Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanı Zeynep Boz, yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarılmış eserlerin iade süreçlerini anlattı.
İade süreçlerinde karşılaştıkları en büyük zorluğu "Mantığın inkar edilmesi" olarak tanımlayan Boz, 1906'dan beri var olan yasal düzenlemelerle, izinsiz kazı yapılmasının ve kültür varlıklarının Türkiye'den çıkarılmasının yasak olduğunu, bu varlıkların bulunması halinde haber verilmemesinin de suç teşkil ettiğini söyledi.
Elindeki eseri "Anadolu kökenli" olarak tanıtanların, eserin iadesi istendiğinde, eserin kökeni belli olmasına rağmen bunun yasa dışı yollarla çıkarıldığının ispatını istediğini belirten Boz, sözlerini şöyle sürdürdü: "Yasal olma ihtimalinin olmaması aslında doğal ispat. Ancak maalesef bu mantığa aykırı yaklaşımlar bizi en çok zorlayan yaklaşımlar. Ancak bizim işimizde teslimiyet olmadığı için bizim bir dosyamız açılır, ilerler ya da ilerlemez ama asla kapanmaz. Bugün biz bitirebiliriz, bitiremeyiz. O açıdan burada en önemli şey arşive, belgeye ve kararlılığa bağlı kalmak."
Son zamanlarda özellikle Balkan ülkeleriyle ciddi anlamda artan iş birliklerinin olduğunu dile getiren Boz, en çok ise İngiltere'deki müzelerle iş birliğinde zorlandıklarını söyledi.
Boz, "Çünkü çok fazla eser iadesi talebiyle yüz yüzeler ve en makul talebi bile karşılamakta biraz temkinli yaklaşıyorlar ki koleksiyonları boşalıp diğer bütün ülkelerin de taleplerini karşılamak zorunda kalmamak için" dedi.
"BU SENE 3 BİN 480 ESERİN İADESİ SAĞLANDI"
Bu yıl çok başarılı bir sene geçirdiklerini ifade eden Boz, "3 bin 480 kültür varlığının Türkiye'ye iadesi sağlandı. Bu bazen bir çini karo parçası, bazen bir sikke, bazen bir heykel, bir mozaik olabilir. Açıkçası eserlerin muhteviyatında bir farklılık gütmüyoruz. Buradaki duruş, tavır önemli. Benim ülkemin yasalarına hilafen adım atılmaması ve bunu sağlamak bizim vazifemiz" diye konuştu.
Boz, Daire Başkanlığı olarak teşkilatlanmalarının ardından takip edilen dosya sayısının arttığını ve tüm süreçlerin titizlikle yürütüldüğünü dile getirdi.
