Bugün büyükşehirlerde ebeveynlerin tüm rutinlerinin dışında çocuklarının boş zamanlarını verimli geçirebilmesi için de ayrı bir koşuşturması var. Sanat atölyesi, tiyatro- sinema etkinlikleri, oyun zamanı, spor denemeleri, kütüphane kültürü ve daha bir sürü şey.
Kısıtlı zaman, trafik engeli, bir yere yetişme kaygısının yanı sıra ebeveynlerin de kendisine zaman ayırması gerekliliği bazen isyan bayrağı kaldırmamıza neden oluyor.
İndirin isyan bayraklarını çünkü sizi bugün bir çocuğun tüm gününü hatta tüm boş vakitlerini dolu dolu geçirebileceği ve bunlar olurken de ebeveynlerin hem çocuklarının yanında olabileceği hem de kendilerine alan açabilecekleri bir sosyal kulüp MAMEPA ve bu kulübün yaratıcılarından Aysun Bilgici Uysal ile tanıştıracağız.
Yoğun bir Ankara gününün ardından İstanbul’a dönüş saatimizi beklerken tanışma fırsatımız oldu MAMEPA ve ekibiyle. Hem mekandan ve enfes sağlıklı atıştırmalıklardan hem de Aysun Bilgici Uysal’ın güzel enerjisi ve konusuna hakimiyetinden o kadar etkilendim ki, 2.500 metrekare üzerine kurulmuş bu alanı kendime saklamak içime sinmedi. 3 anne; hem çocuklarının ihtiyaçlarını eksiksiz karşılayabilecekleri, hem zaman ve trafik sorununa çözüm olabilecek hem de çocukları keyifle öğrenirken kendi arkadaşlarıyla da vakit geçirebilecekleri bir yer hayal etmişler. Yani bu 3 girişimci kadın her annenin hayal ettiğini gerçeğe uyarlamışlar.
Bilgi notu: Baştan belirtmekte fayda var henüz İstanbul’da değiller, şimdilik sadece Ankara’da ve bazı otel zincirlerinin kids clublarında hizmet veriyorlar.
Buyrun bu oluşumu yakından tanıyalım;
Sizin Mamepa’daki rolünüz nedir?
Ben ma&me&pa aile kulübünün kurucularından olan 3 Kadın girişimciden biriyim. Uzun yıllar hizmet sektöründe farklı alanlarda biriktirdiğimiz deneyimleri çocuklar ve aileleri ile buluşturmak üzere bir araya geldik.
Aile kulübü fikri nasıl doğdu? Gerçeğe nasıl dönüştü?
Kendi çocuklarımızın büyüme süreçlerinde edindiğimiz tecrübeler ve farkına vardığımız bazı ihtiyaçlar üzerine kurduğumuz hayalleri nasıl gerçeğe dönüştüreceğimiz hakkında uzun süre çalışmalar yaptık. Bu süreçte farklı konularda pek çok uzman ile iş birliği yapmak disiplinler arası bakış açımızı beslemeye devam etti. Ve nihayetinde 2018 yılında hayallerimizi Ankara’da gerçeğe dönüştürdük.
Kuruluşta fiziksel alan ile ilgili öncelikleriniz nelerdi? Burası gerçekten geniş ve ferah bir yer.
Oluşturmaya çalıştığımız mekanda her şeyin “çocuğa göre” olmasına özen gösterirken; diğer yandan hem çocukların hem yetişkinlerin estetik algılarına hitap etmeye çalıştık. Ayrıca, açık havada ve yemyeşil bir bahçede oyunlar oynamanın çocuklar için çok değerli olduğunu düşünerek toplamda 1600m2 kapalı alanı, 1000m2 bahçesi olan kocaman bir dünya yarattık. Bu dünyada 16 farklı deneyim alanı, soft play, trambolin, 5 dilden oluşan kütüphane, yüzme havuzu ve daha pek çok özgün alan bulunuyor.
