Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın "Marmara Denizi Eylem Planı" kapsamında alınan kararların hayata geçirilmesi için kamu kurumları, belediyeler, akademik çevreler ile sivil toplum kuruluşlarınca başlatılan çalışma kapsamında, denizden müsilaj toplanmaya başlandı.
Öte yandan Çevre ve Şehircilik Bakanı Kurum açıklamasında, "Bugün balıklarımızı, tüm deniz canlılarımızı, bütün bir ekolojik yaşamı tehdit eden, müsilaj problemini ortadan kaldırmak için, Türkiye'nin en büyük en kapsamlı deniz temizliği seferberliğin, hareketini hep birlikte başlatıyoruz." dedi.
ÇALIŞMALARA ÜNLÜ İSİMLERDEN DESTEK
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'un katılımıyla, Marmara Denizi'ne kıyısı olan 7 ili kapsayan Büyük Deniz Temizliği Seferberliği, Caddebostan Sahili'nden başlatıldı. Törene Bakan Kurum'un yanı sıra İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, Kocaeli Valisi Seddar Yavuz ve Marmara Belediyeler Birliği ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da katıldı. Çalışmalara ayrıca ünlü isimlerde destek verdi.
Törende konuşma yapan, Bakan Kurum, "Caddebostan Sahili'nde Marmara için hep birlikteyiz. Marmara Denizi'ne kıyısı olan 7 ilimizde, yaklaşık 25 milyon vatandaşımızı doğrudan ilgilendiren müsilaj sorununa karşı birlik olmak, tek yürek olmak için buradayız. Sanatçılarımız, sporcularımız burada. Hocalarımız, öğrenci kardeşlerimiz burada. Yine derneklerimiz, vakıflarımız, belediyelerimiz burada. İstanbul, hepimizin sevdası. Marmara, bütün dünyanın göz bebeği. Bu yüzden bütün Türkiye'nin kalbi, yüreği burada. İstanbul'da, Marmara'da. Bugün hepimiz, tek yürek, tek ses olduk. Hep birlikte 'Marmara Hepimizin' diyoruz.
Bugün; balıklarımızı, tüm deniz canlılarımızı, bütün bir ekolojik yaşamı tehdit eden, müsilaj problemini ortadan kaldırmak için, Türkiye'nin en büyük deniz temizliği hareketini hep birlikte başlatıyoruz. Ben bu vesileyle; Marmara bölgesinde yaşayan 25 milyon vatandaşımıza, çevre gönüllülerimize, doğaseverlerimize, Marmara sevdalılarına, İstanbul sevdalılarına, ekranları başında bizleri izleyen, on binlerce destek mesajı gönderen vatandaşlarımıza şükranlarımı
'DENİZ KİRLİLİĞİNE KARŞI SEFERBERLİK RUHUYLA HAREKET ETMEK DURUMUNDAYIZ'
Bakan Kurum, "Dünya, son 200 yılda, insanlık tarihi boyunca görülmemiş olaylara, büyük değişimlere şahitlik ediyor. Bu değişimlerin başında da, 90'larla beraber tırmanan ve bütün insanlığı tehdit eden, küresel iklim krizi geliyor. Tüm dünya, bugün küresel iklim değişikliğinin getirdiği birçok sorunla boğuşuyor. Doğamız, çevremiz, denizlerimiz, tüm doğal yaşam alanlarımız bizi adeta yardıma çağırıyor. Bize düşen mesuliyet, son derece açık ve net. 200 yıldır bütün bir insanlık olarak, doğadan aldığımız borcu, doğamıza geri ödemek. Bu küresel krize, afetlere ve deniz kirliliğine karşı bir seferberlik ruhuyla hareket etmek durumundayız.
Çevre yatırımlarımızla, yeşil projelerimizle, çevre koruma tesislerimizle çocuklarımıza güzel bir dünya ve ülke bırakmak. Bugün tüm şehirlerimizde; milletimizi bu anlamda heyecanlandıran yaptığımız projelerimiz var, doğayla buluşturan millet bahçelerinden doğa koruma projelerine; Sayın Emine Erdoğan hanımefendinin himayelerinde yürüttüğümüz Sıfır Atık Projesi ve Sıfır Atık Mavi hareketinden modern atıksu arıtma tesislerine; bisiklet yollarından ekolojik koridorlara kadar on binlerce yeni çevre yatırımını geliştiriyor, milletimizin ve doğamızın emrine sunuyoruz, sunacağız" diye konuştu.
