Ankara- Muhalif
CHP Karabük Milletvekili, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Cevdet Akay, resmi verilerek dayanarak hazırladığı, ‘Türkiye’nin Yokluk ve Yoksulluk Raporu’na göre, yoksulluk çocuk ve gençleri her anlamda derinden etkiliyor. Türkiye, çocuk yoksulluğu açısından OECD’ye üye 41 ülke arasında yüzde 22 oranıyla en yüksek yoksulluk oranına sahip ikinci ülke konumunda. Toplam nüfusa bakıldığında ise, Türkiye’de yoksulluk oranı yüzde 15. Örgün Eğitim’de 15-29 yaş arası eğitim- öğretim almayan gençlerin oranı yüzde 28,7. Erkek çocuklarının yüzde 76.2’si ve kızların yüzde 79.6’sı ancak ortaöğretimi tamamlıyor. Örgün öğretimdeki ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimdeki her 100 çocuktan 9.1’i okulu terk etmiş. Ayrıca, Türkiye’de okul kaydı olmayan toplam çocuk sayısı 1 milyon 201 bin. (MEB-TÜİK).
Adalet Bakanlığı’nın Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri ‘ne göre, ceza infaz kurumlarına hükümlü statüsünde giriş kaydı olanlardan, ceza infaz kurumlarına girdiği tarihte 12-17 yaş grubunda olup, 18 yaşını doldurmamış hükümlülerin sayısı 1.373.
Rapordan bazı bölümler şöyle:
ÇOCUKLARIMIZ- GENÇLERİMİZ
Örgün Eğitim
15-29 yaş arası eğitim- öğretim almayan gençlerin oranı yüzde 28,7.
Millî Eğitim Bakanlığı’nın Milli Eğitim İstatistiklerindeki “Düzeltilmiş Net Okullaşma Oranı” TÜİK’in yaş grubu nüfusuyla çarpıldığında, okul kaydı olanları bulmak mümkün hale geliyor. Bu sayı toplamdan çıkarıldığında ise okul kaydı olmayan çocuklara ilişkin veri elde ediliyor. Elde edilen bu veriye göre; Erkek çocuklarının yüzde 76.2’si ve kızların yüzde 79.6’sı ancak ortaöğretimi tamamlıyor. Örgün öğretimdeki ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimdeki her 100 çocuktan 9.1’i okulu terk etmiş.
5 yaş 219 bin, 6-9 yaş 222 bin, 10-13 yaş 236 bin ve 14-17 yaş 524 bin olmak üzere, Türkiye’de okul kaydı olmayan toplam çocuk sayısı 1 milyon 201 bin. (MEB-TÜİK)
Çocuk İşçiler
En son 2019 yılından yayımlanan “Çocuk İşgücü Anketi” verilerine göre, 4-11 yaş arası 32 bin, 12-14 yaş arası 114 bin, 15-17 yaş arasında 574 olmak üzere; Türkiye’de 5-17 yaş grubunda ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 bin. TÜİK-2021)
2013 yılından bu yana, yoksulluk nedeniyle çalışmak zorunda bırakılan 888 çocuk işçi çalışırken hayatını kaybetti. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi Raporu)
Yetersiz Beslenme
BM Dünya Gıda Programı’nın 2022’de “Açlık Haritası” verilerine göre, Türkiye’de 14.8 milyon kişi yeterli gıda tüketemiyor. Raporda ayrıca Türkiye genelinde 14.8 milyon kişinin yetersiz beslendiğini, Türkiye’de 5 yaş altı çocukların yüzde 1.7’sinin akut yetersiz beslenme, yüzde 6’sının ise kronik yetersiz beslenme yaşadığını ortaya koydu.
TÜİK’in Türkiye Çocuk Araştırması’na göre;
- Her gün Peynir ve yoğurt gibi süt ürünlerini tüketemeyen çocuk oranı yüzde 42.2,
- Her gün ekmek veya makarna tüketen çocuk oranı yüzde 62.4,
- Her gün Meyve tüketemeyen çocuk oranı yüzde 49,
- Her gün sebze tüketemeyen çocuk oranı yüzde 87,
- Her gün et, tavuk veya balığı tüketemeyen çocuk oranı 87.3 (Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı’nın Yayımladığı Açlık Haritası Verileri / TÜİK)
Çocuk Yoksulluğu
Türkiye, çocuk yoksulluğu açısından OECD’ye üye 41 ülke arasında yüzde 22 oranıyla en yüksek yoksulluk oranına sahip ikinci ülke konumunda. Toplam nüfusa bakıldığında ise, Türkiye’de yoksulluk oranı yüzde 15.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yayımlanan rapora göre ekonomik yoksunluk nedeniyle korunmaya, yardıma ve bakıma muhtaç yani ekonomik nedenlerle ailesinin bakamadığı çocuk sayısı 2002’de 12 bin 75 iken bu sayı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı’nın Ağustos 2023’de yaptığı açıklamalarına göre 165 bine yükselmiştir.
