Hanuka Bayramı nedir? Yahudilerin kutsal günü Hanuka ne zaman başlıyor?

 Seleukos İmparatorluğu'nun elindeki Kudüs'ün (Yeruşalim) MÖ 200'lerde Yahudiler tarafından geri alınmasının şerefine 2200 yıldır kutlanan bir Yahudi bayramı olan Hanuka dün başladı. Peki, Hanuka Bayramı nedir? Yahudilerin kutsal günü Hanuka ne zaman başlıyor?

Hanuka Seleukos İmparatorluğu'na karşı yapılan Makkabeyan İsyanı sırasında Kudüs'teki İkinci Tapınağın yeniden adanması anısına düzenlenen bir Yahudi festivalidir. Işık Festivali olarak da bilinir.

İbrani takvimine göre Kislev'in 25. gününden başlayarak sekiz gün sekiz gece boyunca sürer. Gregoryen takvimine göre en erken Kasım sonunda, en geç ise Aralık ortalarında meydana gelir. Festival, menora (veya hanukkiah) adı verilen dokuz dallı bir şamdanın mumlarının yakılmasıyla başlar. Bir dal tipik olarak diğerlerinin üstüne veya altına yerleştirilir ve bir mum, diğer sekiz mumun yakılması için kullanılır. Bu özel muma şamaş denir.

Hanuka sözcüğü İbranice "adama, ithaf etmek" anlamlarına gelir. Bu bayram, Gregoryen takvimiyle aralık, kasım sonu ya da çok ender olarak ocak başına denk gelir.

Festival, Hanukiya adı verilen, Menora'ya benzeyip fazladan iki kolu daha olan, 9 kollu şamdanın kollarının yakılmasıyla kutlanılır. Birinci gün bir tane, ikinci gün iki tane yakılır ve bayram boyunca her gün bir fazla kolun yanmasıyla devam eder. Hanukiya’nın ortasındaki, diğerlerine göre daha yukarıda bulunan kola Şamaş (שמש‎, lit. 'Görevli') ismi verilir ve bu kol her gün yanar.

HANUKA RİTUELLERİ NELERDİR?

Hanuka, bazıları ailece ve bazıları topluca yapılan, 8 günlük tatil boyunca her gün süren bir seri ritüelle kutlanır. Günlük ibadete özel eklemeler yapılır ve yemekten sonraki şükrana özel bir kısım eklenir. Hanuka “Şabat benzeri” bir tatil değildir ve Şulhan Aruh’ta belirtilen, Şabat’ta yapılması yasak olan aktivitelerden sakınma zorunluluğu yoktur. Dindar insanlar, her zamanki gibi işe giderler ama akşamüstü mumları yakmak için eve erken dönerler. Okulların kapanması için hiçbir dini neden yoktur ama buna rağmen, İsrail’de Hanuka’nın ikinci gününden itibaren bir hafta boyunca, Hanuka kutlamaları için kapanır okullar. Birçok aile, kitap ya da oyun gibi birçok küçük hediye verirler birbirlerine. Yağın önemini anmak için Hanuka kutlamaları esnasında kızarmış yemekler yenilir.