'KOORDİNASYON VE BİLİM KURULUMUZU BU HAFTA OLUŞTURACAĞIZ'
Bakan Kurum, "İşte bugün de; milli bir mesele olan bu güzel seferberliğimizle, inşallah Marmara denizimizi en hızlı şekilde temizleyecek; en duru, en saf, en berrak haline hep birlikte yeniden kavuşturacağız. Müsilaj sorununun çıktığı ilk andan itibaren titizlikle takip ettik. 300 uzman ekibimizle 91 noktada izleme noktası belirlerdik ve hem karada hem de denizde tüm atıksu ve katı atık tesislerinde, kirlilik kaynaklarında toplam 430 denetim yaptık. ODTÜ Bilim gemimizle suyun altında ve üstünde 100 farklı noktadan numuneler aldık.
Sayısı gerekten son yıllarda ender gördüğümüz 700'ü aşan bilim insanı, kurum temsilcisi, STK ve belediye yetkilisinin iştirak ettiği çok en geniş katılımlı çalıştayımızı gerçekleştirdik. Önceki gün, yine hep birlikte Kocaeli'de Marmara Belediyeler Birliği'nin ev sahipliğinde, Marmara Bölgesi'ndeki 7 ilin vali ve belediye başkanlarıyla birlikte son toplantımızı yaptık ve nihai kararlarımızı aldık. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları ve Haliç'i, Marmara'yı, Boğazı koruma ve temizleme tecrübesiyle hazırladığımız; Marmara Denizi Koruma Eylem Planımızı, kısa, orta ve uzun vadede atacağımız 22 büyük adımı, milletimizle paylaştık. Deniz temizliğine ilişkin genelgemizi Marmara Bölgesi'ndeki 7 ilimize gönderdik. Marmara Denizi için koordinasyon ve bilim kurulumuzu bu hafta oluşturacağız. Bu süreci valilerimiz, belediyelerimizle birlikte, bilim insanlarımızla, üniversitelerimizle, sivil toplum örgütlerimizle, vatandaşlarımızla birlikte ortak bir akılla yöneteceğiz. Yine, stratejik planımızı 3 ay içerisinde hazırlayacağız" şeklinde konuştu.
'2021 YILSONUNA KADAR MARMARA DENİZİ'NİN TAMAMINI KORUMA ALANI İLAN EDECEĞİZ'
Murat Kurum şöyle devam etti:
"2021 yılsonuna kadar Marmara Denizi'nin tamamını Koruma Alanı ilan edeceğiz, Sayın Cumhurbaşkanımıza sunacağız. Hem tarım hem de sanayi kaynaklı kirliliği durduracağız. Atıksu arıtma sistemlerimizi en ileri teknolojiye taşıyarak, deniz suyu kalitesini yükselteceğiz. Arıtma tesislerimizin teknolojilerini en üste çıkaracağız. Kaçak balıkçılığa geçit verilmeyecek ve hayalet ağları temizleyeceğiz. Marmara'yı kurtarmakta kararlıyız ve kurtaracağız. Bugün tam 15 bölgede; Kadıköy Caddebostan, Tuzla Tersane, Yenikapı Açıkları, Kartal Sahilboyu, Maltepe Dolgu Alanı, Beylikdüzü Gürpınar Sahili, Kurbağalıdere, Pendik Sahilboyu, Kocaeli Körfez, Bursa Gemlik, Balıkesir Bandırma, Çanakkale Marina Bölgesi, Gelibolu, Yalova Aksa Önleri ve Yalova Tersaneler Bölgesi'nde hem karadan hem denizden temizlik çalışmalarını eş zamanlı başlatıyoruz.
