Kahramanmaraş merkezli 10 şehirde yıkımlara neden olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler sonrası Türkiye’nin ve dünyanın birçok şehrinden arama- kurtarma ekipleri ile gönüllüler yardıma koştu. Binlerce kişi bir yandan yaraları sarmaya çalışırken, başka yandan yıkılan binalar arasında inşaat tozuna maruz kaldı.Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, deprem bölgesinde bulunanların inşaat tozuna bağlı olarak kısa veya uzun vadede solunum yolu hastalıklarıyla karşılaşabileceğini, bölgede bulunanların kronik akciğer hastalıklarının tetiklenebileceğini belirtip, uyarıda bulundu.
Kronik akciğer rahatsızlığı bulunan kişileri inşaat tozunun zararlarına karşı uyaran Prof. Dr. Özlü, ”Enkaz kaldırma ya da depremzedeleri kurtarma sırasında ortaya çıkan inşaat tozunun solunması bazı mantar enfeksiyonlarının akciğerde yerleşmesine neden olabilir. Özellikle kronik hastalığı olan, akciğer hastalığı olan kişilerde bu daha önem arz edebilir. O açıdan kronik bronşit, KOAH, astım ya da akciğer sertleşmesi gibi akciğer sorunları olan kişilerin olabildiğince tozlu ortamlardan uzak durmalarını veya olabildiğince uzaklaşmalarını tavsiye ederim. Çünkü soludukları tozlara bağlı olarak kalıcı mantar enfeksiyonları oluşabilir” dedi.
Asbeste dikkat!
Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari de, deprem bölgesinde personel ekiplerin zararlı tozlara maruz kaldığına dikkat çekerek, tozların yayılmasıyla çevre ve halk sağlığı sorununun ortaya çıktığını söyledi.Ensari, Türkiye’de asbest kullanımının 2010 yılında yasaklandığını belirterek, ”Depremde yıkılan yeni yapılar olsa bile çoğunlukla eski yapılar var. Bu yapıların içerisinde asbest ve başka tehlikeli maddeler bulunuyor. Enkaz kaldırma veya hasarlı binaların yıkımında çok miktarda toz atmosfere dağılıyor. Bunu İzmir depreminde yaşadık. Dolayısıyla oradaki öncelikle operatörlerimiz, yıkım ekibi, enkaz çalışanları birinci derecede bu tozlara maruz kalıyor.Toplum olarak yıkımları izleriz. Yıkımları izleyen vatandaşlarımız ve bu tozların yayılmasıyla çevre ve halk sağlığı sorunu ortaya çıkıyor. Bu tozların içerisinde asbest olabilir ama asbest yoksa bile başka tehlikeli maddeler var. Bunlar ortama yayılıyor ve hastalıklara yol açıyor” dedi.
Maske takılmalı
Öncelikli olarak enkaz çalışmalarında yer alan ekiplere toz maskesi verilmesi gerektiğini belirten Ensari, mutlaka toz maskesi takılması gerektiğini belirtirik, ”Asbest liflerini solumazlar, maske onları korur. İmkanlar ölçüsünde halkımıza o maskelerden dağıtılmalı. Bölgede şebekeler arızalandı. Su problemi var. Ancak yeniden imkanlar ölçüsünde sulama yapılmalı” diye konuştu.
