ABD’nin en büyük perakende firmalarından Walmart’ın çevrimiçi mağaza bölümü CEO’luğunu yapmış e-ticaret girişimcisi Marc Lore, dünyanın ilk mega-ütopya fikrini hayata geçirmek istiyor. Amacı, günümüzün en modern şehirlerinin karışımını ortaya koyan çok daha yaşanabilir, erişimi kolay ve sürdürülebilir bir mega-şehir inşa etmek.
Aristoteles’ten türeyen Telos, “başarıya ulaşmak veya daha yüksek bir amaç” anlamına geliyor. Telos’a ait ilk çizimler, Danimarka merkezli Bjarke Ingels Group (BIG) tarafından bu hafta içinde sunuldu.
Yeri henüz belirlenmeyen Telos’un Nevada, Utah, Idaho, Arizona, Texas eyaletlerinden birinde veya Appalachia bölgesinde (Alamaba’nın kuzeyinden New York’a uzanan ABD’nin doğusunda kalan bölge) inşa edilmesi bekleniyor. 150.000 dönüm arazi üzerinde kurulması planlanan şehrin 2060 itibariyle 5 milyon kişi barındırabileceği düşünülüyor. Bu haliyle kişi başına 33 hektarın düştüğü San Francisco benzeri bir nüfus yoğunluğu olması bekleniyor.
Lore, dünyanın en modern şehirlerinin özelliklerini taşıyacak Telos’un New York City kadar hareketli, etkin ve güvenli; Tokyo kadar temiz ve Stockholm kadar sürdürülebilir olmasını planladıklarını söyledi.
Sürdürülebilirlik, iklim değişikliği ele alındığında ütopik kentin en önemli özelliği olarak belirecek. Telos, sahip olacağı yenilebilir enerji sistemi ve temiz su geri dönüşümü sağlayan tesisleri ile kendi kendini besleyecek. Şehir planlaması ise yerleşimcilerin olabildiğince fazla yeşil içinde yaşamasına odaklanacak.
Bjarke Ingels Group.
Rus kökenli ABD’li yazar ve filozof Ayn Rand’in “Equitism” felsefesi ve Nordik modeli bir kapitalizme dayanması istenen Telos, modern günümüzde benzeri olmayan bir toplum yapısı içermeyi hedefliyor. Her bir bireyin şehrin arazisi üzerinde hissesi bulunacak ve şehir toplumun malı olacak. Lore, equitism felsefesinden yola çıkan amacı, “günümüzde ödediğiniz vergilerin aynısını ödemek ve karşılığında dünyadaki en iyi sosyal hizmetleri almak” olarak ifade ediyor. Bu kapsamda Telosa ulaşım ve yaşam için en yenilikçi teknolojileri içerecek, yeni neslin geleceğe hazırlanması için en iyi eğitimi sunacak, çevreyi tamamen koruyacak ve yerleşimcilerine eşitlik ve dürüstlüğe dayanan bir finans sistemi sunacak.
Telosa ilk yerleşimcilerini 2030’dan itibaren kabul etmeye başlayabilir. Elon Musk’ın yarım milyon kişilik Mars kolonisi fikri kadar zor olmadığı kesin olsa da, Telosa’nın hayata geçmesi için yoğun bir çalışma gerekiyor. Fortune’a göre sadece Lore’nin milyar dolarları değil ancak birçok yatırımcı, hayırsever ve devlet yardımları ile projenin desteklenmesi gerekli.
Akıllı şehirlerin çağına girerken iyi bir planlama ve dev bir yatırım ile Telos gibi bir ütopya da inşa edilebilir. Kullanılacak teknolojilerden şehrin hangi yasama bölgesine dahil olacağına kadar sayısız detay sanırım Lore’in proje raporunda yer alıyordur.
