Eş başkanlar Bakırhan ve Hatimoğulları’nın Kürtçe konuşmaları Meclis tutanaklarına nasıl girdi?

TBMM Genel Kurulu’nda 2024 yılı Merkezi Yönetim bütçesinin dünkü görüşmelerinde HEDEP- DEM  Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ile Tülay Hatımoğulları Oruç’un ekrandan izlenen Kürtçe konuşmaları, Meclis’in tarihe ışık tutan tutanaklarına “[(*)] Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi” dipnotuyla girdi. Genel Kurul’da resmi dil esas alınıyor. Türkçe dışındaki diller tutanaklara daha önceki uygulamalarda ‘X’ işareti ve ‘bilinmeyen dil’ olarak giriyordu.  Daha sonra vazgeçilen bu uygulama yerine dün yapılan bütçe görüşmelerinde olduğu gibi Kürtçe ifadeler tutanaklara, yıldız işareti ve dipnotta 'Hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi'  açıklamasıyla  girmeye başladı.

Hülya Özmen- Muhalif

TBMM Genel Kurulu’nda 2024 yılı Merkezi Yönetim bütçesinin ilk gün görüşmelerinde DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, konuşmasına Kürtçe ile başladı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Kürtçe konuşurken sözünü kesmediği Bakırhan'a "Bu konuştuklarınızın bir de Türkçe açıklamasını istiyoruz Meclis olarak. Burası TBMM, burada resmi dilimiz Türkçe olduğu için Türkçe konuşulacak" dedi. Türkçe ile devam ettirdiği konuşmasına zaman zaman Kürtçe de serpiştiren Bakırhan ve kürsüye  kendisinden sonra gelen eş bakan Hatımoğulları’nın da  konuşmaları ekranlardan olduğu gibi  izlenirken bu konuşmalar Meclis tutanaklarına,  ‘yıldız’  işareti  ve “Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi’ açıklamasıyla girdi. Genel Kurul’da resmi dil esas alınıyor. Türkçe dışındaki diller tutanaklara daha önceki uygulamalarda ‘X’ işareti ve ‘bilinmeyen dil’ olarak giriyordu.  Daha sonra vazgeçilen bu uygulama yerine dün yapılan bütçe görüşmelerinde olduğu gibi Kürtçe ifadeler tutanaklara, yıldız işareti ve dipnotta 'Hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi'  açıklamasıyla  girmeye başladı.

 Bakırhan’ın Kürtçe sözleri ve Meclis tutanaklarındaki hali

 DEM Basın bürosu Eş Genel Başkan Tuncer Bakırhan’ın 2024 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi üzerine konuşmasını şöyle yayınladı:   

Eş Genel Başkanımız Tuncer Bakırhan, 2024 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi üzerine TBMM Genel Kurulunda konuştu. Bakırhan, bütçe görüşmelerinin açılışında yaptığı konuşmada şunları söyledi:

Belê. Ez dixwazim bi Kurdî, bi zimanê dayika xwe destpê bikim.

Silav ji gelê me re. Silav ji hemû temaşevanan re. Silav li hevalên me yên li zindanan. Silav li şopdarên jin, jiyan, azadî re. Silav li keda demokrasî û heqîqetê re…

Sayın Genel Kurul Üyeleri ve bizleri izleyen Değerli Halkımız; sizleri en içten duygularımla selamlıyorum. Başta cezaevinde rehin tutulan tüm yoldaşlarımız olmak üzere, özgürlük ve barış mücadelesi için gece gündüz emeğini ortaya koyan ve direnen herkese en içten saygı ve sevgilerimi iletiyorum.

---

TBMM Genel Kurulu’nda Eş Genel Başkan Tuncer Bakırhan’ın 2024 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi üzerine konuşmasını Kürtçe sözleriyle yaptığı  konuşması  tutanaklara şöyle geçti:

ÜÇÜNCÜ OTURUM

Açılma Saati: 17.35

BAŞKAN: Numan KURTULMUŞ

KÂTİP ÜYELER: Mustafa BİLİCİ (İzmir), Muhammed ADAK (Mardin)

BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 32’nci Birleşiminin Üçüncü Oturumunu açıyorum.

2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin görüşülmesine devam ediyoruz.

Komisyon yerinde.

Şimdi sıra, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Grubu adına yapılacak konuşmalarda.

İlk konuşmayı Eş Genel Başkan ve Siirt Milletvekili Sayın Tuncer Bakırhan yapacaktır.

Buyurun. (HEDEP sıralarından alkışlar)

HEDEP GRUBU ADINA TUNCER BAKIRHAN (Siirt) – “…”[(*)] (HEDEP sıralarından alkışlar)

DURSUN MÜSAVAT DERVİŞOĞLU (İzmir) – Anlamadık.

BAŞKAN – Sayın Bakırhan, bu konuştuklarınızın bir de Türkçe açıklamasını istiyoruz Meclis olarak. Burası Türkiye Büyük Millet Meclisi, burada Türkçe konuşulacak, resmî dilimiz Türkçe olduğu için Türkçe konuşulmasını bekliyoruz. Sizden de arkadaşlarımız adına bunun Türkçesini istiyoruz.

DURSUN MÜSAVAT DERVİŞOĞLU (İzmir) – Bir mecburiyet efendim ayrıca.

MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Erzurum) – Süreyi de geri verirsiniz.

BAŞKAN - Buyurun.

----

[(*)] Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi.

[* (HEDEP sıralarından alkışlar) ]* Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade