18.08.2021 Tarihinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ortak bir basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Etiyopya Başbakanı’nın konuşmasında geçen Mustafa Kemal Atatürk ismi, Cumhurbaşkanlığı tercümanı tarafından söylenmedi.
Ortak basın toplantısında konuşan Etiyopya başbakanı Ahmet, konuşmasının bir kısmında, “Büyük reformist ve karizmatik lider Mustafa Kemal Atatürk’ten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mevcut dönüşümcü liderliğine kadar Türkiye’nin ulus inşasında örnek olduğunu ve her yönden istikrarlı bir şekilde büyüdüğünü belirtmekten memnuniyet duyuyorum" dedi.
Eş zamanlı tercüme yapan Cumhurbaşkanlığı tercümanı ise, konuşmayı "Son derece büyük reformist olan ve karizmatik liderinden bu yana, mevcut liderliği çerçevesinde Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın vizyonuyla, son derece önemli bir gelişmeyle, çok önemli bir ulus oluşturma ve sürekli her alanda büyümeyi gerçekleştirmiş bir ülke" ifadelerini kullandı.
Tercümede MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ün adının yer almaması dikkatli izleyicilerin gözünden kaçmadı ve konu sosyal medyada büyük yankı buldu.
Söylenen:
“Büyük reformist ve karizmatik lider Mustafa Kemal Atatürk’ten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mevcut dönüşümcü liderliğine kadar Türkiye’nin ulus inşasında örnek olduğunu ve her yönden istikrarlı bir şekilde büyüdüğünü belirtmekten memnuniyet duyuyorum”
Tercüme hali:
“Son derece büyük reformist olan ve karizmatik liderinden bu yana, mevcut liderliği çerçevesinde Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın vizyonuyla, son derece önemli bir gelişmeyle, çok önemli bir ulus oluşturma ve sürekli her alanda büyümeyi gerçekleştirmiş bir ülke”
Muhalif olarak; bu konuyu Türkiye Konferans Tercümanları Derneği’ne sorduk.
Uluslararası tercümanların hata yapma hakkı var mı?
Türkiye Konferans Tercümanları Derneği olarak zaten kuruluş amaçlarımızdan birisi de profesyonel konferans çevirmenlerinin mesleğimizi icra ederken uyması gereken kuralları belirlemek ve yaymak.
Her şeyden önce, meslek ilkelerimiz gereği konferans çevirmeni tarafsızdır ve saniyeler içinde pek çok karar vermesi gereken eş zamanlı (simultane) çeviri sırasında hiçbir şekilde ekleme ve çıkarma yapmadan o anda duyduğunu doğru yorumlayıp diğer dil ve kültüre eş zamanlı olarak aktarmayı amaçlar. Mesleki ilkelerimizin yanı sıra, çalışma koşullarımız gereği de profesyonel konferans çevirmenleri kasıtlı olarak yanlı ve/veya eksik çeviriye zorlanamaz. Ayrıca derneğimizin Etik Kurul’u sansür ve kasıtlı olarak içeriği değiştirme durumlarını meslek onuruna aykırı gördüğünden üyelerimiz bu konuda gereken hassasiyeti her zaman gösterir
Bu olay özelinde, Türkiye’de konferans çevirmenliği mesleğini temsil eden ilk ve tek meslek örgütü olan derneğimizin de üyesi olan meslektaşımızdan aldığımız bilgilere göre meslektaşımız önünde konuşmacının elindeki metin olmaksızın o anki koşullar altında elinden gelen en iyi şekilde mesleğini icra etmeye çalışmıştır. Anlık performansa dayalı mesleklerin tamamında olduğu gibi en yetkin ve deneyimli meslek erbaplarının dahi insani hata payı her zaman bulunmaktadır. Görüşmemizden meslektaşımızın farkında olmadan, söylediğini sanarak ilgili kısmı atladığını anlıyoruz. Dolayısıyla bu olayın sansür veya kasıtlı olarak içeriği eksiltme/değiştirme ile ilgisi yoktur. İstemeden gerçekleşen bu durumdan ötürü meslektaşımız da büyük üzüntü duymaktadır.
