Geçen gün Youtube’da ilginç bir söyleşiye denk geldim. Gazeteci Ahmet Nesin, sosyolog-tarihçi Taner Akçam’la, son kitabı “Apartheid” (Güney Afrika Cumhuriyeti’nde uzun yıllar sistematik olarak uygulanan ırk ayrımı rejiminin adı. Kelime kökeni Güney Afrika’nın resmi dillerinden birisi olan Afrikaans) üstüne konuşuyordu. Ahmet Nesin ve Akçam, “apartheid” dan başlayıp Türkiye’deki Sünni-Türk hakimiyetine sözü getirdi. Söyleşiyi sizlere özetlemeye çalışacağım.
Taner Akçam kitabında anlatmak istediğini şu sözcüklerle dinleyiciye aktarıyor:
“Apartheid kelimesinin tanımını anlamak için bunu dinleyicilerin soykırım kelimesiyle kıyaslamaları çok faydalı. Soykırım kelimesi hem uluslararası hukukta bir kavram hem de siyaseten kullanılan bir kavram. Apartheid da öyle. Hem uluslararası hukukla ilgili bir boyutu var bir de siyaseten...”
Akçam apartheid’in uluslararası hukukta suç olarak 1973’de kabul edildiğini belirterek sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Soykırım kavramı 1943-44’de Lemkin (Raphael- Polonyalı Yahudi asıllı avukat) tarafından bulundu ama BM’de 1948’de soykırım sözleşmesi kabul edildi. Soykırımın ceza hukukunda kuvvete geçmesi 1952 yılıdır. BM 1992’ye kadar hemen hemen her yıl Güney Afrika’daki apartheid’ı bir sistem olarak eleştirdi.
“1973’de Uluslararası Apartheid Sözleşmesi yapıldı. 1976’da uluslararası ceza hukuku maddesi olarak kabul edildi. İlginç olan, Türkiye bu yasayı onaylamadı.
