İsrail-Filistin Savaşı’nda son yaşananlar dünyada nasıl yankı buldu?

Oğuz Büber - Muhalif Özel

Gazze’yi kontrol eden Hamas, El-Ehli Baptist Hastanesi’ndeki patlamaya İsrail hava saldırısının neden olduğunu söyledi. Saatler sonra ise İsrailli yetkililer, Filistinli militanların İsrail’e atmak istediği roketlerin başarısız olarak hastaneye geldiğini belirttiler.

İnternette yayınlanan fotoğraf ve videolarda; kanlı, alevler içerisinde kalmış ve hırpalanmış cesetler, bu esnada yardıma koşan çaresiz insanlar, etrafa saçılmış ölü ve yaralıların battaniyeleri, sırt çantaları görülüyordu. Yerde kalan bedenlerin ise çoğu cansızdı.

Vahşetin ortasında kalan bir kadın, hastanenin yıkıntıları arasında yürürken kaydettiği videoda, “Nereye gideyim?” diyerek haykırıyordu.

Ortaya çıkan görüntüler, Hamas’ın İsrail’i suçlayan anlık açıklamaları ve İsrail’in yaptığı yalanlamalarındaki gecikmeler Orta Doğu’da tansiyonu zirveye çıkardı.

Beyrut’ta büyük protestolar, Ürdün’ün başkenti Amman’daki İsrail Büyükelçiliği önünde kalabalığın ateş yakması öfkenin ne denli tırmandığını gösteriyordu.

Batı Şeria üzerinde sınırlı yetkisi bulunan Filistin Yönetimi’nin lideri Mahmud Abbas, ABD Başkanı Joe Biden ile görüşmeyi de planladığı Ürdün gezisini yarıda kesti ve toplantıyı iptal etti. İsrail ile resmi ilişkiler kurmanın yollarını arayan Suudi Arabistan’ın Dışişleri Bakanlığı da katliamdan “İsrail işgal güçlerini” sorumlu tuttu.

İsrail ordusu ve Başbakan Binyamin Netanyahu dün gece yaptığı açıklamada, hastanedeki patlamanın Hamas’la müttefik bir grup olan İslami Cihad’ın başarısız roket atışından kaynaklandığını söyledi. İslami Cihad ise bu iddiayı kabul etmedi.

Geçmişte, aralarında İslami Cihad’ın da yer aldığı bazı Filistinli silahlı gruplar tarafından atılan roketler zaman zaman arızalanarak sivil mahallelerine düşüyordu. İddianın da bu sebepli olduğu düşünülüyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı'ndan bir sözcü; ölü sayısını 500 ve üzeri olarak açıkladı. Bakanlık sonrasında bu rakamı ‘yüzlerce’ olarak değiştirdi.

Bağımsız olarak herhangi bir rakam doğrulaması yapılmadı fakat Anglikan Kilisesi’nin yönettiği hastaneden gelen görüntüler ve görgü tanıkların ifadeleri bu rakamın daha da yüksek olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

Yaşanan felaket, krizi yatıştırmak amacıyla bölge liderleriyle görüşmek üzere Çarşamba günü İsrail’e gelmesi beklenen ABD lideri Biden için işleri daha da zora soktu. Biden, Filistin lideri Abbas’ın yanı sıra Ürdün ve Mısır liderleriyle de bir araya gelecekti. Fakat dün akşam geç saatlerde bu toplantı iptal edildi.

ABD lideri, Air Force One uçağıyla İsrail’e doğru yola çıkmadan kısa bir süre önce, “Gazze’de El-Ehli Baptist Hastanesi’nde gerçekleşen patlama ve sonucunda ortaya çıkan korkunç can kaybı nedeniyle öfkeli ve derin üzüntü içerisinde olduğunu” bildirdi. Neler olduğunu araştırmaları için ulusal güvenlik ekibine talimat verdiğini de ekledi.

Bölgede genel durum

İsrail uçakları, Hamas’ın 7 Ekim’de İsraillilere yönelik katliamı ve kaçırma eylemlerine misilleme olarak Gazze’yi bombalıyor. Bombardıman süreci ve İsrail’in Gazze şehri dahil olmak üzere Kuzey Gazze’yi boşaltma talimatı; yüzbinlerce insanı evinden etti, binlerce insanı öldürdü ya da yaraladı. Bölgedeki insanlar ciddi derecede su, yiyecek, yakıt ve ilaç sıkıntısı içerisinde.

Evlerinden olan insanlar sokaklarda uyuyor, yiyecek yüzünden kavgalar çıkıyor ve hastaneler artık dolup taşan yaralı hastalarla ilgilenemez durumda.

Bir haftayı aşkın süredir devam eden uluslararası görüşmelerde; hayati önem taşıyan malzemelerin bölgeye girişine izin verilmesi, bazı insanların bölgeden çıkışına imkan tanıma ya da 2 milyondan fazla insanın kötüleşen koşullar altında sıkışıp kaldığı Gazze’de sivillere yönelik güvenli bölgeler oluşturulması konusunda herhangi bir anlaşma sağlanamadı.

Yardım ve insan hakları grupları, İsrail bombardımanına ve tahliye sürecine yönelik eleştirilerinin dozunu artıyor. İsrailli yetkililer; konutları ve camileri vurduklarını, sivilleri öldürdüklerini ya da yaraladıklarını inkar etmiyorlar. Fakat Gazze’de sivil altyapıyla iç içe geçmiş Hamas yetkililerini, silah depolarını, tünelleri ve güvenli evleri hedef aldıklarını dile getiriyorlar.

Gazze’deki hastane patlamasından önce Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, İsrail’n Gazze’deki operasyonuna ilişkin Salı günü bir açıklamada bulunmuştu. Açıklamada, ‘Savaş hukuku ve uluslararası insan hakları hukukunun ihlal edildiğine dair her günün ortaya çıkan belirtilere’ dikkat çekilmiş ve insanlara Gazze’nin kuzeyini boşaltmalarını söylemenin bir nüfusun zorla nakledilmesi olarak değerlendirilebileceği ve bunun da uluslararası hukukun ihlali anlamına geldiği belirtilmişti.