Zirveye, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakan Aydın Maruf, IKBY Kalkınma Bakanı Dana Abdulkerim, Süleymaniye Valisi Heval Ebubekir, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, TISİAD Başkanı Mehmet Salih Çelik, TISİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Mehmet Selahattin Balkan, TISİAD Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer, Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Başkanı Ayhan Kızıltan, Çukurova Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu (ÇUKUROVA SİFED) Başkanı Hüseyin Kış ve çok sayıda iş insanı katıldı.
TISİAD BAŞKANINDAN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR
Zirvenin açılışındaki konuşmasında Türkiye ve Irak açısından önemine dikkat çeken TISİAD Başkanı Mehmet Salih Çelik, iki ülkenin ekonomik bağını güçlendirdiklerini ve geliştirmeye devam ettiklerini söyledi. Zirveyi, TISİAD’ın 10’uncu yılına girerken gerçekleştirmenin kıvancını yaşadıklarını söyleyen Çelik, “TISİAD Mersin merkezli ama uluslararası bir portföyü olan bir dernek olarak özellikle Ortadoğu’da üyelerimizin ulaşabilecekleri ticaret ve yatırım imkanlarını gündemine alan bir dernektir. Ülkemizin Avrupa Birliği ülkelerinden sonra en fazla ihracat yaptığı ülke olan Irak’ta ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde derneğimizin adını duyurmaya, iki ülke arasındaki ekonomik faaliyet alanlarında olmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
İŞ DÜNYASININ UMUDU
TISİAD Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Mehmet Selahattin Balkan ise Türkiye ve Irak arasındaki ilişkileri güçlendirmeyi amaçladıklarını, farklı alanlarda yeni iş birlikleri gelişmeyi hedeflediklerini söyledi. Türkiye ve Irak’ın iki dost ülke olduğuna işaret eden Balkan, Türkiye ve Irak’ın birbirine karşı her zaman sorumluluk duygusuyla hareket ettiğine işaret etti. TISİAD Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer de Türkiye ve Irak’ın coğrafya olarak aynı kaderi paylaştığını, bir çok alanda ve özellikle enerji ve sanayi yatırımlarında daha çok işbirliği geliştirebileceğini vurguladı. MTSO Başkanı Ayhan Kızıltan da Ortadoğu’daki kavganın sona ermesini ümit ederek başladığı konuşmasında Ortadoğu’nun insan ve ekonomik zenginliğinin korunması, kavga ve kargaşanın sona ermesi için tüm tarafların el ele vermesinin önemine dikkat çekti.
TÜRKONFED BAŞKANI DA ORADAYDI
TÜRKONFED Başkanı Süleyman Sönmez ise Türkiye ve Irak’ı birbirine bağlayan köklü bağın, 352 kilometrelik bir sınırdaki komşuluk ilişkisinden çok daha fazlasını ifade ettiğini kaydetti.
Dillerin, dinlerin, kültürlerin ve medeniyetlerin doğduğu toprakların ortak mirasçısı olan halkların; tarihsel bağlar kadar derin akrabalık ve kardeşlik hukuku ile de birbirine kenetlendiğini vurgulayan Sönmez, “Ülkelerimiz arasında dış ticaret ve yatırım ortamının karşılıklı olarak güçlendirilmesiyle ekonomik ilişkilerimizin de derinliği artacaktır. Bu noktada Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile olan ekonomik ilişkilerimiz önemli bir ağırlık merkezi oluşturuyor. Almanya’dan sonra en önemli dış ticaret ortağımız Irak’a olan ihracatımızın yüzde 70’i bu bölgeye yapılıyor. Ülke olarak, 2022 yılının ilk 9 aylık dönemine göre Irak’a ihracatımızın yüzde 41’ini, Çukurova ve Güneydoğu bölgemizdeki illerimiz gerçekleştiriyor” diye konuştu.
ÇUKUROVA SİFED, YATIRIMA ÇAĞIRDI
ÇUKUROVA SİFED Başkanı Hüseyin Kış da Çukurova Bölgesi’nin dünyanın en verimli ovalarından biri olması nedeniyle tarımın ve tarım ürünleri ticaretinin başkenti konumunda olduğunu, büyük ve doğal bir liman olarak Asya, Kafkaslar, İran, Irak, başta olmak üzere Türkiye’nin; Kuzey Afrika, Avrupa ülkeleri ile arasındaki ticaretin merkezi olduğunu söyledi.
Çukurova’nın Irak için uzun dönemli plan ve program ile özellikle tarımda ve sanayide yüksek katma değerli ürün ticaretinde en uygun bölge konumunda olduğunu vurgulayan Hüseyin Kış, “Türkiye’de sanayi alanında tıkanan Marmara Bölgesi’nden sonra yatırıma, istihdama, dış ticarete en yatkın bölge niteliğinde olan Çukurova’da ayrıca tekstilde de karşılıklı ticaret hacmini yükseltecek geniş bir potansiyel mevcuttur” diye konuştu. Kış, Doğu Akdeniz Bölge ticaretinde güvenli bir odak noktası olan Çukurova’nın, ticaretini yaptığı ve ticaretine aracılık ettiği ürünlerin uluslar arası tanınır borsalarından biri olma hedefinde olduğunu kaydetti.
İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ İMZALANDI
Konuşmaların ardından Zirve kapsamında Duhok Ticaret Odası ile TISİAD arasında iş birliği protokolü de imzalandı.
İmza töreninden sonra, “Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik Ortaklık”, “Irak-IKBY’de Yatırım ve Ticaret Fırsatları”, “Habur Gümrük Kapısı ve Lojistiğin Geleceği”, “Yüksek Katma Değerli Ürün Ticareti ve Oda İlişkileri” konularında ayrı ayrı panel düzenlendi.
