Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "yeni anayasa" çağrısının ardından muhalefet tarafında, "yüzde 50+1" oy desteğini alamayacağını gördüğü için, Anayasa'da bu oranı aşağı çekecek düzenleme yapmak istediği" iddiaları konuşulmaya başlandı.
Yüzde 10 seçim barajı, baraj sorunu yaşayan partileri ittifaklara girmeye teşvik ediyor. Yine konuşulanlara göre seçimi kazanmak isteyen Erdoğan, kendisine engel olabilecek ittifak durumunu da ortadan kaldırmak istemekte.
Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi, bugünkü köşe yazısında seçim sistemi ve siyasi partiler yasasıyla ilgili bir yazı kaleme aldı.
Abdülkadir Selvi'nin o yazısı:
"Seçim barajında iki alternatif
AK Parti ve MHP’de, seçim sistemi ve siyasi partiler yasasıyla ilgili çalışma yapıldı.
Ancak iki parti ortak çalışmalara başlamadı. Seçim yasasıyla ilgili çalışmalarda en çok seçim barajı merak ediliyor.
SEÇİM BARAJI DÜŞÜRÜLÜYOR
Türkiye’nin 12 Eylül ürünü olan yüzde 10 barajından kurtulması gerekiyor. Yüzde 10 olan seçim barajının yüzde 5 ya da 7’ye düşürülmesi düşünülüyor. Bu konuda tercih, liderlere bırakılacak. Erdoğan ve Bahçeli’nin tercihine göre yüzde 7 ya da 5 esas alınarak çalışılacak.
İTTİFAK BARAJI GELECEK Mİ?
Partiler artık seçimlere ittifaklar halinde giriyor. İttifak yüzde 10 barajını aşınca, ittifak ortağı partiler de barajı aşmış oluyor. İttifaklarla seçim barajı fiilen ortadan kalkmış oluyor. Yüzde 10 seçim barajı, baraj sorunu yaşayan partileri ittifaklara girmeye teşvik ediyor.
İTTİFAK BARAJI
Yüzde 10 seçim barajı ittifaklar için uygulanıyor. Bir de ittifaka girmeden kendi başına seçime giren partiler için geçerli oluyor. Örneğin, HDP ittifaklara girmedi ama 24 Haziran 2018 seçimlerinde 11.7 oranında oy alarak barajı aşmayı başardı.
İTTİFAK HESABI
İttifak halinde seçime giren partiler açısından yüzde 10 seçim barajı ittifakın tamamı için uygulanıyor. Cumhur ittifakı ya da millet ittifakının aldığı toplam oy oranı Türkiye genelinde yüzde 10 barajını aştıysa, ittifaka giren partiler barajı aşmış sayılıyor.
ALTERNATİF NE?
Seçim barajı konusunda alternatifli iki öneri var.
1- Seçim barajı yüzde 5 ya da 7’ye düşürülsün. Yeni baraj hem ittifaklar için hem seçime kendi adına giren partiler için uygulansın.
ÜÇÜNCÜ İTTİFAK MODELİ
Bu önerinin iki sonucu var: Yüzde 5 ya da 7’yi aşacağını düşünen partiyi ittifaka girmeye mecbur bırakmamak. Ama asıl ikinci bir yönü daha var. O da yüzde 1 ya 1.5 seviyesinde dolaşan partilerin üçüncü bir ittifak oluşturmasının önünü açmak.
İTTİFAKA GİRENLERE BARAJ YÜKSELTİLECEK
Ama bir ikinci bir alternatif daha var. Bu öneri de ittifak için değil, ittifaka giren partiler için barajın uygulanması önerisi. Bir siyasi parti ittifaka girmeden seçime girerse, baraj yüzde 5 ya da 7 olsun. Ama ittifaka giriyorsa arada bir fark olsun. İttifaka girmeyi tercih edenler için baraj yüzde 10 ya da 12 olarak uygulansın.
TÜRKİYE MİLLETVEKİLLİĞİ
Anayasa Mahkemesi, Türkiye milletvekilliğini iptal etti ama bir öneri de 100 ya da 150 milletvekilinin Türkiye genelinde alınan oy oranına göre dağıtılması. Burada yurtdışından alınan oylar nasıl oransal olarak dağıtılıyorsa, 100 ya da 150 milletvekilinin de Türkiye genelinde alınan oylara göre paylaştırılması öneriliyor..."
