ABD’de Georgia ve Iowa üniversitelerinden ortak bir ekip tarafından yürütülen araştırma, burun yoluyla uygulanan koronavirüs (Kovid-19) aşısının etkili bağışıklık ve sıfır virüs yayılımı gösterdiği sonucuna ulaştı. Financial Express’in haberine göre, aşısının bağışıklık ve yayılım açısından yüzde 100 etkinliğe sahip olduğu bulgusuna ulaşıldı.
Hayvanlar üzerinde yapılan deneylere göre tek doz nazal aşı, SARS-CoV-2 (Kovid-19) virüsünün oluşumunu ve bulaşmasını engelleyebilecek etkinliğe sahip.
Aşı, koronavirüs için ana giriş ve üreme noktası olan solunum yollarını kaplayan mukozal hücreleri hedefliyor. Aşıda, spike proteinini hücrelere iletmek için parainfluenza 5 virüsü (PIV5) kullanılarak bağışıklık tepkisi harekete geçiriliyor.
Araştırma sonuçlarında, aşının ardından farelerin SARS-CoV-2 virüsüne karşı antikorlar geliştirdikleri ve hücresel bağışıklığı içeren lokal bir bağışıklık tepkisi ürettikleri gözlemlendi. Araştırmacılar ayrıca, aşının dağ gelinciklerinde enfeksiyon ve hastalığı önlediğini ve aynı kafeste bulunan hayvanlara hastalığın bulaşmadığını belirtti.
Science Advances dergisinde yayımlanan araştırma sonuçlarında, "Bu mukozal aşı, üst solunum yollarında SARS-CoV-2 replikasyonunu inhibe ederek, hastalığın alt solunum yollarına ilerlemesini engelledi" ifadelerine yer verildi.
Depolama konusunda büyük gelişme
Sadece tek doz olarak uygulanan aşının, normal buzdolabı sıcaklığında 3 aya kadar saklanabiliyor olması da depolama konusunda büyük bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
ABD Georgia Üniversitesi'nden Profesör Paul McCray, kullanımı daha kolay aşılar sayesinde daha fazla kişinin korunabileceğini belirterek, "Mevcut aşılar Kovid-19'a karşı çok başarılı, ancak dünya nüfusunun çoğunluğu hala aşılanmadı. Kullanımı kolay olan ve hem hastalığı hem de bulaşmayı durdurmada etkili olan daha fazla aşıya ihtiyaç var. Bu yeni Kovid-19 aşısının insanlarda etkili olduğu kanıtlanırsa, pandeminin kontrol altına alınması kolaylaşır" diye konuştu.
Araştırmanın yürütücülerinden Profesör Biao He, "Klinik öncesi verilerimiz, bu aşının yalnızca enfeksiyona karşı koruma sağlamadığını, aynı zamanda bulaşı da önemli ölçüde azalttığını gösteriyor" dedi.
Araştırmacılar, aşının sprey formunda olması sayesinde iğne korkusu olanların da korunmasının sağlayacağını düşünüyor. Ayrıca sprey aşıların hali hazırda başka hastalıklar için de kullanıldığı için bu 'bilindik yöntemin' aşı tereddütü yaşayanların sayısında azalma sağlayabileceği belirtiliyor.
Bharat Biotech ve Kanada merkezli Senotize şirketleri de dahil birçok ilaç firması, burun aşılarını deniyor.
Ayrıca dünyanın tescilli ilk koronavirüs aşısı Sputnik V’yi geliştiren Rus Gamaleya Araştırma Merkezi, burundan sprey ile uygulanabilen aşının patentini almıştı.
