Ünlü gazeteci Uğur Dündar, Sözcü gazetesindeki köşesinde İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Aytun Çıray ile yaptığı röportaja yer verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki seçimlerde aday olup olamayacağı tartışmalarını soran Dündar’a cevap veren Çıray “AKP’nin teklifi ile 2007’de Anayasa’nın bazı maddelerini değiştirmek için referanduma gitti. Vatandaşlarımızın yüzde 70’i “evet” diyerek 1982 Anayasasının Cumhurbaşkanının seçilmesi ile ilgili 101. Maddesini değiştirdi. “Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kişinin en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” hükmü, AKP’nin önerisi ile hayata geçti. İşte ben, Tayyip Bey’in üçüncü defa aday olamayacağını söylerken bu maddenin tereddüde yer vermeyecek şekilde yazılmış olmasına bağlıyorum” dedi.
“AKŞENER ERDOĞAN’IN ADAY OLMASI İÇİN ÇALIŞACAK”
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in konu hakkındaki görüşlerini dile getiren Çıray ” Kimse merak etmesin; Sayın Meral Akşener akıllarda bir tereddüt kalmaması ve seçime girebilseydim kazanırdım diyememesi, daha da önemlisi demokrat tavrı nedeniyle Sayın Erdoğan’ın adaylığının önünü açmak için çalışacaktır. Ben “altılı masa”daki -Sayın Kılıçdaroğlu’nun deyimi ile- dostlarımızın da bundan farklı düşüneceklerini sanmıyorum.” dedi.
İşte Uğur Dündar’ın yazısının ilgili bölümü:
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023 seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı olacağını açıkladı. Bunun üzerine Liberal Demokrat Parti (LDP), Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) başvurdu ve Erdoğan’ın 3. kez aday olup olamayacağını sordu.
Bu gelişmeyle ilgili haberleri okurken İYİ Parti İzmir Milletvekili ve Genel Başkanı Meral Akşener’in Başdanışmanı Dr. Aytun Çıray ile, yaklaşık 2 yıl önce yaptığımız söyleşiyi hatırladım. O söyleşide Dr. Çıray, “Meclis’ten erken seçim kararı çıkaramazsa bu, Erdoğan’ın son dönemidir” demişti. Gerekçe olarak 21 Ekim 2007 ve 16 Nisan 2017’de yapılan Anayasa referandumlarıyla gerçekleşen değişiklikleri göstermişti.
Konunun medya ve siyaset dünyasında yoğun olarak tartışılmaya başlanması üzerine Aytun Çıray’ı arayarak, hem söyleşimizi hem de bu tartışmaları hatırlattım. Ayrıca zihnimi kurcalayan soruları yönelttim. Aramızdaki diyalog şöyle gelişti:
UĞUR DÜNDAR (U.D): Sayın Çıray, sizinle Temmuz 2020’de yaptığımız söyleşide bir sorum üzerine bana Sayın Erdoğan’ın Anayasa’nın 101. Maddesine göre tekrar aday olamayacağını söylemiştiniz. Bu konu son günlerde Türkiye’nin sıcak gündemine oturmuş durumda. İki yıl içinde bu görüşünüzde bir değişiklik oldu mu?
ANAYASA MADDE 101: BİR KİMSE EN FAZLA İKİ DEFA CUMHURBAŞKANI SEÇİLEBİLİR
AYTUN ÇIRAY (A.Ç): Hayır. Çünkü o söyleşide kişisel görüşümden ziyade objektif Anayasa hükmünden söz etmiştim. Türk Milleti -buranın altını önemle çizmek istiyorum- AKP’nin teklifi ile 2007’de Anayasa’nın bazı maddelerini değiştirmek için referanduma gitti. Vatandaşlarımızın yüzde 70’i “evet” diyerek 1982 Anayasasının Cumhurbaşkanının seçilmesi ile ilgili 101. Maddesini değiştirdi. “Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” hükmü, AKP’nin önerisi ile hayata geçti. İşte ben, Tayyip Bey’in üçüncü defa aday olamayacağını söylerken hem bu maddenin tereddüde yer vermeyecek şekilde yazılmış olmasına, hem de anayasa hukuku uzmanlarına dayanıyorum.