Bu çerçevede 25 deniz yüzeyi temizleme teknemiz, kirlilik dağılmasını önlemek için bariyer serme teknelerimiz, 18 destek botumuzla harekete geçiyoruz. Topladığımız tüm atıkları; karaya getirip sızdırmasız kamyonlarla, belediyelerimizin bertaraf tesislerine göndereceğiz. Tüm operasyon boyunca yaklaşık bin kişilik ekip çalışacak. Yine daha önce hem deniz suyu hem de müsilaj numunelerini, bilimsel olarak incelenmesi için, TÜBİTAK'a gönderdik. Farklı noktalardan yeni numuneler de alıp göndermeye devam edeceğiz"
'MARMARA DENİZİ'Nİ KADERİNE TERK ETMEYECEĞİZ'
Bakan Kurum, "Yaklaşık 2 aydır çeşitli aralıklarla başlattığımız bu büyük operasyonu 7 gün 24 saat aralıksız sürdüreceğiz. Marmara'ya kıyısı olan 7 ilimiz ve ilçelerimizle aynı anda, işte birazdan Türkiye'nin En Büyük Deniz Temizliği Hareketi'ni başlatıyoruz. 12 bin yıldır sırtında uzak diyarlardan gelen nice gemilere ev sahipliği yapan, vira bismillah diyerek denize açılan heyamola sesleriyle yelken açanlara göğsünden tonlarca rızk çıkarmış, milyonlarca insana ekmek, milyonlarcasına iş sunmuş; usanmamış, Adalar'ı göğsünde saklamış, sevenleri buluşturmuş, şairlerin, seyyahların ilham kaynağı, İstanbul'un fethinin şahidi olmuş; Çanakkale ve İstanbul Boğazı'nı beslemiş, Mavi Vatan'ın kolyesi, Karadeniz, Akdeniz ve Ege'nin küçük kardeşi Marmara Denizi'ni kurtaracağız, Marmara Denizi'ni kaderine terk etmeyeceğiz" ifadelerini kullandı.
'BU İŞİN ÇÖZÜMÜ SEFERBERLİK RUHUNDADIR'
İstanbul Valisi Ali Yerlikaya da, perşembe günü yapılan çalışmalarla ilgili son durumu açıklayacaklarını belirtti. Yerlikaya, devamlı 20 tekne temizlik için çalıştığını belirterek, "Bir daha aynı sıkıntıyı yaşamamak adına ne yapılması gerekiyorsa çalışacağız" diye konuştu.
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ise, "Sürecin çözümü sonu olarak algılamayalım. İşin başında Bakanlığımız olmak zorunda, valiliklerimiz, belediyelerimiz olmak zorunda. Ama 30 milyona yakın nüfus bu işte çalışma yapmazsa bu işin çözümü mümkün değil. Tüm süreçlerin hassas biçimde yönetilmesi gerekir. Bu işin çözümü seferberlik ruhundadır" dedi. Konuşmaların ardından temizlik seferberliği yapılan illere canlı bağlantı yapıldı.
SUL ALTINDA DA ETKİSİ GÖRÜNTÜLENDİ
İzmit Körfezi’nde müsilajın su altındaki etkisi dalgıçlar tarafından görüntülendi. Dalış eğitmeni Sait Gürer, "Canlıların üzeri müsilaj kaplı. Aşağıda büyük bir felaket yaşanıyor" dedi.
İzmit Körfezi’nde etkili olan ve deniz yüzeyinde kalın bir tabaka oluşturan müsilajın su altındaki etkisi, dalgıçlar tarafından görüntülendi. İzmit Körfezi’nin çeşitli noktalarına ve farklı derinliklere dalış yapılarak çekilen görüntülerde birçok deniz canlısının üzerinde yapışkan bir tabaka oluştuğu görüldü.
İzmit Körfezi’nin altında bir çevre felaketi yaşandığını belirten dalış eğitmeni Sait Gürer, "Bir felaket bu. Yukarıda gördüğünüz müsilajın aynısı yaklaşık 25 metre derinlikte görülüyor. Dalışlarımızda sanki bir bulutun içerisinde gidiyoruz. Canlıların üzeri müsilaj kaplı. Aşağıda büyük bir felaket yaşanıyor. Deniz üstünü temizlemek için Kocaeli Büyükşehir Belediyesi çok uğraşıyor herkes gibi ama aşağısı nasıl temizlenecek, nasıl deşarj olacak hiçbir fikrimiz yok." diye konuştu.
MSB DE TEMİZLEME FAALİYETLERİNE DESTEK VERİYOR
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Gölcük Poyraz Limanında, müsilaj (deniz salyası) temizleme faaliyetlerine başlandığını bildirdi.
