Çin Savunma Bakanı Dong hakkında yolsuzluk iddiası

Financial Times gazetesinin adı açıklanmayan “görevdeki ve eski ABD’li yetkililere” dayandırdığı haberde, Amiral Dong hakkında, Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nu (ÇHKO) hedef alan daha geniş bir yolsuzluk soruşturması kapsamında araştırma yapıldığı iddia edildi.

Gazeteye bilgi veren yetkililer, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in ÇHKO’ya yönelik yeni bir soruşturma dalgası başlattığını, bunun görevdeki Savunma Bakanı’nı da içine aldığını öne sürdü.

Dong, geçen yıl bir süre rotadan kaybolduktan sonra yolsuzluk suçlamasıyla görevden alınan eski Savunma Bakanı Li Şangfu’nun yerine Aralık 2023’te bakanlık görevine atanmıştı.

Dong’un bakanlığa atanmasının ardından Çin ordusunu yöneten Merkezi Askeri Komisyon üyeliğine atanmaması dikkati çekmişti. Dong, en son geçen hafta, Laos’ta düzenlenen Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) genişletilmiş savunma bakanları toplantısına katılmıştı.​​​​​​​

Önceki iki bakan yolsuzlukla suçlanmıştı

Çin’de silahlı kuvvetleri hedef alan yolsuzluk soruşturmaları kapsamında son iki yılda çok sayıda üst düzey asker, ordudan ve partiden ihraç edilmiş, meclis üyeliğinden azledilmişti.

2023’te önce Çin Halk Kurtuluş Ordusunun stratejik caydırıcılık bakımından kritik nükleer silah ve uzun menzilli füzelerinden sorumlu Roket Kuvvetlerini ve ardından askeri donatım ve modernizasyonundan sorumlu Donanım Geliştirme Dairesini hedef alan soruşturmalar başlatılmıştı.

Soruşturmaların ardından daha önce söz konusu birimlerin komutanlıklarını yapan önceki iki Savunma Bakanı Vey Fınghı ve Li Şangfu ordudan ve partiden ihraç edilirken rüşvet ve görevi kötüye kullanma suçlarından yargılanacakları bildirilmişti.

Göreve 2023 yılı başında gelen ve 6 ay sonra ansızın ortadan kaybolduktan sonra görevden alınan Li Şangfu hakkındaki soruşturmanın 31 Ağustos 2023’te başlatıldığı, soruşturma sonunda Li’nin başkaları adına çıkar sağlamak üzere büyük miktarda rüşvet aldığının ve başkalarına da rüşvet verdiğinin saptandığı bildirilmişti.

Ülkede 2018-2023 yıllarında savunma bakanlığı yapan Vey hakkındaki soruşturmanın ise 21 Eylül 2023’te başlatıldığı, soruşturma sonunda Vey’in, kayıt dışı hediyeler ve para karşılığında yetkisini başkalarına çıkar sağlamak üzere kullandığının belirlendiği kaydedilmişti.

9 generalin meclis üyeliğine son verilmişti

Çin Ulusal Halk Kongresi Merkez Komitesi, yıl sonundaki yasama oturumunun ardından 30 Aralık 2023’te 9 generalin meclis üyeliklerine son verildiğini duyurmuştu.

Roket Kuvvetlerinden 5, Donanım Geliştirme Dairesinden 2, Hava ve Deniz kuvvetlerinden 1’er general meclis üyeliğinden çıkarılmıştı.

Roket Kuvvetlerinden eski kuvvet komutanı LiYüçao, görevdeki ve eski yardımcıları Liu Guangbin ve Cang Cıncong, Li’den önceki kuvvet komutanı Cou Yaning, kuvvetin donanım bölümünün başındaki Lu Hong’un Meclis üyeliklerine son verilmişti.

Donanım Geliştirme Dairesinin görevdeki ve önceki başkan yardımcıları Rao Vınmin ve Cang Yülin ile 2017-2021 dönemindeki Hava Kuvvetleri Komutanı Ding Layhang ve Deniz Kuvvetlerinin Güney Filo Komutanı Cü Şinçun da Meclis üyeliği sonlandırılan askerler arasında yer almıştı.

”Parti disiplini ve kanunları ciddi ihlal şüphesi”

Generallerin ”parti disiplini ve kanunları ciddi ihlal şüphesi” meclis üyeliklerine sebebiyle son verildiği açıklanmıştı.

”Parti disiplini ve kanunları ihlal” ifadesi, Çin’de devlet görevlileri hakkında yürütülen soruşturmalarda yolsuzluk suçlamasına işaret ediyor.

Öte yandan bir süredir ortadan kaybolan ve kamuya açık etkinliklere katılmayan Kara Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Korgeneral Dıng Cıping’in de eylülde Ulusal Halk Kongresi üyeliğinden azledildiği bildirilmişti.