(U.D): Bu uzmanların adını verebilir misiniz?
(A.Ç): Tabii… Zaten açık beyanları ve makaleleri var. Örneğin; Kemal Gözler, Ergun Özbudun, Şule Özsoy, Serap Yazıcı, Murat Sevinç, İbrahim Kaboğlu, Süheyl Batum, Sevtap Yokuş…
Bu isimler değerli ve saygın anayasa uzmanları…
(U.D): Ancak aksi yorumda bulunanlar da var. Onlar da, “2017 referandumuyla cumhurbaşkanlığının anayasal statüsü değişti, yerine başkanlık getirildi. Dolayısıyla, Sayın Erdoğan 2018’de yeniden seçildiğinde yeni statüye göre ilk defa başkan seçildi. Bu durumda ‘Bir kişi en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir’ hükmü sıfırlanıp yeniden başlamış oldu. Tekrar aday olabilir” diyorlar.
YSK’YA “TAYYİP BEY ADAY OLABİLİR Mİ?” DİYE SORMAK ABSÜRTTÜR
(A.Ç): Sayın Dündar, saygıdeğer anayasacılar “Eğer 16 Nisan Anayasası’na istisna hükmü konmamış olsaydı, belki yoruma ihtiyaç olabilirdi.” Ancak Anayasa yapıcı 116. madde ile istisnai durumu net olarak ortaya koyup, “İki kez seçilen bir cumhurbaşkanının üçüncü kez aday olabilmesi için Meclis’ten 360 oy ile erken seçim kararı alınması gerekir” diyor. Yani madde 101 net, madde 116 net. O nedenle ben, LDP’nin YSK’ya neyi sorduğunu anlamakta güçlük çektim. Bu, ceza mahkemesine “Hırsızlık suç mudur değil midir?” diye sormak gibi absürt bir soru olmuş.
(U.D): Konuya farklı bir siyasi gözlükle bakanlar da, “Tayyip Bey aday olamaz dersek, onun adaylığından korkulduğu veya kısıtlandığı anlaşılabilir, yeni bir mağduriyet doğabilir” diyorlar.
(A.Ç): Ne bitmez mağduriyetmiş bu! Yirmi senedir bu ülkeyi otokrat gibi yöneten Tayyip Bey neyin mağduru olacakmış? O mağduriyet tellalları İYİ Parti’nin seçime sokulması engellenirken neredelermiş? Bir mağdur varsa o da Türk Milleti’dir.
AKŞENER, ERDOĞAN’IN TEKRAR ADAY OLABİLMESİ İÇİN ÇALIŞACAK
(U.D): Sayın Akşener ne düşünüyor?
(A.Ç): Birincisi; “Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” maddesini referanduma Meral Hanım sunmadı. Tayyip Bey bu maddeyi istedi ve meydan meydan savundu. Şimdi mağdurum mu diyecek? Aman Tayyip Bey mağdur rolü oynamasın diye “Anayasa’yı bir kez delmekten bir şey çıkmaz” mı diyelim? O zaman anayasal meşruiyeti savunma konusunda inandırıcılığımız ne olacak? Ancak kimse merak etmesin; Sayın Meral Akşener akıllarda bir tereddüt kalmaması ve seçime girebilseydim kazanırdım diyememesi, daha da önemlisi demokrat tavrı nedeniyle Sayın Erdoğan’ın adaylığının önünü açmak için çalışacaktır. Ben “altılı masa”daki -Sayın Kılıçdaroğlu’nun deyimi ile- dostlarımızın da bundan farklı düşüneceklerini sanmıyorum.
