İstanbul
Parçalı az bulutlu
10°
Adana
Adıyaman
Afyonkarahisar
Ağrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Eskişehir
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkari
Hatay
Isparta
Mersin
İstanbul
İzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırşehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraş
Mardin
Muğla
Muş
Nevşehir
Niğde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdağ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Şanlıurfa
Uşak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Şırnak
Bartın
Ardahan
Iğdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
35,7549 %0
37,3001 %-0.61
101.854,42 %2.576
3.176,44 0,81
Ara
Muhalif. GÜNDEM Ayılar neden kış uykusuna yatar?

Ayılar neden kış uykusuna yatar?

Kış uykusuna yatan canlılar nasıl oluyor da besin almadan aylarca yaşayabiliyorlar?

Okunma Süresi: 2 dk

Boz ayılar olarak bilinen Ursus arctos horribilis alt türü, birçok açıdan vahşi doğanın ilgi çekici canlılarından biridir. Örneğin yaygın olan bilinenlerin aksine boz ayılar, çok iyi birer kazıcıdırlar. Pençelerini kullanarak toprakta gizlenebilecekleri oyuklar açarlar.

Üstelik her ne kadar genelde meşhur balık avlarıyla bilinseler de, boz ayılar da insanlar gibi hepçil bir türdür; sadece et yemezler, hayvansal ve bitkisel besinleri bir arada tüketirler. Örneğin bitki tohumları, böğürtlenler, bitki kökleri, çimenler, mantarlar ile beslenebildikleri gibi, geyikleri, balıkları ve böcekleri avlamayı severler, bal toplamaktan hoşlanırlar ve hatta başka hayvanlar tarafından öldürülen leşleri yerler.

Soğuk kışlara girmeden önce, yazın sonlarına doğru ayılar "hiperfaji" denen bir faza girerler ve aşırı fazla beslenirler. Yazın ve güzün bir kısmını kapsayan 2-4 aylık bu dönemde her gün 1 kilo alabilecek kadar fazla besin tüketirler! Sonrasında ise 5-7 ay boyunca kış uykusuna yatarlar. Bu süreçte, vücutlarına depoladıkları kalorileri yakarlar ve neredeyse hiç hareket etmezler. Bu süreçte günde 8000 kalori civarında harcarlar (ki bu ayı standartlarında oldukça düşüktür).

Aslında ayıların kış uykusu, gerçek anlamıyla bir hibernasyon değildir. Kış uykusunun farklı bir formu olan torpor isimli bir süreçtir. Torpor sırasında ayıların vücut faaliyetleri hibernasyon yapan, yani gerçek anlamıyla kış boyu uyuyan hayvanlar kadar yavaşlamaz; ama normal faaliyetlerine göre aşırı yavaş bir hıza düşer. Torporun avantajı, hibernasyonun aksine, bir tehdit unsurunun bulunması halinde hızla uyanmaya izin vermesi ve normal faaliyete dönme kolaylığıdır; ancak hibernasyon kadar verimli bir enerji koruması sağlayamaz.

Ayılar bu süreçte hiç sıvı tüketmezler; bunun yerine metabolik olarak yağların yıkımı sırasında açığa çıkan suyu tüketirler. Hatta bu sürede idrarlarını bile yapmazlar; ancak normalde üre onları öldürecek kadar zehirliyken, detayları henüz tam olarak bilinmeyen bir kimyasal tepkime sayesinde üreyi yeniden kullanılabilir proteinlere dönüştürmeyi başarırlar. Eğer ki bu süreç keşfedilebilirse, insanlardaki böbrek yetmezliği hastalığı sonsuza kadar tarihe karışabilir veya bu sahada müthiş atılımlar sağlanabilir. Ayrıca muhtemelen bu döngünün keşfi, Nobel Ödülü'ne de layık görülecektir. 

Hatta bir ipucu da verelim: Ayıların bunu yapabilmek için üreyi bağırsaktan süzerek üreaz üretebilen bakterilere maruz bırakmak suretiyle hidrolize ettikleri düşünülüyor."

Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *