Pandemi nedeniyle farklılaşan sınava hazırlık sürecinin öğrencilerde endişe ve kaygı seviyelerini ileri seviyelere taşıdığı ifade edildi. Uzmanlara göre, sınav performansını ciddi bir biçimde etkileyebilecek endişe ve kaygı durumu ile başa çıkmak hatta bu durumu avantaja çevirmek mümkün. Nişantaşı Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğr. Üyesi Dr. Lütfiye Kaya Cicerali, kaygı ve stres bozukluğunun özellikle pandemi döneminde artış gösterdiğini ve bu durumda sınava girecek öğrencilerin kaygı ve stres bozukluğu durumu ile savaştığını belirterek sınav öncesi ve sınav esnasında öğrencilerin stres ve kaygı yönetimini yönetebileceğini vurguladı.
"Kaygıyı motivasyon aracı olarak kullanın"
Cicerali, “Hafif ve orta düzeyde kaygı daha iyi anlamamızı, daha hızlı ve daha uygun tepki vermemizi, başa çıkma becerilerimizin gelişmesini sağlar. Dolayısıyla performansı da artırabilme kapasitesini sağlar. Bu anlamda sıfır kaygı ve endişe hedeflenmemelidir. Öğrencilere tavsiyem belli orandaki kaygılarını, motivasyon aracı olarak kullanmaları" dedi. Kaygının bilinmeyen, belirsiz durumlara verilen tepki olduğunu fakat sınavlara girecek gençlerin önlerine gelecek soruların ise yeterli düzeyde derslerine çalışmış öğrenciler için aslında bildik uyaranlar olduğunu ekleyen Dr. Ciceralli, YKS’ye girecek aday öğrencilerin bazı teknikleri uygulayarak kaygı ve streslerini yönetebileceklerini vurguladı.
Stres anında yapılması gerekenler
Dr. Cicerali, akut stres anlarında öğrencilere şunları önerdi:
“Stres anlarında, bir an uzaklaşarak, derin bir nefes alınabilir ve ardından progresif kas gevşetici hareketlere başvurulabilir. Örneğin, yumruğunuzu sıkıp bırakabilir, benzer şekilde yüz kaslarınızı kasıp bırakabilirsiniz. Omzunuzun kulaklarınıza doğru çekip bırakabilirsiniz. Bu egzersizler sayesinde vücut endorfin, rahatlatıcı hormon salgılayarak nefesinizi yavaşlatacak ve stres seviyeniz düşecektir. Sınav sırasında ve öncesinde, temel farkındalık çalışmalarının da faydası olacaktır. Nefes egzersizi dikkat odağını sağlamak anlamında önemli tekniklerden. Derin nefeslerle ana odaklanma sağlanabilir. Benzer şekilde, stres anında, hissedilen duygunun yargısız kabulü üzerine çalışmalarını da öneriyoruz öğrencilerimize.”
"Derin nefes alın, gözlerinizi kapayın, kendinizi iyi hissettiğiniz yeri hayal edin"
‘Dur, Düşün, Harekete Geç’ ilkesinin stres anında çocukların beynindeki motivasyon, dikkat, sabır bölgesinin daha etkin çalışmasına yönelik bir çalışma ilkesi olduğunu vurgulayan Dr. Lütfiye Kaya Cicerali, “Bu ilke ile stres anında hem stresinizi kontrol altına alabilir hem de kaygı seviyenizi en aza indirgeyebilirsiniz. Stresi hissettiğiniz an derin bir nefes alabilir, gözlerinizi kapayabilir ve kendinizi en iyi hissettiğiniz yerde hayal edebilirsiniz.” dedi.
