"Dijital demokratik katılım diye adlandırılan şey çok tehlikelidir"

 Hülya Özmen- Muhalif Özel

 Sivas Kongresi’yle 4 Eylül’de sembolik bir açılışla start alacak olan CHP’nin Olağanüstü Tüzük Kurultayı öncesinde tartışma ve önerilere açılan taslak metinle ilgili veri analizi kuruluşu Polimetre’nin kurucusu M. Günal Ölçer,‘Dijital Demokratik Katılım Yöntemi 'ne ilişkin düzenleme için uyarılarda bulundu. “Doğrudan oylamanın bile güvenliği olmadığı bilinen bir ortamda “Dijital Oylama” ile yapılacak bütün seçimleri yapanın kazanacağı bellidir” diyen Ölçer, AKP+MHP İşbirliğinin Cumhurbaşkanlığı Seçiminde ve Genel / Yerel Seçimlerde de aynı yöntemin (Dijital Oylama) kullanılmasını gündeme getirmesi ile sonuçlanır. Biz de karşı çıkamayız” dedi. Ölçer, taslak metinde, Cumhurbaşkanı adayının nasıl belirleneceği konusunun belirsiz olduğunu, bir kişinin sürekle atanma yoluyla 19 yıl milletvekilliği yapmasının mümkün kılındığını söyledi.

Ölçer’in Muhalif’e değerlendirmeleri şöyle:

Tüzük Taslağında;

1. “DOĞRUDAN DEMOKRASİ YOKTUR”

Tüzükte “dolaylı demokrasi” esas alınmaktadır. Oysa toplumlarda “Dolaylı Demokrasi” arttıkça “Demokrasi” azalmaktadır. Bu nedenle tüzüğün “Doğrudan Demokrasi” temelli olarak baştan sona değiştirilmesi gerekir.

Açıklamak gerekirse; Genel Başkan’dan başlayarak, PM, MYK Üyeleri, İl, İlçe

Başkanları ve Yönetim Kurulu Üyeleri ve Cumhurbaşkanı Adayı doğrudan Parti

Üyelerinin oyları ile seçilmelidir.

2. “SİYASET MESLEK OLMAKTAN ÇIKARTILMAMAKTADIR”

Önerilen bu taslağa göre bir kişinin sürekli atanarak hiç önseçime veya aday yoklamasına katılmadan 19 yıl milletvekilliği yapması olanaklıdır.

3. “CUMHURBAŞKANI ADAYININ NASIL BELİRLENECEĞİ BELİRSİZDİR”

Tüzük Taslağında Türkiye Cumhuriyetindeki en etkili orun olan

Cumhurbaşkanlığına aday gösterilecek kişinin nasıl belirleneceği belirsizdir.

Bu eksiğin giderilmesi için tüzüğe, “CHP’nin Cumhurbaşkanı Adayı, Aday Yoklaması ile Belirlenir” maddesi eklenebilir.

4- “DİJİTAL DEMOKRATİK KATILIM DİYE ADLANDIRILAN ŞEY ÇOK TEHLİKELİDİR”

Tüzüğün 81/2 Maddesi “Seçim Kurulu denetiminde yapılmayan seçimlerin bu

portal üzerinden yapılmasına” olanak tanımaktadır. “Seçim Kurulu Denetiminde

Yapılmayan Seçimler”, Örgüt Denetiminde Yapılan Önseçimler ve Aday

Yoklamalarıdır”. Elimizdeki Tüzük Taslağına göre, Milletvekili ve Belediye Başkan

Adayları bu yöntemle belirlenebilir.

Yöntem Hakkında Akla Gelen Sorulardan Bazıları şunlardır:

• Bu sistemin Güvenliğini kim denetleyecektir?

• “İletişim Teknolojileri Merkezinin”, bu portal üzerinden yapılacak seçimleri

manipüle etmeyeceğinin garantisi nedir?

• Bu nedenle “Dijital Demokratik Katılım Yöntemi” bu aşamada sadece

anket amaçlı olarak kullanılabilir. Seçim ya da önseçim amacı ile kullanılmamalıdır.

• “Dijital Demokratik Katılım Yönteminin” CHP içinde resmi aday belirleme yöntemi olarak kullanılması, yarın Türkiye Genelinde AKP+MHP İşbirliğinin Cumhurbaşkanlığı Seçiminde ve Genel / Yerel Seçimlerde de aynı yöntemin (Dijital Oylama) kullanılmasını gündeme getirmesi ile sonuçlanır. Biz de karşı çıkamayız.

