Matematik bilmeyen toplumlar…

Bazı yayın organlarında bir habere denk geldim. Ama bazılarında, ekseriyetinde yoktu. Böyle olunca belki ve umarım haber yanlıştır diye de biraz bekledim, ama şu ana kadar herhangi bir yalanlama ya da yanlışlama gelmedi ne yazık ki. Haber:

'Boğaziçi Üniversitesi bünyesindeki İstanbul Matematik Merkezi kapatıldı' şeklinde idi. Bu haberi okuyunca aklıma Nobel ödüllü matematikçi John Nash'in şu sözü geldi, "Matematik bilmeyen toplumlarda adalet yoktur" aslında Nash'ı sadece matematikçiler ve iktisatçılar değil orta düzey bir sinema sever dahi iyi tanır. Hani şu 'Akıl oyunları' filmine konu olan deha. Kendi şizofrenisini farkındalık sayesinde yenen adam.

Sonra haberle ilgili bir şeyler bulmaya çalıştım, mesela aslında hiçbir faaliyeti olmayan bir merkez mi burası diye düşündüm, ya da şer odaklarının yuvarlandığı bir mekan mı diye. Ama bu şekilde bir bilgiye ve hatta iddiaya bile ulaşamadım.

Merkezin internet sitesinde bazı bilgilere denk geldim örneğin, bu merkez ne yapmış bu güne kadar diye baktım:

"IMBM'nin amacı, Türkiye'nin dört bir yanından matematikçiler ve onların yabancı ziyaretçileri tarafından düzenlenen matematik etkinliklerine ev sahipliği yapmak olmuştur. 16 yıl boyunca seminerler, temalı düzenli toplantılar, uluslararası çalıştaylar, konferanslar, özel konularda dersler, doktora ve ileri düzeyde yaz/kış okulları düzenlenmiş ve binden fazla konuşma yapılmıştır. IMBM, yerel/ulusal/uluslararası araştırmacıların mütevazı ama huzurlu bir ortamda bir araya gelip matematik tartışmaları ve araştırma yapmaları için kolay ulaşılabilen bürokrasisi basit ama net bir ortam sağlamıştır.

2006'dan beri IMBM tüm dünyadan matematikçiler tarafından ziyaret edilmektedir. David Mumford, Pierre-Louis Lions, Vladimir Voevodsky, Robert Langlands gibi bilim insanlarının katılımı ve takdirlerini kazanmıştır. İçinde Avrupa’nın en önemli yirmi merkez ve enstitüsünün olduğu “Matematik Avrupa Altyapısı” projesinin bir parçası olmuştur. 15 üniversiteden 60 araştırmacı ve doktora öğrencisinin yer aldığı TÜBİTAK doktora ağına dört sene boyunca ev sahipliği yapmış, Türk Matematik Derneği (TMD), Avrupa Matematik Derneği (EMS) gibi matematik derneklerinin toplantı mekanı olmuştur. IMBM, uluslararası matematik sergisi IMAGINARY'nin kurulumuna bilimsel tavsiyelerde bulunarak da katkıda bulunmuştur."

Yani aslında fena bir yer gibi durmuyor, işe de yaramış gibi, çalışıyormuş da yani, kapatılması için bir gerekçe varmış gibi gelmedi bana buradan bakınca

Ben de o zaman demek ki gereksiz bir kurummuş diye düşündüm bina daha önemli işler için kullanılacaktır belki dedim kendi kendime, mesela misafirhane falan olabilir.

Matematikle ilgili böyle ekstra çabalara gerek yoktur belki, belki de dünya çapında bir matematik eğitimimiz vardır diye düşündüm bu düşüncelerle de  LGS ve  üniversite sınavlarındaki matematik başarımıza bir bakayım dedim, üniversite sınavında matematikte başarı 40 soruda 5 civarı, LGS de ise 20 soruda  4 civarı ki bu rakamlar net değil doğru sayısına işaret ediyor. Ardından uluslararası sınavlara ve değerlendirmelere bir baktım PISA ve TİMSS değerlendirmelerinde de Türkiye'nin matematik de ortalama değerlerin altında kaldığı sonucuna ulaştım.

Neticede bu kapatılan merkez sanki o kadar da gereksiz bir yer değilmiş gibi geldi bana.

Güce sahip olmanın en önemli kriterin bilgi üretmek ve bilgiye sahip olmak olduğunu sanırım bu merkezi kapatan büyüklerimiz de bilmektedir. Matematiğin düşünmenin en temel unsuru olduğunu da elbette. Bütün bunları bilerek mesela satrancın haram olduğunu söyleyen bir zihniyetin peşinden gidecek de değiller elbette. Muhakkak bize söylemedikleri ulvi bir sebep vardır bence..