100. yılında Lozan Antlaşması rahatsızlığı

Lozan Antlaşması, Montreux Boğazlar Sözleşmesi ile birlikte, sadece Türkiye ve Yunanistan için değil, -Ege ve Karadeniz, coğrafya açısından Akdeniz’in bölümleri olarak kabul edilir- bütün Akdeniz ve bu denizi çevreleyen bölgeler açısından önemlidir. Önemlidir çünkü Türkiye ve Yunanistan bağlamında dile getirilen, “Lozan Dengesi” kavramı, bütün Akdeniz için söz konusudur. Türkiye ile Yunanistan arasındaki Lozan dengesinin bozulması, Kuzey Afrika’dan, Balkanlara; Balkanlardan Rusya’ya; oradan Kafkaslara ve nihayet Ortadoğu’ya kadar, dünyanın en eski ve önemi bölümünün dengesini yakından ilgilendirir.

Lozan Antlaşması’nın birçoğumuzun hiç üstünde durmadığımız, gözden kaçırdığımız diğer bir özelliği, bu antlaşmanın sadece Türkiye ile Yunanistan arasında denge kurması değil, bu iki ülkenin bütünlüğünü ve iç istikrarını da güvenceye aldığı gerçeğidir. Lozan’ın azınlıklar ve mübadiller hükümleri bu nedenle önemlidir. İşte bütün bu nitelikleri nedeniyle de Lozan Antlaşması’nın 100. Yılı, başta Türkiye ve Yunanistan olmak üzere bu büyük bölgedeki bütün ülkeler için önemli bir olaydır. Böyle olduğu içindir ki bir süredir, Türkiye’de ve bazı ülkelerde Lozan Antlaşması Konferansları düzenlenmektedir.

Köşe yazısının tamamını aşağıdaki linkten okuyabilirsiniz.