CHP Ankara Milletvekili Deniz Demir, yaptığı çalışmada madeni paraların basımındaki madenlerin fiyatının yükselmesi ile para maliyetinin nasıl yükseldiğini ortaya koydu.
Demir, bozuk paralarda kullanılan alaşımların maliyetlerini belirledi. Buna göre, madeni paralarda bakır, nikel ve çinko madenleri kullanılıyor. Dövizdeki artışla birlikte madeni paraların maden değerleri de yükseldi.
Paralardaki maden değerlerinden yola çıkarak hesaplama yapan CHP’li Demir, Merkez Bankası’na 25 kuruşun maliyetinin 1.64 TL, 50 kuruşun maliyetinin 2.31 TL ve 1 TL’nin maliyetinin de 2.77 TL olduğunu söyledi. Demir'e göre bunlar sadece alaşım maliyetleri, bunun dışında personel ve (işçilik, elektrik) diğer giderleri de eklemek gerekiyor.
Demir sözlerini şöyle sürdürdü:
“Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, maliyetleri düşürmek için gramajı düşürme yoluna gitti. Kullanılan bakır, çinko ve nikelin oranları değişirken, üretimde ise yüzde 30 tasarruf sağlandı. 1 TL’lik madeni para 8,2 gramdan 6,6 grama geriledi. 50 kuruşun ağırlığı ise 6,8 gramdan 5,5 grama düştü. Ancak artan döviz metal paralarda kullanılan alaşımlara da yansıdı. 1 TL’nin maliyeti 3 TL’ye yaklaştı. Bu durum fırsatçılara gün doğurdu, piyasaya çıkar çıkmaz paraları toplayıp hurdacılara satarak haksız kazanç sağlama yoluna gittiler. Ekmeğin 10 lira olduğu yerde 50 kuruş ve 1 TL gibi paralar tam anlamıyla değerini yitirmiştir.