TÜİK tarafından yayımlanan son verilere göre, Türkiye’de 9.4 milyon çocuk yoksulluk çekiyor. Yani Türkiye’deki her iki çocuktan birisi yoksul.
Suça Sürüklenen Çocuk- Çocuğun Cinsel İstismarı – Çocukların Uyuşturucu Kullanımı
TÜİK’in Güvenlik Birimine Gelen veya Getirilen Çocuk İstatistiklerine göre, çocukların karıştığı olay sayısı 2022 yılında, 2021 yılına göre yüzde 20,5 oranında artarak 601 bin 754 oldu.
2014'te 11 bin 95 olan ‘Çocukların Cinsel İstismarı’na ilişkin suç sayısı 31 bin 885’e yükselmiş. 9 bin 308 çocuk uyarıcı madde kullanmak, satmak veya satın almak suçundan güvenlik birimine getirilmiştir.
Cezaevlerindeki Çocuk Sayısı
TÜİK’in en son yayımladığı Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri ’ne göre, suç işlediği andaki yaşı çocuk olanların sayısı 10 bin 234. Adalet Bakanlığı’nın Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri ‘ne göre, ceza infaz kurumlarına hükümlü statüsünde giriş kaydı olanlardan, ceza infaz kurumlarına girdiği tarihte 12-17 yaş grubunda olup, 18 yaşını doldurmamış hükümlülerin sayısı 1.373’tür.
Çocukların Ceza Davaları
Ceza mahkemelerinde seçilen on suç türüne göre, yıl içinde açılan dosya sayısı artış oranları incelendiğinde, 2022 yılında bir önceki yıla göre en fazla artışın sırasıyla, dolandırıcılık, çocuklara cinsel istismar ve hırsızlık suç türlerinde olduğu görülmektedir.
Ceza mahkemelerinde açılan dosya sayısı bir önceki yıla göre; Dolandırıcılık yüzde 41, Çocukların Cinsel İstismarı yüzde 33, Hırsızlık yüzde 30, Uyuşturucu yüzde 25, Yağma yüzde 23 oranında artmıştır.
Madde Bağımlılığında Çocuk
AB Üyesi ülkelerde ele geçirilen eroin miktarı 2021 yılında 9,5 tona ulaşırken, aynı yıl Türkiye’de 22,2 tonluk rekor bir miktar ele geçirilmiştir. (Avrupa Uyuşturucu Raporu 2023)
Uyuşturucu kullananların yüzde 69,6’u 15-24 yaş aralığında uyuşturucu kullanmaya başladığını söylemiştir. (Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı
EĞİTİM
- 6-17 yaş arasında 570 bin 293 çocuğumuz eğitim dışında.
- Devlet okulları işletmeye dönüştü. Özellikle meslek liselerinde açılan işyerleri ile döner sermayeye para akışı, eğitim adı altında öğrencilerin işgücü ile sağlanmaya çalışıldı.
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) yayımladığı son rapora göre, Türkiye’de orta eğitim (lise) harcamalarında 40 ülke arasında 38. sırada.
- OECD ortalamasında, ilköğretimden yükseköğretime kadar öğrenci başına eğitim kurumları harcaması, 11 bin 680 dolar. Türkiye'de yapılan harcama, 5 bin 723 dolar.
- Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) araştırma sonuçlarına Türkiye, araştırmaya dahil olduğu 2003 yılından bu yana okuma, matematik ve fen bilimleri alanlarının tümünde OECD ortalamasının altında kalmıştır.
- 15-19 yaş aralığında yüzde 69 olan okullaşma oranıyla OECD ülkeleri arasında son sıralardayız.
- Akademik özgürlükler endeksine göre, 175 ülke arasında 170. sıradayız.
