Gerze'de termik santrale karşı doğalarını savunan 37 kişiye hapis ve para cezası verildi. SAMÇEP üyeleri, basın açıklaması yaptılar. Plaform adına açıklama yapan SAMÇEP Sözcüsü Mehmet Özdağ, Yaykıl köylülerinin yalnız olmadığını, iptal edilen projeye karşı köylülere verilen cezanın Türkiye'deki doğa mücadeleleri için bir 'gözdağı' olarak verilip verilmediğini sordu.
Termik santral projesinin, 6 yıl süren mücadelesi sonrasında 2015 yılında Orman Kanunu'na aykırı olması nedeniyle iptal edildiğini hatırlatan Özdağ, "10 yıl önce, 5 Eylül 2011 tarihinde; bu mücadelenin en kritik dönüm noktalarından birinde Gerze Halkının direnişi gerekçe gösterilerek, Gerze Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yaşam savunucularına, toplam 42 yıl hapis ve 63 bin TL para cezası verilmiştir. Orman Kanunu’na aykırı olduğu için 2015 yılında iptal edilen termik santralın kurulmasına karşı demokratik ve meşru hakları kullanarak karşı çıkmanın, yasadışı sayılarak suç kapsamında değerlendirildiği anlaşılmaktadır" diye konuştu.
Kurulmak istenen santral hakkında bilgi veren Özdağ, "Gerze Halkının karşı çıktığı Gerze TES, 1.200 MW kurulu güçte yılda, 3.1 milyon ton kömür yakmak, bacasından 30,8 ton/saat uçucu kül, 3,4 ton/saat taban külü çıkartacak ve saatte 160.000 m3 soğutma suyu tüketmek üzere planlanmıştır" dedi.
Özdağ'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"ETKİLERİ AYNI"
Termik santralların Karadeniz ekosistemi üzerine olumsuz etkileri Gerze’de neyse Terme’de de Çarşamba Ovası'nda da adı biyokütle de olsa aynıdır. Bu tür yatırımlar çevresel etkileri nedeniyle hava, toprak ve su ortamları için, kısacası tüm yaşam alanları için tehdit oluşturmakla kalmaz bölge halkı üzerinde de çok olumsuz etkilere sebep olurlar.
"İNSANCA YAŞAMA MÜCADELESİ"
Gerze mücadelesi Gerze’yle sınırlı değildir, ülkemizin her yerinde yaşama alanı mücadelesi verenler için örnek teşkil eden insanca yaşam mücadelesidir. Cerattepe, Yeşil Yol, Kazdağları gibi sayısız örnekte olduğu gibi uzun zamandır halkın, kamusal alanlara ve yaşam haklarına müdahaleye gösterdiği demokratik tepkiler en sert şekilde bastırılmaya çalışılmakta, rant temelli doğa tahribatı toplumsal duyarlılıklar yok sayılarak sürdürülmek istenmektedir. Kolluk kuvvetlerinin sert müdahalesine rağmen direnişten vazgeçmeyen Gerzeliler’in mücadelesi sadece Türkiye’nin değil, dünyanın en etkili 10 çevre direnişi arasına girmeyi başarmıştır.
"ÜLKEMİZ ADINA UTANÇ VERİCİ"
Gerze TES projesi iptal edilmesine rağmen bu ceza, ülkemizin hemen her yerinde yürütülen çevre mücadeleleri için bir gözdağı olarak mı verilmiştir? Avrupa Yeşil Mutabakatı çerçevesinde, sadece Avrupa Birliği’nin değil AB’ye komşu ve aday ülkelerin bile kömürlü termik santrallarını tümden kapatmak üzere adımlar attığı bir dönemde Gerze Halkının haklı ve meşru mücadelesine verilen cezalar, yargı bağımsızlığı ve yargıya olan güvenin sorgulanmasına yol açan, ülkemiz adına da utanç verici bir durumdur.
"GERZE HALKININ YANINDAYIZ"
SAMÇEP olarak, bir zamanlar Beyaz Balina Aydın'ın Karadeniz'de huzur bulduğu tek yer olan Gerze’nin ve köyünü, doğayı, toprağı ve suyunu korumak için mücadele eden Gerze halkının yanında olduğumuzu kamuoyunun bilgisine sunarız.
SAMÇEP'in dayanışma açıklamasına Yeşil Gerze Plaformu üyesi ve eski sözücüsü Ferhat Hançer de katıldı. Termik santrale karşı mücadele eden Gerzeliler'e birçok dava açıldığını, bunların en büyük olanının ise 5 Eylül 2011 olduğunu belirtti.
Mahkemenin, 32'nci duruşmada sonuçlandığını ve cezaların çıktığını hatırlatan Hançer, "Fakat bu sürecin bir de temyiz süreci var. Tebligatlardan hemen sonra itirazlar yapılarak temyize gidilecek. Bu hukuksuzluğu en kısa sürede cezasızlık aşamasına dönüşeceğine inanıyorum. 8 yıl süren bu dava son 2 yıldır karar aşamasındaydı" dedi.
Hançer, soruşturma kapsamında başlangıçta yaklaşık 150 kişinin olduğunu daha sonrasında ise 40'a düştüğünü belirtti.
NE OLMUŞTU?
Gerze'nin Yaykıl köyünde termik santral kurmak için Anadolu Grubu, 24 Kasım 2009 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na çevresel etki değerlenme (ÇED) başvurusunda bulundu. Başvurunun hemen ardından köylüler, termik santrale karşı mücadele başlattılar. Orman Genel Müdürlüğü, santralin ormanlık alan içerisinde yapılması planlandığını ve Gerzeliler'i olumsuz etkileyeceğini belirterek süreci durdurdu. Şirket ise Orman Genel Müdürlüğü'nün gerekçelerine rağmen ÇED dosyasında düzenlemeler yaparak 2012 ve 2013 yılında tekrar Bakanlığa başvurdu.
Şirketin, 5 Eylül 2011 yılında köyde iş makineleriyle çalışma yapmak istemiyle bölgeye gelmesi üzerine köylüler büyük bir mücadele göstererek çalışmaları engelledi. Bunun üzerine çok sayıda köylü hakkında 'iş ve çalışma hürriyetini ihlal, güvenlik güçlerine görevini yaptırmamak için direnme, kamu malına zarar verme, arazide kasten yangın çıkarma, kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne silahlı olarak katılmak, kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenlemek ve yönetmek' gerekçeleriyle dava açıldı.
Proje, 2015 yılında Orman Kanunu'na aykırılıktan iptal edildi. İptal kararına rağmen Gerze Asli Ceza Mahkemesi'nde 10 yıldır süren davanın 32'nci duruşmasında sonuç çıktı. 26 Ocak 2021 tarihinde görülen duruşmada 37 kişi hakkında toplamda 42 yıl 10 ay hapis ve 63 bin TL para cezası verildi.
