Prof. Dr. Tevfik Dalgıç

Prof. Dr. Tevfik Dalgıç


Amerikan semaları ve insansız hava araçları

Amerikan semaları ve insansız hava araçları

Teknolojinin yarattığı sorunlara hükümetlerin müdahalesi giderek sürekli yarış haline geliyor zamanla. Özel şirketler ve yeni teknoloji üreten kişilerin yarattığı yeni kullanım alanları, uygulamalar ve bunların çok değişik amaçlarla kullanılması hükümetleri sürekli uyanık olmaya zorluyor. Hükümetler ne kadar uğraşırlarsa uğraşsınlar yeni teknolojiler onları çoğunlukla yaya bırakıyor. Özellikle yenilik ve araştırmayı teşvik eden ülkelerde teknoloji ile hükümetler arasındaki yarış hep teknolojinin başarısı ile sonuçlanıyor. Kısaca hükümetler, kanun  koyucu görevini yapmakta geç kalıyorlar. Çünkü onların yapabildikleri tek şey bekleyip görmek ve tepki verip yasal düzenleme yapmak.

Amerika bu bakımdan çok  ilginç bir ülke. Kişi özgürlüğünün sınırlarını kontrol etmek yerine daha da genişlemesinden yana olan bir siyasi akım(Libertarians) bile mevcut. Amerikada bilimsel ve teknolojik yenilikleri en ileriye götürüp bunu “insanın başkalarının özgürlüğüne zarar vermeden kendi yaşamını özgürce sürdürmesi” destek görür. Ama bu arada yeni teknolojiler geliştirip başkalarının özgürlüklerini ve özel yaşamlarını önleyen kişiler ve bunların geliştirdiği  ürünler de var.

Bizde ancak ülke sınırlarını terörist saldırılara karşı korumak ve gözetlemek amacıyla gündeme gelen ve İngilizcede Drone denilen, dilimize ise; “İnsansız Hava  Araçları-İHA” olarak geçen; nitelikleri bakımından uzaktan kumanda ile çalışan gereçlere verilen bir araç vardır. Bu İHA’lar belirli oranda yük, kamera, silah ve mühimmat da taşıyabilecek türden gereçlerdir. Fakat bunlar Amerikada giderek güvenlik, kişisel özgürlüklere ve özel hayata müdahale gibi sorunlar yaratmaya başladı. Bu konuda Amerikan Federal Havacılık İdaresinin çıkardığı kurallar her yıl yenilenmek zorunda kalıyor. Çünkü her yıl yenileri çıkan bu araçların fiyatları da giderek düşüyor ve bunlara olan talep de artıyor. Amazon internet sitesine girip Drone kelimesini yazarsanız karşınıza  2593 tane gereç ve satışılar çıkıyor. Kameralı, kamerasız, dürbünlü ne isterseniz.

Amerikan Federal Havacılık İdaresi, sayıları giderek artan ve Amerikan Hava sahasını tehlikeye sokan bu araçları kimlerin kullandığını, ne amaçla kullandığını, hangisinin kuralları ihlal ettiğini saptamada büyük zorluklar çekiyor. Bu yüzden hem federal polisten, hem de eyalet polislerinden yardım istemek zorunda kaldı.

Nerede ise her yıl yenilenen ve yeni kısıtlamaların gündeme geldiği yasal çerçeveye ek olarak eyalet güvenlik güçlerinin hangi koşullarda kendi İHA’larını kullanacaklarını da belirlemek zorunda kaldı. Böylece kişilerin özel yaşamına müdahale eden, onları gözetleyen, kamera ile takip eden ve bunu yaparken sivil uçakları tehlikeye sokabilecek durumlar yaratan İHA’ların kullanımını önlemek ve yasalara uygun kullanımı sağlamak için eyalet polisleri de kendi İHA filolarını kurmaya başladılar.

KAÇAKÇILIK ARACI

ABD’nin Meksika ile sınır eyaletlerinde İHA’lar ile kaçakçılık yapılmaya başlandığı da ortaya çıkınca hem Federal hem de eyaletler düzeyinde bir tür “uyanık olma” durumu yaratıldı.

En son Kaliforniya eyaletinin en güney ucunda bulunan Meksika ile sınır olan San Ysidro kentinin karşı tarafında bulunan Meksika kenti Tijuana’da Pablo Amigo isimli yerleşim birimine bir İHA düştü. Meksika polisi parçalanan İHA’nın yaklaşık 3kilo kadar 6 paket içine yerleştirilmiş Kristal Meth (Methamphetamine) adı verilen ve kokain ile aynı aileden insan hayatını zehir eden bir kimyasal taşıdığını açıkladı. Bu olay üzerine Tijuana kenti polisi de kendi İHA filosunu kurmaya karar verdi

Teksas eyaleti ise aynı konunda güvenlik güçlerine daha fazla yetki veren yeni uygulamaları harekete geçirdi. Şimdi korkulan şey, güvenlik güçlerinin kendilerine verilen yasal gücü suçsuz insanlara karşı da kullanabileceği olgusu.

telif

Yorum Yazın

Ana Sayfa
Web TV
Foto Galeri
Yazarlar