı (ö. 1935)

1889 - Recep Peker, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1950)

1907 - Eren Eyüboğlu, Türk ressam (ö. 1988)

1914 - William Burroughs, Amerikalı roman ve deneme yazarı (ö. 1997)

1917 - Kerime Nadir, Türk romancı (ö. 1984)

1918 - Kara Karayev, Azeri besteci (ö. 1982)

1918 - Otto Scrinzi, Avusturyalı bir sinir hastalık uzmanı, gazeteci ve aşırı sağcı siyasetçi (ö. 2012)

1919 - Andreas Papandreou, Yunan iktisatçı ve siyasetçi (Yunanistan'ın eski Başbakanı) (ö. 1996)

1919 - Red Buttons, Amerikalı aktör ve komedyen (ö. 2006)

1932 - Cesare Maldini, İtalyan futbolcu (ö. 2016)

1932 - Vladimir Maneyev, Rus güreşçi (ö. 1985)

1940 - Özay Gönlüm, Türk halk müziği sanatçısı (ö. 2000)

1946 - Charlotte Rampling, İngiliz oyuncu

1950 - Nihat Nikerel, Türk oyuncu ve yazar (d. 2009)

1951 - Yaşar Nuri Öztürk, Türk akademisyen, gazeteci, yazar ve siyasetçi (ö. 2016)

1951 - Robin Sachs, İngiliz sinema ve Tv oyuncusu (ö. 2013)

1952 - Daniel Balavoine, Fransız şarkıcı (ö. 1986)

1956 - Sevda Karaca, Türk pop müzik ve sinema sanatçısı

1957 - Mustafa Elitaş,Türk siyasetçi

1959 - Lütfü Türkkan, Türk siyasetçi

1961 - Ersin Kalkan, Türk gazeteci ve yazar

1961 - Hakan Peker, Türk şarkıcı

1962 - Jennifer Jason Leigh, Amerikalı oyuncu

1964 - Duff McKagan, Amerikalı müzisyen ve besteci

1964 - Laura Linney, Amerikalı oyuncu

1965 - Gheorghe Hagi, Rumen teknik direktör ve eski futbolcu

1966 - Soner Arıca, Türk şarkıcı

1974 - Deniz Yılmaz, Türk gitarist, şarkıcı ve Kurban'ın solisti

1975 - Giovanni van Bronckhorst, Endonezya asıllı Hollandalı futbolcu

1976 - Altan Aksoy, Türk millî futbolcu

1980 - Manaf Abushgeer, Suudi Arabistanlı futbolcu

1981 - Ahu Sungur, Türk oyuncu

1981 - Nora Zehetner, Amerikalı oyuncu

1984 - Carlos Tevez, Arjantinli futbolcu

1985 - Cihan Özdemir, Türk şarkıcı

1985 - Cristiano Ronaldo, Portekizli futbolcu

1986 - Manuel Fernandes, Portekizli futbolcu

1987 - Özge Gürel, Türk oyuncu

1992 - Neymar, Brezilyalı futbolcu

1995 - Adnan Januzaj, Kosovalı-Arnavut asıllı Belçikalı futbolcu

2002 - Davis Cleveland, Amerikalı oyuncu

2003 - Sümeyye Boyacı, Türk yüzücü

ÖLÜMLER

1889 - Ole Jacob Broch, Norveçli matematikçi, fizikçi, ekonomist ve politikacı (d. 1818)

1894 - Auguste Vaillant, Fransız anarşist (d. 1861)

1926 - André Gedalge, Fransız besteci ve öğretmen (d. 1856)

1931 - Mihal Grameno, Arnavut milliyetçi, politikacı, yazar, özgürlük savaşçısı ve gazeteci (d. 1871)

1946 - George Arliss, İngiliz aktör (d. 1868)

1960 - Mustafa Kurucu, Türk mutasavvıf, öğretmen ve İslam alimi (d. 1887)

1961 - Helmuth Theodor Bossert, Alman asıllı Türk dil bilimci ve arkeolog (d. 1889)

1967 - Violeta Parra, Şilili folk müziği sanatçısı (d. 1917)

1969 - Thelma Ritter, Amerikalı oyuncu (d. 1902)

1971 - Mátyás Rákosi, Macar komünist siyasetçi ve 1945-1956 arasında Macaristan Komünist Partisi lideri (d. 1892)

1976 - Arnold Petersen, Amerika Sosyalist İşçi Partisi Ulusal Sekreteri (d. 1885)

1990 - Sümeyra Çakır, Türk ses sanatçısı (d. 1946)

1993 - Adnan Kahveci, Türk siyasetçi (d. 1949)

1993 - Joseph L. Mankiewicz, Amerikalı sinema yönetmeni, yapımcı ve yazar (d. 1909)

1994 - Hermann Josef Abs, Alman bankacı ve maliye uzmanı (d. 1901)

1999 - Wassily Leontief, Rus ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1906)

2005 - Gnassingbé Eyadéma, Togo devlet başkanı (d. 1935)

2006 - Cemal Kutay, Türk tarihçi ve yazar (d. 1909)

2008 - Maharişi Maheş Yogi, Hint guru (Transandantal Meditasyon tekniğini geliştiren) (d. 1918)

2014 - Carlos Borges, Uruguaylı futbolcu (d. 1932)

2020 - Kirk Douglas, Amerikalı oyuncu (d. 1916)