İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Alfred Nobel Anısına 2024 Sveriges Riksbank Ekonomi Bilimleri Ödülü'nü "kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği konusundaki çalışmaları nedeniyle" Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'a verdi.
KOMİTENİN AÇIKLAMASI
Nobel Komitesinden yapılan açıklamada, "Ekonomi bilimlerinde bu yılın ödül sahipleri, uluslar arasındaki refah farklılıklarını anlamamıza yardımcı oldular. Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson bir ülkenin refahı için toplumsal kurumların önemini gösterdiler. Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve nüfusu sömüren kurumların olduğu toplumlarda büyüme ya da daha iyiye doğru değişim gerçekleşmez. Ödül sahiplerinin araştırmaları bunun nedenini anlamamıza yardımcı oluyor" ifadeleri kullanıldı.
Daron Acemoğlu, Türkiyeli Ermeni bir ailenin mensubu olarak 3 Eylül 1967'de İstanbul, Kadıköy’de doğdu. Galatasaray Lisesi’nden mezun olduktan sonra yükseköğrenimini İngiltere’de tamamladı. York Üniversitesi’nde matematiksel ekonomi eğitimi aldı ve Londra Ekonomi Okulu’ndan doktora derecesi kazandı. 1993’ten itibaren akademik kariyerini MIT’de sürdürüyor ve 2019’da “enstitü profesörü” unvanını aldı.
NOBEL'E İKİ KEZ ADAY GÖSTERİLMİŞTİ
Farklı araştırmalarda ABD’nin en etkili ekonomistleri arasında gösterilen Acemoğlu, iki kez iktisat alanında Nobel ödülüne aday olarak gösterildi. 1993’ten bu yana İngiliz siyaset bilimci James A. Robinson ile ortak çalışmalar yürütüyor.
2011’de dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Daron Acemoğlu'na Türkiye’nin OECD Daimî Temsilciliğiyle ilgili bir teklif ilettiklerini açıklamıştı. 2013’te Sosyal Bilimler alanında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri’ne layık görüldü. Ödülünü, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün elinden aldı.
2018 yılında bazı medya organlarında Acemoğlu’nun adının Ankara kulislerinde Hazine ve Maliye Bakanlığı için geçtiği ve kendisine teklif götürüldüğü öne sürüldü ancak bu iddialar teyit edilmedi.
2022'de Kemal Kılıçdaroğlu'nun Genel Başkanlığı döneminde CHP'nin ekonomi danışmanları arasında yer aldı.
Acemoğlu, Orhan Pamuk ve Aziz Sancar'dan sonra Nobel alan üçüncü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı oldu.
