Silah altına alınan askerlerin, 2014’de Ukrayna’da iç savaşı sonrası hayata geçen “Operation: Atlantic Resolve” kapsamında Avrupa’da Rusya’ya karşı caydırıcı güç olarak kullanılan ve sayısı 100 bini bulan ABD personeline katılacağı duyuruldu. Peki Litvanya’daki NATO zirvesi sonrası alınan ve endişe yaratan kararın gerekçesi ne?
ORDUDA PERSONEL AÇIĞI
ABD-Rusya arasındaki yükselen gerilimden ötürü “3. Dünya Savaşı” iddiaları bir çokları tarafından ortaya atılsa da Biden’ın ilan ettiği sadece 3 bin kişiyi kapsayan seferberliğin bu tarz bir duruma hazırlık olduğunu söylemek için çok erken. Seferberlik, büyük ihtimalle ABD ordusunun son yıllarda yaşamaya başladığı askere alım sorununa kısa süreli bir çözüm olarak ortaya çıktı.
ABD ordusunun personel açığı meselesi gündemde bir süredir yer tutuyor. ABD Savunma Bakanlığı’na göre ordu, 2022 yılı askere alım hedeflerinin yüzde 25’ini dolduramadı. Bu sebepten ötürü ABD ordusundaki aktif personel sayısı 476 binden 466 bine indi. Bu tarz bir küçülmenin büyük orduları tekrar popülerleştiren Ukrayna savaşı sonrası olması ise endişeleri arttırdı.
Bu eksikliğin en büyük sebebi olarak sağlık gösteriliyor. Covid-19 pandemisiyle birlikte ABD’li gençlerin askere uygunluğu zaten düşük olarak görülen yüzde 29’dan yüzde 23’e düştü. Depresyon, anksiyete gibi sorunların yanı sıra obezite de son yıllarda patlama yaşadı.
Sağlığı elverişli olan az sayıda gencin de uygunluk testlerinde aldığı sonuçlar yüzde 9 civarında düşüş gösterdi. Testleri geçebilecek ve sağlığı uygun gençlerde ise orduya ilgi sorunu var. ABD’nin Irak ve Afganistan savaşları sonrası ABD ordusuna olan ilgi düştü. Dahası orduya katılmanın ekonomik kazançlarının risklere göre düşük olmasından ötürü katılmayı düşündüğünü söyleyen gençlerin sayısı yüzde 13’ten yüzde 9’a geriledi. Yani kısaca ordunun personel havuzu küçüldükçe küçüldü.
Ordudaki personel sorununun başka bir gerekçesi ise “kültür savaşları”. Cumhuriyetçi meclis üyeleri, 2021’den itibaren artış gösteren LGBT ve Black Lives Matter temalı ordu reklamlarının gençlerde karşılık bulmadığını söylüyorlar. Onlara göre ABD ordusunun mensupları büyük oranda muhafazakarlardan oluşuyor. Bu tarz değişimler muhafazakar kitlelerin ordudan uzaklaşmasına yol açtığı gibi liberallerden yeterince insanı çekemiyor, bu nedenle orduda personel açığı meydana geliyor.
Yani özetle ABD ordusundaki askere alım sorunu yakın zamanda çözülecek gibi gözükmüyor. Önümüzdeki yıllarda sorunların çözülmemesi durumunda zorunlu askerliğin geri gelmesinden bile bahsedenler var. Ancak kararı alacak iktidar için bunun politik yükünü çekmek kolay olmayacak.
BİR PROVA MI?
Biden’ın kararının ABD’nin asker alımı sorunlarının yanında tam bir seferberliğin de provası olduğu iddia ediliyor. Bir seferberlik ihtimalinde oluşacak lojistik sorunların ve bürokratik engellerin önüne erken geçilmesi hedefleniyor olabilir. Rusya’nın Ukrayna işgali devam ederken aldığı Harkiv yenilgisi sonrası ilan edilen seferberlik bir çok sorunu beraberinde getirmişti. Vladimir Putin’in emriyle silah altına alınan 300 bin kadar Rus, kışlalarda yatak olmadığını, kendine verilen silahların çalışmadığını iddia etmişti.
Seferberlikle ilgili sorunlar ancak aylar sonra çözülebildi. 2. Dünya Savaşı’nda Sovyetlerin savaşa hazır olmamasına rağmen seferberlik durumuna hazır birlikler bulundurması çok sayıda vatandaşının silah altına alınmasını hızlandırmış ve bu sayede Almanlara karşı direniş geç olmadan başlamıştı. ABD’de şu anda NATO’nun konvansiyonel savaş durumuna karşı potansiyel caydırıcılığını arttırmak amaçlı böyle bir karar almış olabilir.
Duyurulan seferberlik Rusya’nınki gibi son yıllarda görev yapmış, yedekleri içeriyor. Sayısı 3 bine kadar çıkacak personel, Almanya ve Polonya’daki kritik altyapı tesislerinde görev yapacak.
