Türkiye’de son aylarda kiralık daire fiyatlarında büyük bir artış söz konusu. Özellikle İstanbul gibi büyük kentlerde insanlar uygun fiyatla ev bulmakta ciddi sıkıntılar yaşıyor. Türkiye genelinde kira fiyatlarının yüzde yüze yakın artmasının ardından Change.org’da "Kiralara üst sınır getirilsin" kampanyası başlatıldı.
Kısa sürede 75 bin kişinin imzaladığı kampanyada, “Kiralık konut fiyatları son bir yılda çok hızlı bir yükselişe girdi. Pandemi koşullarında yaşamak git gide zorlaşırken, maaşlara yapılan zamlar enflasyon karşısında hızla erdi. Yurttaşlar büyük istihdam ve gelir kayıpları yaşarken başta İstanbul, İzmir, Eskişehir gibi büyükşehirler olmak üzere son birkaç aydır ortalama kiralar asgari ücret sınırlarına dayandı. Gün be gün artan kiraların temel gerekçesi konut kiralama ve satışının tamamen ‘serbest piyasanın insafına’ bırakılmasıdır. Barınmanın kamusal bir hak olduğunu hatırlatıyoruz” ifadelerine yer verildi.
“Serbest piyasa ekonomisi varken, "Kiralara üst sınır getirilsin" demek mümkün değil”
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa ise başlatılan kampanya, artan kira fiyatları ve kiralık ev bulunmamasıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“Serbest piyasa ekonomisi varken, ‘Kiralara üst sınır getirilsin’ demek mümkün değil. Kalkıp kimseye ‘Sen malını şu fiyata sen bu fiyata ver’ diyemezsiniz. Neye göre üst limit koyulacak? Ancak devlet tarafından daha farklı önemler alınabilir. Ev sahiplerinin 5 yıl sonunda kira tespit davası açma hakları var. Ev sahibi 5 yılın sonunda günün koşullarına uygun kira düşük diye dava açıp gün koşullarına uygun zam isteyebiliyor. 10’uncu yılın sonunda, size evden tahliye ettirme hakkına sahip. Herhangi bir sebep göstermeden tahliye davası açıyor.
Son zamanlarda ev sahipleri tarafından bu ikisi çok fazla yapılmaya başlandı. Mal sahipleri şimdilerde bunun peşine düşmüş durumda. Devlet geçici bir kanun çıkartarak bu süreyi uzatabilir. Örneğin; 5 yıllık süreyi 10 yıla, 10 yıllık süreyi ise 15 yıla çekebilir. Ancak bilsinler ki, bu geçici bir dönem. Bu böyle gitmeyecek, benim iddiam 2 yıl içinde bu kiralar düşecek.
“İstanbul’da seçenek bitmez. Ama sen illa "Ben Beşiktaş’ta oturacağım" diyorsan sıkıntı”
Ev bulma konusunda İstanbul’dan da sıkıntılı illerimiz var. Örneğin; Mersin ve Diyarbakır İstanbul’dan daha sıkıntılı. İnsanlar biraz mesafeyi göze aldığında ev bulabilirler. İstanbul’da seçenek bitmez. Ama sen illa ‘Ben Beşiktaş’ta oturacağım’ diyorsan sıkıntı. Şişli, Kadıköy, Beşiktaş’ta ‘Şu fiyata ev bulurum’ diyorsan bulamazsın. Çünkü artık buraların bir piyasası oluşmuş durumda. Merkezi yerlerde de öğrenciler için ciddi sıkıntılar olduğunu görmüyorum. Aileler ve yeni evleneler çiftler için bir sıkıntı olduğunu söyleyebiliriz. Ama 3 kişi birleşip bir evi tutabilir. 5 bin TL kiraya merkezi bir yerde öğrenciler birleşip bir ev bulabilir. Su elektrik vs. bir öğrenciye maliyeti 2 bin TL’dir. Özel yurtlardan daha uygun.”