Aile kulübü ne demek?
Ma&me&pa’ da çocuklara bir şeyler öğretmek yerine, onları keyifle dahil oldukları süreçlere maruz bırakıyoruz. Çocukların katılım konusunda özgür olmalarını; kendi istek, ihtiyaç ve ilgilerine göre öğrenmelerini önemsiyoruz. Bunu da güvenli bağ kurmuş oldukları ve model aldıkları bir ebeveyn eşliğinde yapıyoruz. Atölyelerimizi merak ve keşif yoluyla deneyimleme ortamı sunacak biçimde temalar ve nesneler aracılığıyla gerçekleştiriyoruz. Bir diğer yandan ailelerin de çocuklarının gelişim süreçlerine tanıklık edebilmelerinin önemini biliyor ve bu özel süreçleri kaçırmamaları için çabalıyoruz. 12 aydan itibaren tüm çocukların dahil olabildiği bir yaşam alanı olmamız da ayırt edici. Ayrıca, farklı yaşlardan çocukların birlikte ve birbirinden öğrenmelerini oldukça değerli buluyoruz. Bu sebeple, yaşlar arası akran öğrenimini benimsiyoruz.
ma&me&pa’yı tasarlarken esinlendiğiniz örnekler var mıydı?
Farklı ülkelerin çocuk müzelerinden, daha doğru ifadesiyle çocuk müzelerinin felsefesinden esinlendik diyebilirim. Çocuk müzeleri çocukların bilim, sanat ve teknolojiye ilgi duymalarını amaçlayarak, öğrenme isteklerini artırmayı hedeflerler. Aynı zamanda bu müzeler, ziyaretçilerin hayal güçlerini oyun ve canlandırma gibi yöntemler kullanarak geliştirebildikleri etkinlik alanlarıdır. Biz de ma&me&pa’ yı tasarlarken, çocukların gelişim özelliklerine uygun özgürce hareket edebilecekleri, seçim yapabilecekleri, güvenli ve merak uyandıran bir ortam olmasına özen gösterdik.
Atölyelerimizi planlarken öncelikle didaktik bir yaklaşım olmamasına dikkat ediyoruz. Ana hedefimiz zengin uyaranlarla ve çokça seçenekle çocuklarımızı buluşturmak. Bizim için çocukların her biri bir bilim insanı, bir sanatçı ve dünyanın en güzel merak eden varlıkları. Bütünsel gelişimleri için çoklu duyusal uyaranlarla buluşturarak onların meraklarının peşinden gitmelerini destekliyoruz.
Ebeveynlerin Mamepa’dayken çocuklarının yanında bulunmaları şartı var peki buna karşı gelen veliler oldu mu?
Ebeveynlerin çocukların yanında bulunma şartının altında çocuğun yüksek yararı için en ideal olanı sunma çabamız var. Büyüdüğümüzde çocukluğa dair ilk anımsadıklarımızın ailemiz ve ailemizle ortak anılarımız olduğunu, kişiliğin şekillenmesinde bu ortak belleğin etkisini biliyoruz. Zaman çok hızlı geçiyor. ‘Çocuklar ne ara büyüdü?’ sorusunu hayıflanmaya dönüştürmeden birlikte zaman geçirme, onların sosyalleşmesine, öğrenmelerine tanıklık ederek yakından tanıma olanağı sunuyor, onlara eşlik etmenin güzelliğine inanıyor, güzel anları çoğaltmak istiyoruz.
Mamepa’da farklı gelişen çocuklarla nasıl ilgileniyorsunuz?
Tüm çocukların biricik ve özel olduğu ilkesiyle hareket ettiğimiz için ebeveynlerinin rehberliği ile çocuğun ihtiyacına ve gelişimine uygun davranıyoruz. Farklı gelişen çocuklara özel ya da farklı bir yaklaşımımız yok. Farklılıkları çeşitlilik olarak görüyor ve çocukları gelişimine göre kategorize etmiyoruz.