• “Dijital Demokratik Katılım Yönteminin” kötü niyetle önerildiği düşünülemeyeceğine göre, bu aşamada, Tüzük Taslağına dikkatsizlik sonucu girdiğini söyleyebiliriz

• Doğrudan oylamanın bile güvenliği olmadığı bilinen bir ortamda “Dijital Oylama” ile yapılacak bütün seçimleri yapanın kazanacağı Bellidir

5. “BLOK LİSTE TEMSİLİ DEMOKRASİNİN EN OLUMSUZ ŞEKLİDİR”

Ülkenin ve Partinin yararına değildir.

6. “ADAY YOKLAMASI ve MERKEZ YOKLAMASI”

Tüzükte 5 çeşit aday belirleme yönteminden söz edilmektedir. “Aday Yoklaması” ve sadece sınırlı olarak kullanılması şartı ile “Merkez Yoklaması” dışında bir seçim sistemi gereksizdir.

7. “MİLLETVEKİLLERİNE 3 DÖNEM / 15 YIL KURALI” SANKİ BİR ŞEYLERİ

DEĞİŞTİRİYORMUŞ GİBİ YAPIP HİÇBİR ŞEYİ DEĞİŞTİRMEMEKTEDİR

Cumhuriyet Tarihinde “12-Eylül-1980 Darbesini” izleyen Milletvekili Seçimi hariç, birbirini izleyen 2 seçim arası hiçbir zaman 5 yıl veya daha fazla olmadı.

İki Seçim arasındaki en uzun zaman dilimi 4 yıl 10 ay 20 gün olup 2023 ve 2018 Genel Seçimleri arasında gerçekleşti. Bu durumda Genel Merkezin Tüzük Önerisindeki 3 Dönem / 15 Yıl Kuralı fiilen 4 Dönem / 15 Yıl Olmaktadır.

Üstelik bu koşulun sadece “atanan milletvekilleri” için geçerli olması “Çağdaş, Demokrat Bir Parti İçin Uygun Değildir”.

Bu durumda tüzük taslağının felsefi olarak “milletvekilliğini meslek olarak kabul ettiği” söylenebilir.

Madde (52/9) “Dönem Şartı” getiriyormuş gibi yapıp aslında getirmemektedir. Bu şartın geçerli olması için milletvekilinin “en az 15 yıl” yani “en az 4 dönem arka arkaya atanmış olmak” şartını getirmektedir.

Tüzükte “4 dönem arka arkaya atanmış olmaktan söz etmek” bile asla kabul edilemez.

Bu maddeden “Atanmış Olma Şartı” çıkartılırsa, 12-Haziran-2026 tarihinden sonra yapılacak bir Genel Seçimde, Genel Başkan Özgür Özel aday olamaz. Bu maddeye atanmış olma şartının Genel Başkanın adaylığını sağlamak için koyulduğu anlaşılmaktadır.

8. “SEÇMENİN OYUNA SAYGI GÖSTERİLMELİDİR”

“Görevdeki belediye başkanı milletvekilliğine veya görevdeki milletvekili belediye başkanlığına aday olamaz” maddesi eklenmelidir.

2024 Yerel Seçiminde Belediye Başkanı yapılan 4 milletvekilinin TBMM’deki oylarının ne kadar değerli olduğu en son “Can  Atalay oturumunda” bir kez daha anlaşılmış olması gerekir.

9. MAL VARLIĞI BİLDİRİMİ

Cumhurbaşkanı, milletvekili, belediye başkan adayı gösterilenler ve

Partinin YSK’daki temsilcisi “kendisi, eşi ve çocukları adına kayıtlı taşınır ve taşınmazları kapsayan mal bildiriminde bulunurlar”.

Mal Bildirimleri “chp.org.tr” internet sitesinde kişilerin görevde oldukları zaman diliminde herkesin ulaşabileceği şekilde yayımda tutulur.

10.SONUÇ

Hazırlanan bu Tüzük Taslağı ne “Dönem Kısıtlaması” ne de “Önseçim / Aday Yoklaması” koşulu getirmemektedir. Mevcut Tüzükten daha olumlu hiçbir maddesi yoktur. Parti içinde iktidarı elinde tutanlar, var olan tüzük ile yapabildikleri her şeyi bu tüzükle de yapabilirler. Bu tüzüğün “Tüzük Kurultayı Yaptık Algısı” dışında hiçbir etkisi ve olumlu sonucu olmaz.