Daha önce Sayıştay konusundan bahsederken yazmıştım, devlet kurumlarının üyeleri özellikle de hukukla ve denetimle ilgili olanların siyasetten bağımsız şekilde teşkil etmesi o kurumlarda başı bozukluğa neden oluyor.
Oysa bu kurumların üyelerini siyaset belirlerse kurumlar daha bir ciddi oluyor. Yaptıkları iş ve işlemlerde aldıkları kararlarda kendilerine o görevleri bahşeden siyasilerin ve elbette dolaylı olarak da devletin âli menfaatlerini bir hakkın korumayı vazife biliyorlar.
Neticede bugün devleti kim yönetiyorsa devlet de odur. Bizi yöneten yüce akıllar elbette devlet aklı diye bahsettiğimiz müphem şeyin somutlaşmış halleridir.
Bu önemli konuda en son yaşanan HSK istifası uygulamanın nasıl olması gerektiğini bize net bir şekilde gösterdi.
İstifa eden HSK üyesi Hamit Kocabey istifasının ardından kararını 'Genel Başkanı' Devlet Bahçeli ile istişare ederek aldığını açıkladı. Bu aslında 'istifa etmemi söyledi ben de ettim' demek.
Ama kamuoyunda bu durumun garipsenmesini de ben garipsedim açıkçası. Bahsi geçen üye daha önce MHP de çeşitli görevlerde bulunmuş ve Sayın Bahçeli'nin de avukatlığını yapmış.
Neticede HSK üyeliğine seçilme sebebi de bu tabi ki. Bu durumda kendisinin seçilmesini sağlayan kişinin icazetine başvurmasından daha normal ne olabilir ki.
İşte bu lütuf, vazife ilişkisinde lütfeden bir şekilde kontrol mekanizması da oluyor. Yani hatalı bir iş gördüğünde lütufta bulunduğu kişiye vazifesini hatırlatıyor. Dediğim gibi bu muhteşem bir sistem ve neredeyse son dört yüz yıldır bizde işler böyle yürüyor.
Ve böyle muhteşem bir sistemle yürüyen işler şanlı tarihimizin son dört yüz yılını ve tabi ki bu günümüzü açıklıyor.
Şimdi buraya kadar okuyan insanlar bana muhtemelen memleket yanıyor sen dalganı geçiyorsun diyorlardır.
Evet buraya kadar okuyunca biraz öyle gibi oluyor ama bugün geldiğimiz noktada herkesin gündemi olan ekonomi de aynı sebeple bu halde.
Ülkede adalet ve liyakat denen şeylerin gerçekten tesis edileceği zamana kadar da herhangi bir sorunumuzun çözülmesini bekleyemeyiz. Siyaset hükümet etme işini devlet olma işinden ayıramadığı ya da ayırmadığı sürece.
1600’lerin sonlarından beri liyakat bu topraklara pek uğramamış görünüyor. Üzerine her gün daha kötüye giden bir adalete güven durumu var ki, artık neredeyse hukuka başvurmaktan korkuyor insanlar.
Bu iki temel unsur bir hesap vermeme ülkesi yaratıyor doğal olarak. Mesuliyet hissi sadece seçimlerde kaybetme ihtimalinde ortaya çıkıyor ve o yüzden de kimse yaptığı işin sonuçları kötüyse üzerine almıyor. Hükümet ederken yetki kullanımında kendisini devlet gibi gören iradeler, sıra devlet sorumluluğuna gelince bahanelerle sarılmayı tercih ediyor.
Bir yüzyıl öncesinden kalma ideolojik bağımlılıklar liyakat ve adalet meselelerinde de alenen taraf tutmaya neden oluyor. Doğru ve yanlışın yerini sizinkiler ve bizimkiler alıyor.
İnsanlar kısa süreli şahsi menfaatler nedeniyle asıl menfaatlerine yabancılaşıyor. Küçük istisnai bir grup dışında kalan kalabalıklar eninde sonunda yabancılaştıkları o menfaatlerinin farkına varıyor ama işte bir kez daha görüyoruz ki çok geç oluyor.
Devletin denetleme, ve adalet sisteminin temelini oluşturan kurumlar başta olmak üzere, hemen bütün kurumları siyaset tarafından ideolojik bağlantı saikiyle ya da şahsi sadakat referansıyla oluşturulduğunda devletle hükümet arasındaki fark kayboluyor.
Dediğim gibi bu yeni bir şey değil yüzyıllardır bu durumu deneyimliyor ve her seferinde yeniden başlıyoruz. Hükümetler değişiyor ama bu mantık değişmiyor. Devletin bütün imkanlarından sonuna kadar yararlanmak ve bu imkanları da kendi taraftarlarına da belli bir miktarda sunma hastalığı en sonunda bu imkanların tükenmesi nedeniyle bedeli kalabalıklara ödetiyor.
Bugün bir kez daha aynı noktadayız ama tarihsel süreçten bugünkü durumun en büyük farkı içinde bulunduğumuz durumun çok net bir şekilde inkar edilmesi ve ciddi bir kalabalığın da ideolojik bağlılıkları nedeniyle hala bu inkara destek olmaları.
"Bir insanı aldatmak, aldatılmış olduğuna ikna etmekten daha kolaydır"
???