MSB'den yapılan açıklamada, bugün Kocaeli Valiliği koordinesinde yapılacak müsilaj temizleme çalışmalarına da Gölcük bölgesindeki deniz temizleme araçları ve personelle destek verileceği belirtildi.
ÇANAKKALE
Marmara Denizi sahillerinde görülen ve rüzgarın etkisiyle Çanakkale merkezindeki kıyılarda yoğunlaşan müsilajın (deniz salyası) temizlenmesi için çalışma başlatıldı.
Sabah saatlerinde rüzgarla yön değiştiren müsilaj, öğleden itibaren Kordon Boyu kıyılarında etkisini artırdı. Çanakkale Marina'nın kuytu bölgelerinde biriken müsilaj ise teknelerin çevresini sardı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan seferberlik kapsamında kente gelen ekipler, marina içinde kurulan bariyerlerle temizlik faaliyetine başladı. Toplanan müsilajın İzmit'teki bir bertaraf tesisine götürüleceği öğrenildi.
TEKİRDAĞ
Marmara Denizi'nde görülen müsilajı (deniz salyası) temizleme çalışmaları, Tekirdağ'da da başlatıldı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının "Marmara Denizi Eylem Planı" kapsamında alınan kararların hayata geçirilmesi için kamu kurumları, belediyeler, akademik çevreler ile sivil toplum kuruluşlarınca başlatılan çalışma kapsamında, denizden müsilaj toplandı. Tekne yardımıyla toplanan ve vidanjörle çekilen müsilaj, kentteki arıtma tesislerine götürüldü.
Tekirdağ Valisi Aziz Yıldırım ile İl Çevre ve Şehircilik Müdürü Kaan Sinan Tohumcu, Barbaros Balıkçı Barınağı'nda yürütülen temizlik çalışmalarını inceledi. Vali Yıldırım, burada gazetecilere yaptığı açıklamada, Marmara Denizi çevresindeki illerde temizlik çalışmalarının başladığını söyledi.
Müsilajın Marmara Denizi'nde yoğun görüldüğünü anımsatan Yıldırım, "Müsilajın sebebi azot ve fosfor gazlarının artması. Tabii bilim insanları bunun sebebini araştırıyorlar. Şu an bizim daha çok müsilaj olarak gördüğümüz, deniz yüzeyinde görülen müsilajın ölüsü. Yani bunlar deniz yüzeyine vurmuş kısmı. Tabi bunların temizlenmesi lazım. Çünkü balıkçılarımızı etkiliyor. Bunların hepsini temizleme gayreti içerisindeyiz." dedi.
Konuyla ilgili bütün kurumların birlikte çalışma yürüteceğini dile getiren Yıldırım, şunları kaydetti:
"Marmara Denizi'nin etrafında bulunan illerde bu faaliyet 7 gün 24 saat devam edecek. Biz de bugün burada başladık. Bu azot miktarı yüksek bir besin. Tabii belki bilim insanları bunu kararlaştıracak. Belki bunlar işlenmek suretiyle gübre olarak kullanılabilecek. Belki hayvan yemi ya da balık yemi olarak kullanılabilecek. izim şu anda yaptığımız şey, müsilaj ölüsünü deniz yüzeyinden toplayıp, bir alanda muhafaza etmektir, kurutmaktır. Bununla enerji bile elde edilebilir diyorlar. Bu da bilim insanlarının konusudur."
BALIKESİR
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, Marmara Denizi'ndeki müsilajla (deniz salyası) mücadele çalışması kapsamında Balıkesir'de deniz temizliği seferberliği başlatıldı.
Bandırma Limanı'nda başlayan çalışma dolayısıyla düzenlenen programa, Balıkesir Valisi Hasan Şıldak, Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, Bandırma Kaymakamı Günhan Yazar, Bandırma Belediye Başkanı Tolga Tosun, Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Özdemir ile ilgili kurum ve kuruluşların müdürleri katıldı.
Bandırma Çelebi Limanı'na bağlı römorkörlerle denize açılan Vali Şıldak ve beraberindekiler, Büyükşehir Belediyesine ait müsilaj temizleme gemisi "Başaran-2"nin çalışmalarını inceledi. Bölgedeki müsilaj yoğunluğunu da gözlemleyip yetkililerden bilgi alan Şıldak, limana döndükten sonra gazetecilere açıklama yaptı.
