Rusya, Yahudi cemaatinin kitlesel göçüyle karşı karşıya. Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı başladığından beri Rusya’daki Yahudilerin 8’de 1’i yurt dışına göç etti. Yahudi Ajansı Rusya’nın Mart’tan beri 165.000 kişiyi kapsayan Yahudi toplumunun 20.500’ünü kaybettiğini açıkladı. Göç edenlerin çoğu da İsrail’e gidiyor.
İsrail’e gidenlerden biri Pinchas Goldschmidt, 1993 yılından beri Moskova Sinagogunun Baş Hahamı. Goldschmidt, Sovyetler Birliği’nin yıkılışından beri Rusya’nın Yahudi cemaatini yeniden inşa etmeye çalışıyordu.
Goldschmidt, çalışmaları hakkında “Sinagoglar, okullar, anaokulları, sosyal hizmetler, öğretmenler, hahamlar ve topluluk üyeleri ile sıfırdan başladık” diyordu. Şimdi ise Ukrayna savaşı nedeniyle bütün bu çalışmalarını arkada bırakıp İsrail’e gidiyor, onunla beraber 20.500 kişi daha…
Peki ama neden?
Toronto Üniversitesi’nde Yidiş çalışmaları profesörü ve Rusya’da Yahudi tarihi uzmanı Anna Shternshis, savaş başladığından beri Rusya’da anti-semitizmin o kadar da artmadığını ancak tarihçi gözüyle baktığında bu büyük göçün nedenini çok iyi anladığını söyledi.
“Rusya’da ne zaman bir şey olsa, bir karışıklık, bir değişiklik, Yahudiler her zaman tehlikede oluyor.”
Shternshis, Rus devrimi, 19. Yüzyılın ekonomik krizi ve ikinci dünya savaşı gibi olayların her zaman Yahudilere karşı şiddete yol açtığını anlattı. Anna Shternshis geçmişte yaşanan olayların cemaate olan etkisi hakkında “Herkes buna göre hareket etmiyor, ancak bugün Rusya’daki her Yahudi bunu düşünüyor” dedi.
İsminin bilinmesini istemeyen bir Rus Yahudi aile babası, ailesiyle İsrail’e taşınmak istediğini belirtti. Nedeni sorulduğunda ise “Rusya’daki yetkililerin tahmin edilemez ve kötü bir eğilimleri var” dedi. Rusya’da siyasi karışıklık olduğunda “Yahudiler onların propaganda hedeflerinden biri haline geliyor, bizi iç düşman olarak gösteriyorlar. Büyük büyükbabam, büyükbabam ve büyükannem o zamanlardan çok acı çekti” diye anlattı.
Bu kişi Kremlin’in Yahudi Ajansı’nı kapatma isteği hakkında da konuştu.
“Böyle haberleri görüyoruz ve acaba sırada ne var diye merak ediyoruz. Çok güvensiz hissediyoruz, işlerimizi kaybedeceğimizden, hapse gireceğimizden korkuyoruz.”
Rusya’nın geçmişteki tutumunu bilen Yahudiler için “Her şey çok korkutucu hale geldi.
