Muhalif Analiz / İnanç Uysal
9 Başlık, 2300 madde, Türkiye tarihinde böyle bir çalışma bir mutabakat olarak ortaya konmadı daha önce, dünyada yapıldı mı bilemiyorum.
Organizasyon açısından getirilebilecek her türlü eleştiri yerini bulur, akış açısından da. Görkemli olması için biraz fazla rahat hareket edilmiş gibi görünüyordu. Yine de bazı aksaklıklar vardı ve giderilebilirdi.
Ancak içerik açısından eleştirilecek çok fazla şey yoktu. Ciddi bir emek ürünü olan 240 sayfalık bir metinden bahsediyoruz. Şu da olsa, bu da olsa demek elbette mümkün ama bazı şeylerin olmamasını da normal karşılamak gerekir.
Daha toplantı sürerken bu eksikler konusunda iki madde öne çıktı. Birisi anadilde eğitim konusu, diğeri de İstanbul Sözleşmesi konusu. İstanbul Sözleşmesi’nin adı yoktu belki ama kadına ve çocuğa şiddet konusunda, erken yaşta evlilikler konusunda bir sürü madde vardı. Bu maddelerin uluslararası normlara uygun olacağının da altı çizilmişti. İstanbul Sözleşmesi içindeki toplumsal cinsiyet konusu ile ilgili en az bir partinin itirazı olacağı zaten biliniyordu. Üzerine aynı konuya ülkenin önemli bir kısmının da muhalefet edeceği kesin. Neticede İstanbul Sözleşmesi’nin adı bu sebeple anılmadı muhtemelen.
Anadilde eğitim konusu da son derece netameli bir konu. Buna da en az bir partinin çok net olarak karşı durduğunu biliyoruz. Çok uzun zamandır kamuoyunun üzerinde mutabakata varamadığı bir konu.
2300 maddede mutabakata varmış 6 farklı ideolojik tabana hitap eden 6 parti de böyle birkaç madde üzerinde şimdiden mutabakata varamamış olabilir pekâlâ. Yani bu bir uzlaşma mutabakatı, ortaya çıkan metin de asgari müştereklerde bir araya gelebilme iradesinin metni.
Sistemin zorladığı bir ittifak açısından bakıldığında ise son derece başarılı bir zemin oluşturulmuş görünüyor. Bir arada hareket edebilmek açısından yeterince konu hakkında yeterince öneri kondu seçmenin önüne.
Eğer bir sıkıntı varsa bu eksik kalanlardan değil, fazla olanlardan dolayı olabilir. Çünkü her ne kadar bütün bir ülke siyasetle yatıp kalkıyorsa da halk 2300 maddeden çok özetini tercih edecektir öncelikle. Bu özet zaten sunumda yapıldı ama onu bile fazla uzun bulacak seçmen sayısı oldukça fazla. O sebeple Millet ittifakına içlerinden hiçbirinin rahatsız olmayacağı, şerh düşmeyeceği ortak 3-5 kelime lazım.
Bu kelimeleri Erdoğan'dan ilham, Menderes'ten miras almaları da bir süre sonra etkisini yitirir. O yüzden özgün, basit halk tarafından kabul edilecek 3-5 kelime.
6'lı masa başta da söylediğimiz gibi son derece önemli işlere imza atıyor. Mutabakat metinleriyle de bunları perçinliyor şimdi kendi seçmenlerinin şerhsiz mutabakatın sağlamaları gerekiyor.