Vali Şıldak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 22 maddelik eylem planının ilk uygulama adımlarını Bandırma'dan başlattıklarını söyledi. Denetimlerin tüm kuruluşlarla birlikte yapılacağını belirten Şıldak, "Marmara Denizi'nde bu durumun kısa sürede son bulacağına, denizimizin eskisinden de daha temiz hale geleceğine inanıyorum. Bunu yürekten söylüyorum." dedi.
Bir gazetecinin, Ege Denizi'nde de müsilaj olup olmadığı yönündeki sorusu üzerine ise Şıldak, şunları kaydetti:
"Ege Denizi'nde şu an hiçbir müsilaj emaresi yok. Bu konuda hiçbir görüntü kaydı yok. Sahil Güvenlik Komutanlığımız tarafından sürekli rapor alıyorum. Herhangi bir sıkıntı yok. Tüm sahillerimizdeki 99 noktada kirlilik ölçümleri yapılıyor. En son ölçümler dahil herhangi bir mikrobiyolojik açıdan kirlilik ve sağlığa zararlı bir unsur içermemektedir. Denizlerimizde turizm, denizden faydalanma, insan sağlığı açısından sıkıntı oluşturacak hiçbir husus yoktur."
'KARADENİZ'DEN AKIMIN BAŞLADIĞIYLA İLGİLİ GÜZEL HABERLER GELDİ'
Balıkesir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz da gerek karadan vidanjörlerle, gerek denizden müdahalelerle, gerekse balıkçıların desteğiyle bu işi ilk başlatan illerden biri olduklarını vurgulayarak, "Denizin altında olan şeylerin daha aza inmesi için burada hem bilimsel çalışmaların hem de karadan var olan koşulların değişmesi lazım. Bununla ilgili de sevindirici haberler geliyor. Karadeniz'den gelmesi gereken akımın başladığıyla ilgili güzel haberler geldi. Marmara Denizi'ni kesinlikle eski haline dönüştüreceğiz." diye konuştu.
Vali Şıldak, daha sonra Erdek ilçesine bağlı Aşağıyapıcı ve Tatlısu mahalleleri sahilinde Balıkesir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (BASKİ) tarafından vidanjörlerle gerçekleştirilen müsilaj temizleme çalışmalarını inceledi. Öte yandan, denizden arındırılan müsilajın katı atık transfer merkezinde susuzlaştırıldıktan sonra düzenli depolama tesisinde bertaraf edileceği öğrenildi.
İZMİT KÖRFEZİ
Marmara Denizi’nde görülen deniz salyasına dikkat çekmek amacıyla İzmit Kaymakamlığı öncülüğünde sivil toplum kuruluşları ve öğrencilerin katılımıyla İzmit’te sahilde ve denizin sığ kesimlerinde temizlik çalışması yapıldı. Sahile ve denize atılan çöpler toplanarak poşetlere dolduruldu.
Müsilaj kirliliğiyle ilgili farkındalık oluşturmak amacıyla sahilde temizlik yaptıklarını söyleyen İzmit Kaymakamı Şevket Cinbir, "Hepimizi milletçe üzen Marmara denizinde ki bu kirliliğe karşı sayın Çevre ve Şehircilik Bakanımız Murat Kurum tarafından başlatılan eylem planıyla Marmara Denizi’ne kıyısı olan kentlerde bir seferberlik başlatılıyor. Bunun amacı Marmara denizinde yaşanan müsilaj kirliliğine karşı deniz temizliği seferberliği yapılıyor. Biz de İzmit olarak vatandaşlarımızda farkındalık olması amacıyla temizlik etkinliği düzenledik" dedi.
İnsanların denizi kirletmesi sonucu denizlerin artık refleks verdiğini belirten Derin Su Ayanoğlu, "Öğrenci arkadaşlarımızla farkındalık oluşturmak amacıyla temizlik yapmak için sahile geldik. İnsanların denize fazla miktarda kirlilik bırakması sonucu deniz çok fazla kirlenmiş durumda ve ardık refleks veriyor. Biz de başka insanları temizliğe davet etmek için ve farkındalık oluşturmak için burada temizlik yapmaya geldik. İnsanların denizi kirletmemeleri konusunda artık farkında olmaları gerekiyor" diye konuştu.
