BM İnsan Hakları Konseyi (İHK), İsrail'in insan hakları ihlallerini soruşturmak üzere acilen bağımsız uluslararası soruşturma komisyonu kurulmasını içeren kararı kabul etti.
Konseyin, işgal altında tutulan Filistin topraklarındaki "ciddi insan hakları durumunu" görüştüğü özel oturumu sona erdi. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Koordinatörü Pakistan ile Filistin'in ortaklaşa yaptığı başvuru üzerine düzenlenen oturumda, Doğu Kudüs de dahil işgal altındaki Filistin topraklarındaki insan haklarının durumuna ilişkin sunulan karar tasarısı görüşüldü.
Konseyde Almanya, Avusturya ve İngiltere temsilcilerinin karar tasarısı aleyhinde konuşma yapması ve tasarıya hayır oyu istemesi dikkati çekti. Venezuela temsilcisi ise İsrail'in "soykırıma varan insanlık suçlarını" şiddetle kınadıklarını vurguladı. Venezuela'nın yanı sıra Rusya da karar tasarısı için lehte oy kullanılmasını istedi. Pakistan ve Filistin'in ortaklaşa sunduğu tasarı hakkında yapılan konuşmaların ardından 47 üyeli konseyde oylamaya geçildi.
İsrail aleyhindeki karar tasarısı, 14 çekimser, 9 aleyhte, 24 lehte oyla kabul edildi.
Avusturya, Bulgaristan, Kamerun, Çekya, Almanya, Malawi, Marshall Adaları, İngiltere ve Uruguay tasarı aleyhinde oy kullanan ülkeler oldu. Fransa ve Hollanda ise “çekimser” kaldı.Kararın, yıllardır süren Orta Doğu ihtilafında suistimaller ve bunların "temel nedenleri" konusunda eşi görülmemiş düzeyde bir incelemeye yol açması bekleniyor.
FİLİSTİNLİLERE SİSTEMATİK AYRIMCILIĞI DA İNCELENECEK
Kabul edilen tasarıyla, Doğu Kudüs dahil işgal altındaki Filistin topraklarında ve İsrail'deki insan hakları ihlallerini soruşturmak üzere acilen uluslararası bağımsız soruşturma komisyonu kurulması kararlaştırıldı.
Tasarıya göre bağımsız soruşturma komisyonu, İHK Başkanı Fijili Nazhat Shameem Han tarafından atanacak ve 13 Nisan 2021'e kadar ve bu tarihten bu yana iddia edilen tüm uluslararası insan hakları hukuku ihlalleri ve suistimalleri soruşturacak.
Ayrıca, ulusal, etnik, ırksal veya dini kimliğe dayalı sistematik ayrımcılık ve baskı da dahil olmak üzere süre gelen gerilimlerin, istikrarsızlığın ve çatışmaların altındaki nedenler de mercek altına alınacak.
Kararda, ilgili tüm tarafların, soruşturma komisyonu ile tam iş birliği yapması ve erişimi kolaylaştırması ibaresi yer aldı.
Uluslararası topluma ve diğer bağışçılara da, Doğu Kudüs dahil işgal altındaki Filistin topraklarındaki Filistin halkına insani desteği acilen harekete geçirme çağrısı yapıldı.
Ayrıca işgalci güç İsrail'e, Filistin halkına insani yardımların ulaştırılabilmesi için engel çıkarmaması çağrısında bulunuldu.
NETANYAHU: UTANÇ VERİCİ
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’nin İsrail’in insan hakları ihlallerine ilişkin açık uçlu bir uluslararası soruşturma başlatma kararının “utan verici” olduğunu ifade etti.
BM’nin kararı sonrası açıklama yapan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, BM kararının “utan verici” olduğunu ifade ederek, "Bugünün utanç verici kararı, BM İnsan Hakları Konseyi'nin bariz İsrail karşıtı takıntısının bir başka örneğidir" dedi.
FİLİSTİN MEMNUN
Filistin tarafı ise BM kararını memnuniyetle karşılayarak, kararın uluslararası toplumun hesap verebilirlik, kanun yaptırımı ve Filistinlilerin insan haklarının korunması yolunda BM’nin kararlılığını yansıttığını aktardı.
ABD ÜZGÜN
İsrail'in ana müttefiki ABD, gözlemci statüsüne sahip olduğu ve oy kullanmadığı oturumda alınan karardan dolayı derin üzüntü duyduğunu ifade etti. Cenevre’deki ABD heyeti, bugün alınan kararın bugüne kadar kaydedilen ilerlemeyi tehlikeye atacağını öne sürdü.
SAVAŞ SUÇU OLUŞTURABİLİR
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Şefi Michelle Bachelet, İsrail'in Gazze'ye yönelik ölümcül saldırılarının orantısız olduğu gösterilirse savaş suçu teşkil edebileceğini kaydetmiş, "Siviller ve sivillerin nesneleri üzerinde gelişigüzel ve orantısız etkiler olduğu tespit edilirse, bu tür saldırılar savaş suçu teşkil edebilir" ifadelerini kullanmıştı.
Bachelet, İsrail'in bu binaların çoğunun silahlı gruplara ev sahipliği yaptığını veya askeri amaçlarla kullanıldığını iddia etmesine rağmen, bu konuda kanıt bulunmadığını açıklamıştı.
