Yargıtay 12. Ceza Dairesi, dört ay önce patron Can Gürkan'ın da aralarında bulunduğu dört sanığa olası kastla 301 kez öldürme ve 162 kez yaralama suçundan ceza verilmesine hükmetmişti.
Karardan sonra bir el devreye girdi. 12. Ceza Dairesi'nin beş kişilik heyetinden üçü değiştirildi. Yerine eski Adalet Bakanı, eski Hakimler Savcılar Kurulu Genel Sekreteri ve eski Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü atandı. Daire, üç eski bürokratın oylarıyla kendi kararını bozarak, 'bilinçli taksirle ölüme' ve 'yaralamaya neden olma' suçundan ceza verilmesini istedi.
Manisa’da, Soma Kömür İşletmeleri Anonim Şirketi tarafından işletilen Eynez Maden Ocağı’nda 14 Mayıs 2014’te meydana gelen maden faciasında 301 işçi can vermişti. Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava 2018 yılında bitti.
37 kişi beraat ederken, 14 sanık taksirle ölüme ve yaralanmaya sebebiyet vermekten cezalandırıldı. Bu çerçevede, basit taksir suçundan Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’a 15 yıl; bilinçli taksirden de Genel Müdür Ramazan Doğru’ya 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik’e 18 yıl 9 ay, Yardımcısı İsmail Adalı’ya 22 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
301 KEZ ‘ÖLDÜRMEDEN’ CEZA İSTEDİ
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 30 Eylül 2020’de kararı bozdu.
Sözcü'de yer alan İsmail Saymaz imzalı habere göre, Can Gürkan’ın yangın riskinin yüksek olduğunu bilerek havalandırmaya dair gerekli teknik altyapıyı oluşturmadan ve iş güvenliği önlemleri almadan üretimin arttırılmasını hedeflediği belirtildi. Üretim zorlaması olarak adlandırılan kusurlu hareketin bizzat Gürkan tarafından alınan karar, verilen talimat ve oluşturulan işletme politikasının sonucunda meydana geldiği ifade edildi.
Bu çerçevede Gürkan, Doğru, Çelik ve Adalı’nın 301 kez olası kastla öldürme ve 162 kez olası kastla yaralama suçlarından ceza verilmesi gerektiği vurgulandı.
İKİ YARGITAY SAVCISINDAN İTİRAZ
İki Yargıtay savcısı, bu kararın düzeltilmesi için 8 Ocak 2021’de başvurdu. Dilekçede, 12. Ceza Dairesi’nin sanıklar hakkında “Neticeyi öngördükleri ve olursa olsun diye hareket ettikleri” diyerek, karar verdiği belirtildi. Dilekçede şöyle devam edildi:
“Sanıkların çalışma arkadaşlarının yaşamlarını yitirmesi ve yaralanmalarını istemeleri ya da kabullenmeleri, ahlaki ve vicdani değerlerle bağdaşması mümkün olmayan durumdur. Soma Kömürleri A.Ş.’nin çok büyük finansal yatırımlar yaparak ve yüksek istihdam sağlayarak başlattıkları söz konusu üretim faaliyeti çerçevesinde çalışanlarının en temel hakları olan yaşam haklarını hiçe saydıklarını düşünmek mümkün değildir.”
Bu nedenle kararın bozularak, taksirle ölüme neden olmaktan ceza verilmesi istendi.
EN FAZLA 22 YIL HAPİS CEZASI ALACAK
Soma davasının avukatı Murat Kemal Gündüz, bu durumda Can Gürkan'a en fazla 22 yıl kadar ceza verilebileceğini, bunda da infaz yasası ve diğer indirimlerin olacağını belirtti. Gündüz, şunları söyledi: Bu Yargıtay'a açık müdahaledir. Üç bürokrat, yargı üyesi ile değiştirilmiş. İktidar işverenlere diyor ki, istediğiniz kadar işçi öldürebilirsiniz. Verirsiniz para cezasını, kurtulursunuz.
HEYETE BÜROKRATLAR ATANDI
Soma davası Yargıtay 12. Ceza Dairesi’ne döndüğünde beş kişilik heyetinin üçü değiştirilmişti. Başkan Ahmet Er ve üye hakim Nadir Güngündeş koltuğunu korurken, üç hakim tayin edilmişti.
Onların yerine eski Adalet Bakanı ve Müsteşarı Kenan İpek, eski HSK Genel Sekreteri Fuzuli Aydoğdu ve eski Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürü Mustafa Yapıcı atandı.
Yeni heyet ikiye karşı üç oyla önceki kararını bozdu. Kararda, Can Gürkan’ın bilinçli taksirle ceza verilmesi kararlaştırıldı. Ayrıca sanıkların infaz yasasından yararlandılmasına hükmedildi.
