Stabilcoinler, piyasa değeri fazla değişmeyen ABD doları gibi bir varlığa bağlı kripto para birimleridir. Bitcoin ve Ethereum gibi ani iniş-çıkışlara eğilimli kripto para birimlerinin aksine, fiyatı çok az dalgalanan kripto varlıklardır. İlk stabilcoin 2014 yılında oluşturulan Tether’dir. Tether’den sonra pek çok stabilcoin modellenmiştir.
Kullanıcılar yatırdıkları her dolar için bir jeton alırlar. Teorik olarak, jetonlar daha sonra bire bir döviz kuru üzerinden orijinal para birimine döndürülebilir. 16 Ağustos 2021 itibariyle, Tether’de yaklaşık 64 milyar ABD doları, diğer bir deyişle dünya çapındaki tüm stabilcoinlerin 119 milyar dolarlık piyasa değerinin yarısından biraz fazlası bulunmaktadır. Sonraki en büyük piyasa değerine sahip stabilcoin ise yaklaşık 28 milyar dolarlık değere ulaşan USD Coin’dir.
Stabilcoinler neden önemlidir?
Başlangıçta stabilcoinler, Bitcoin gibi diğer kripto para birimlerini satın almak için kullanılıyordu. Çünkü birçok kripto para borsası geleneksel bankacılık sistemlerine erişime sahip değildi.
Aslına baktığınızda paranızı stabilcoine çevirmek ülkeler tarafından verilen para birimlerini kullanmaktan daha işlevsel olabilir. Çünkü stabilcoinleri dünyanın her yerinde 7/24, ATM derdi olmadan kullanabilirsiniz. Ayrıca para transferleri saniyeler içinde tamamlanır.
Stabilcoinlerin bir başka kullanışlı özelliği de, geleneksel sözleşmelerin aksine yasal bir yetki gerektirmeyen blok zincirler üzerinde akıllı sözleşmeler olarak adlandırılan bir sistem ile çalışabilmeleridir. Blok zincir yazılımındaki kod; sözleşmenin şartlarını, paranın nasıl ve ne zaman transfer edileceğini otomatik olarak belirler. Bu, stabilcoinleri doların yapamayacağı şekilde programlanmaya uygun hale getiriyor.
Akıllı sözleşmeler yalnızca sorunsuz ticaret için kullanılmıyor. Aynı zamanda borç verme, ödemeler, sigorta, tahmin piyasaları ve merkezi olmayan özerk kuruluşlar da stabilcoinleri ciddi anlamda kullanmaya başladı. Sözleşme maddelerinde sınırlı insan müdahalesi bulunan işletmeler de stabilcoinlerle ilgileniyor. Blok zinciri teknolojisinde karşınızdaki insana güvenmenize gerek kalmıyor. Sistem içindeki teknolojiye güvenmeniz yeterli. Tüm işlemler sistem güvencesiyle tamamen otomatik olarak gerçekleşiyor.
Stabilcoinler mi geleneksel paraları mı?
Fakat uzmanlar, düzenleme eksikliğinin finansal sistemler için büyük riskler oluşturduğunu söylüyor. Yakın tarihli bir makalede ekonomistler Gary B. Gorton ve Jeffery Zhang, bankaların kendi özel para birimlerini çıkardığı 19. yüzyılın ortalarına bir benzetme yapıyorlar. İnsanların özel olarak ihraç edilen para birimlerinin değeri üzerinde anlaşamadıkları için sık sık işlem yaptıkları o çağda olduğu gibi, stabilcoinlerin de aynı sorunlara yol açabileceğini söylüyorlar.
Düzenleyiciler de stabilcoinlerin finansal sistem için risk oluşturabileceğinden endişe ediyor. Bu sebeple son zamanlarda bu konuya daha fazla ilgi gösteriyorlar. Bakalım yapılan araştırma ve çalışmalardan ne gibi sonuçlar çıkacak?
