50.5 enflasyon oldukça yüksek bir rakamdır, ama yeterince değil. Sabah sabah enflasyonun yüzde 50.5 olduğu haberine muhatap olan yurdum insanının bu haberi görmezden geldiğine eminim. Her ne kadar aynı haberin içine saklanmış olan 12 aylık ortalamalara göre yüzde 70.2 bölümü de yer alıyor olsa da, hala bir anlamı var gibi durmuyor.
Mesela ben bir vatandaş olarak bu rakamları görünce kendimi gıda enflasyonu bölümüne bakmaya mecbur hissettim ama orada da beklediğimi bulamadım açıkçası çünkü yıllık yüzde 64 yazıyordu. Oysa ben bu yüzde 64 rakamını son iki ayda falan net olarak hissettim. Ama TÜİK 2 değil 12 ay diyor.
Bir de konut fiyatları var ki akıllara zarar bir hal aldı. Kiralarda ki artışlar her ne kadar kanunla yüzde 25 şeklinde sınırlansa da bunun gerçek hayatta ne yazık ki bir karşılığı olmadı. Nadiren, 'ortada kanun var ben yüzde 25 den fazla zam yapmam' diye direten kiracılar olsa da onlar da ev sahipleriyle mahkemelik oldular çoğunlukla.
En son ünlü oyuncu Tamer Karadağlı ile ev sahibi arasında yaşanan gerginlik haberlere yansıdı. Hem de TÜİK'den yüzde 50.5 enflasyon olduğunu öğrenmemizden bir kaç gün önce. Mahkemelik olmuşlar Karadağlı ile ev sahibi, Karadağlı da konuyla ilgili açıklama yapmış, diyor ki, "Ben hükümetin belirlediği yüzde 25 zam yerine yüzde 70'e varan bir kira artışı yaptım ve kiramı zamanında bu artışla beraber 10.500 lira olarak yatırdım. Ancak ev sahibim rayic bedel gerekçesini öne sürerek kiramın 55 bin lira olması gerektiğini söylüyor.
Bir dakika enflasyon yüzde 50.5, Karadağlı yüzde 70 zam yapmış ama ev sahibi yüzde yetmiş zamlı rakamın da 5 katını istiyor. Burada yüzde hesabı yapamadım kafam karıştı, ama bir tuhaflık olduğunu fark ettim. Her ne kadar tuhaf da olsa tanıdık olduğunu ifade etmeliyim.
Nereden tanıdık onu söyleyeyim benim oturduğum sitede bundan 2 bilemedin 2 buçuk sene önce evlerin satış fiyatları 800-900 bin lira arası değişiyordu. Bu rakam da yaklaşık 100 bin Euro'ya tekabül ediyordu o zaman. Bugün o 100 bin Euro 2 milyon liradan biraz fazla ediyor. Peki evler ne kadara satılıyor 8 ile 9 milyon lira arasında bir rakama. Yani Euro bazında 4-5 kat, TL bazında 10 kat artış var 2 buçuk sene içinde. Muhtemelen bizim site TÜİK'in ilgi alanında değil. Tamer Karadağlı'nın ki de.
İşin garip tarafı ev satış fiyatları buralara varmışken bizim sitede istenen kiralar 13-14 bin lira arasında bu durumda yani 8 buçuk milyon liraya aldığınız bir evi 14 bin liraya kiraya verdiğinizde evin kira ile kendini amorti etmesi beklenen o klâsik 20 yıllık süre 50 yıla çıkıyor. Eğer gerçekten eskisi gibi 20 hatta 25 yıl esasıyla bir kira talebiniz olursa kiranın 30 bin liradan az olmaması gerekiyor. İşte Tamer Karadağlı'nın başına gelen de bu.
Ama o Tamer Karadağlı olduğu için ev sahibi bu parayı talep edebiliyor. Normal insanların yaşadığı evlerde öyle kiralar isteme şansınız yok. Yani 30 bin lira kira ödeyebilecek insanlar çoğunlukla zaten kendi evlerini almış insanlar, değilse de istisna olanlar. Mesela 1. Dereceden bir daire başkanı kiracınız olsa ve siz 30 bin lira kira isterseniz maaşının neredeyse tamamını size ödemek zorunda kalacak.
Bu durumda 8-9 milyon liraya ev almanın hiçbir mantığı yok gibi görünüyor ama hala alanlar var. Çünkü döviz baskı altında artmıyor, faiz, resmi enflasyon oranına göre bile çok ama çok düşük. Parası olan da parasını korumak için olmadık fiyatlara mülk alıyor. Onlar aldıkça da daha çok artıyor. Yukarıdaki örneklerde ki gibi 2 buçuk senede döviz bazında 4-5 kat arttı neticede, parası olan da parasını korumuş oldu bu şekilde. Parası olmayanın da zaten koruyacak bir şeyi yok. Kendisinin de korunması gerekmiyor.
Yorum Yazın