Farklı yaş guruplarının birbiriyle etkileşimde olmasını tercih etmenizin arkasında bir neden var mı
Çocuklar için en etkili öğrenme yollarının başında sosyal öğrenme geldiği bilgisiyle, büyüdükçe farklı beceriler kazanan çocukların bir arada olmasını bile isteye seçiyoruz. Vygotski’nin dediği gibi “akran aracılığı ile öğrenilen şeylerin, diğer her şeyden önemli olduğunu” düşünüyoruz. Farklı yaşlarda ve beceri seviyelerindeki çocukların birbirlerini modelleyerek, taklit ederek öğrenmeleri ve sosyal bir varlık olan insanın temel ihtiyacı olan sosyalleşme için, arkadaşlık seçeneklerini artırmış oluyoruz.
Mamepa’ya gelen çocuklar arasında arkadaşlıklar doğuyor mu?
Elbette arkadaşlıklar doğuyor çünkü tüm zamanımız oyunlar ile geçiyor. Bizler de bu arkadaşlığın kurulması ve sürdürülmesi için rehberlik ediyoruz. Hatta çocuklar kadar yetişkinler arasında da arkadaşlık bağları oluşuyor. Anneler, babalar, büyükanneler, büyükbabalar ma&me&pa da buluşmalar düzenliyor ve bu bizi çok mutlu ediyor.
Üyelik sistemi nasıl uygulanıyor?
Bir Afrika atasözü der ki: “bir çocuğu büyütmek için bir köy gerekir”. Biz de çocuklara bir köy olabilmek için üyelik sistemi ile yol alıyoruz. 5 günden 1 yıla kadar farklı üyelik modelleri ile misafirlerimizin kendilerine en uygun seçenekle buluşup ma&me&pa’yı deneyimlemeleri için çalışıyoruz. Üyelerimiz haftanın 6 günü boyunca pek çok farklı ilgi alanını destekleyen oyun alanlarından ve günde 9 atölyeden oluşan atölye programından faydalanabiliyorlar. Tüm atölyelerimizin içerikleri 12 aylıktan itibaren çocukların gelişim özelliklerine gore tasarlanıyor. Atölyelerimizin tamamı süreç odaklı kurgulanıyor, sonuçta ortaya çıkandan ziyade süreçte yaşananlara odaklanıyor. Dolayısıyla her yaştan çocuk kendi gelişim özelliklerine göre katılım gösterebiliyor.
Web sitenizde “hak temelli” bir yaklaşımdan söz ediliyor, bu yaklaşımı açıklar mısınız?
Bu konuda ‘Çocuk Hakları Beyannamesi’ bize rehberlik ediyor. Tüm ekip arkadaşlarımızın yeterince bilinçlenmesi için hizmet içi çalışmalarımız sürekli devam ediyor. Oyun alanlarını ve atölye içeriklerini hazırlarken pek çok açıdan çocuk haklarının sağlamasını yapıyoruz. Cinsiyet eşitliği açısından çocuklarımız biliyor ki; oyunun, oyuncağın, rengin, mesleğin cinsiyeti olmaz. Yani pembe kız - mavi erkek klişesine hiç düşmediğimiz gibi benzer klişe tutumlara süreçlerimizde asla yer vermiyoruz.
Diğer şehirlerde de olacak mısınız? Sadece Ankara mı?
Ankara’da hayata geçen hayallerimiz 4. yaşının sonlarına geldiğinde Türkiye’nin farklı turizm bölgelerinde de yaşam buldu. Alanya, Kartalkaya ve Bodrum gibi pek çok farklı bölgede otellerin çocuk kulüpleri ma&me&pa felsefesi ile işliyor. Ayrıca pek çok büyükşehirden frenchise talepleri almaya devam ediyoruz. Ma&me&pa’ nın tüm dünya çocuklarına bir köy olması umuduyla bu konuda da çalışmalarımız devam ediyor.