Türkiye normalleşme sürecine geçti esnaf bu süreçten memnun değil. İstanbul Beşiktaş esnaflarından Koray Gümüş'ün görüşlerini aldık.
Uzun bir pandemi arasından sonra kepenklerinizi tekrardan açtınız. Esnaf bu salgın zamanlarında neler yaşadı?
Biz bu pandemi süreci boyunca, son bir yılda geçen çok zor koşullar altından geçiyoruz evet dünya hastalandı çok zor koşullar oldu her tarafta pandeminin etkileri var buna bir çözüm bulunması lazım ölümlerin durması lazım sağlıkların en önemli şey olması lazım lakin bu hastalık sürecinin yükü biz esnafların üzerine yıkıldı.
Biz iki milyon esnafın olduğu bir ülkedeyiz ve bunun yanında, aileleri ve çalışanları sayarsak beş milyonun üzerinde bir kitleden bahsediyoruz. Biz bu son bir yıldır elimizde avucumuzda ne varsa hepsini tükettik, çekebileceğimiz ne kadar kredi varsa hepsini aldık, alabileceğimiz nerden borç varsa hepsini aldık ve şuan bunlar o kadar birikti ki bizim üzerimizde çok büyük bir borç yığını var. Öyle tahmin ediyoruz ki iki yıl kadar biz bu borçlardan kurtulamayacağız, çünkü kiralar ödenmeye devam ediyor ev sahipleri kiralarını istiyor, faturalarımız çalışmaya devam ediyor, personellerimizin maaşlarını ödemek durumundayız, insanlara destek olmak durumundayız çünkü bu insanlarında tek gelirleri biziz.
Bir yıldır yaşadığımız tek şey borç batağına batmak. Beşiktaş esnafında onlarca insanın battığını kendim biliyorum çok insan kepenk kapattı. Biz çok fazla vergi ödüyoruz stopajdan, çöp vergisine, sigortalara, çalışanların bedellerine kadar ödüyoruz ve bu nedenden bizim vergi oranlarımız çok yüksek, bize bu anlamda bir af gelmedi. Biz bu süreçte kredi puanlarımızı çok tükettik ve artık kredi puanlarımızla kredilerimizi ödeyemiyoruz.
Pandemi sürecinde bize sunulan ufak kira desteği gibi desteklerden hiç birini alamadık. Pandemide 50 bin lira yardım verildi 25 i kredi kartına 25 ini nakit olmak üzere destekte bulunuldu ama bunu sadece esnaf odasına kayıtlı olan yerlere yaptılar burda ki işletmelerin bir çoğunda İstanbul Ticaret Odasına (İTO) kayıtlı ve diğer odalara kayıtlı işletmelerde var bunların hiç biri bu krediden faydalanmadı. Biz Ticaret Odasına kayıtlı bir işletmeyiz ve biz destek alamadık. Aylarca birikmiş kiralardan dolayı alınan destekte mal sahibine gitti evlerine yemek götüremediler.
Normalleşme süreci hakkında düşünceleriniz nedir? Sizin bir öneriniz var mı?
Tek bir açıdan bakmak yanış olur tabiki, biz kendi açımızdan yorum yapıyoruz. Toplumun kademeli olarak normale geçmesi, salgının hızının azaltılması planlanması gerek bir durum.
Açıldığı için sevinçliyiz lakin diğer yandanda çok üzünçlüyüz, biz burda açtığımız zaman dükkanı ahçımız servis personelimiz bar personelimiz geliyor tedarik almaya başlıyoruz geneli peşin olmak üzere herkesin elindeki cari kredilerimizi tüketmiş durumdayız kimsede bize sonradan ödemeli mal verecek değiller.
Akşam 7 yasağı bizim için açmanın hiçbir anlamı yok gibi. Biz insanların iş çıkışlarında uğradığı zaman geçirdiği mesai saatlerinin dışında geldiği eğlendiği bir ortamız insanlar çalışıyor özellikle öğrenciler şuan şehirde yoklar burda çalışan insanlarda gelmek istiyor gelemiyorlar, işten erken mi çıkacaklar mümkün değil böyle şeyler insanların gelire ihitiyacı var. Dolayısıyla giderlerimiz arttı gelirlerimizde bir artış yok.
