Uluslararası piyasalarda yaygın olarak işlem gören gıda emtiasının aylık fiyat değişimlerini izleyen endeks, Aralık ayında yüzde 1,9 düşüşle 132,4 puana indi.
Ancak endeks 2022’de yıllık bazda, bir önceki yıla kıyasla yüzde 14,3 yükselişle 143,7 puana yükseldi.
FAO, bunun kayıtların başladığı 1990 yılından beri en yüksek düzey olduğunu açıkladı.
Bu artış ağırlıkla Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgale başlamasına bağlanıyor.
Aylık bazda kaydedilen düşüş başta bitkisel yağ fiyatlarındaki değişimden kaynaklanırken şeker ve süt ürünlerinin fiyatlarında yükselme oldu.
Gıda fiyatlarında Covid-19 pandemisinden beri yoğun değişkenlik yaşanıyor.
2021’de küresel ekonominin canlanması ve artan taleple fiyatlar bir önceki yıla kıyasla yüzde 28 oranında yükselmişti.
Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle bu yükseliş devam etti.
İlerleyen aylarda tahıl ve başka gıda ürünlerinin Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına ulaştırılabilmesi için BM destekli Tahıl Koridoru Anlaşması ile fiyatlarda bir dengelenme yaşandı.
FAO Baş Ekonomisti Maximo Torero, ”Çok değişken iki yılın ardından daha sakin gıda emtia fiyatları memnuniyetle karşılanıyor” dedi ve ekledi:
”Ancak küresel gıda fiyatlarının yüksek seviyelerde seyrettiği, birçok temel ürünün rekor seviyeye yaklaştığı, pirinç fiyatlarının arttığı ve hala gelecekte tedarikle ilişkin birçok belirsizliğin olduğu bu dönemde uyanık olmak ve küresel gıda güvensizliğini azaltmaya odaklanmak önemli.”
Fiyatları artan ve azalan ürünler
Aralık ayında palm, soya, kolza ve ayçiçeği yağlarının fiyatlarında; azalan küresel talep, Güney Amerika’da soya üretiminde mevsimsel artış ve ham petrol fiyatlarındaki azalma sebebiyle düşüş kaydedildi.
Hasat mevsiminin sürmesi ise buğday fiyatlarında düşüşe neden oldu.
Et fiyat endeksinde de Aralık ayında 1,2 puanlık düşüş kaydedildi.
Öte yandan Asya bölgesinde talep artışı ve para biriminin değer kazanmasıyla uluslararası pirinç fiyatları yükseldi.
Süt ürünlerinde de beş aydır süren düşüşün ardından Aralık’ta 1,2 puanlık artış kaydedildi.
Şeker fiyat endeksi ise olumsuz hava koşulları sebebiyle yüzde 2,4 oranında yükseldi.
