İngiltere'de yetkili kurumlar çocuk felcinin başkent Londra'da kanalizasyon atıklarında görüldüğü ve ABD ve İsrail'de yayıldığı uyarısında bulunuyor.
Yetkililer bunu yeterince kişinin aşı olmamasına bağlıyor ve tedavisi olmayan bu hastalığa karşı Londra'daki 1-9 yaş arası çocuklara destek dozu için ailelere çağrı yapıyor.
Çocuk felci nedir ve nasıl yayılır?
Çocuk felci, polio virüsünün yol açtığı, omuriliği etkileyen ve daimi felce, hatta ölüme yol açan bir hastalık.
Bu ciddi enfeksiyon sadece aşı yoluyla kazanılan bağışıklık ile önlenebiliyor.
Virüsü taşıyan bir kişinin dışkısına temas yoluyla ya da öksürük ve hapşırma sırasında saçılan parçacıklarla bulaşıyor.
Virüs çoğunlukla beş yaşın altındaki çocukları etkiliyor.
Enfeksiyonun bulaştığı insanların yaklaşık yüzde 75'i herhangi bir semptom göstermiyor ancak bazılarında şu şikayetler görülebiliyor:
- Yüksek ateş
- Boğaz ağrısı
- Baş ağrısı
- Mide ağrısı
- Kaslarda ağrı
- Mide bulantısı
Enfeksiyonun görüldüğü kişilerin yüzde biri ile binde biri arasında değişen oranlarda, çocuk felci virüsünün sinir sistemine saldırması sonucunda bacaklara felç inmesi gibi ciddi rahatsızlıklar söz konusu olabiliyor.
Bu tip felç çoğunlukla geçici oluyor ve zamanla hareket etme yetisi geri kazanılabiliyor.
Ancak çocuk felci virüsünün nefes almak için kullanılan kasları etkilemesi durumunda hayati risk taşıyan rahatsızlıklar da görülebiliyor.
Çocuk felci aşısı kaç yaşındayken yapılıyor?
İngiltere'de geçmişte damla olarak kullanılan ve hayli etkin olduğu düşünülen çocuk felci aşısı kullanılıyordu. Daha sonra aşı formuna geçildi.
İlk çocuk felci aşısı bir bebeğe sekiz haftalıkken yapılırken, rutin çocukluk aşıları kapsamında 14 yaşına dek dört doz aşı daha uygulanıyor.
Çocuk felcine karşı bağışıklık kazanılması için bu aşıların tümünün olunması gerekiyor.
Türkiye'de Sağlık Bakanlığı aşı takvimine göre, çocuk felci aşısı; difteri, boğmaca, tetanoz, polio (çocuk felci) ve Hib menenjitine karşı koruyan DaBT-IPA-Hib (beşli karma aşı) halinde, bebeklikte 2, 4, 6 aylıkken yapılıyor ve 18 ve 48 aylıkken de pekiştirme aşıları şeklinde uygulanıyor.
Çocuklarınızı nasıl koruyabilirsiniz?
Öncelikle çocuklarınızın aşı kartlarına bakarak herhangi bir aşılarının eksik olup olmadığını kontrol etmeniz gerekiyor.
Eğer eksik bir aşı söz konusuysa aile hekiminize başvurmanız tavsiye ediliyor.
Sağlık yetkilileri, bebeklere yapılan ilk üç doz aşının çocuk felcine karşı kuvvetli bir koruma sağladığını söylüyor.
Ancak Haziran ayı itibarıyla Londra'da ilk üç dozun tamamını yaptıranların oranı yüzde 86. Ülke genelinde ise bu oranın yüzde 92 olduğu belirtiliyor.
2020/21 rakamlarına bakıldığında, Londra'da beş yaşındaki 34 bin çocuğun dördüncü doz çocuk felci aşılarını olmadıkları görülüyor.WHO'ya göre, 2020 yılında dünya genelinde bebeklerin yüzde 83'üne çocuk felci aşısının ilk üç dozu yapılmış durumda.
Son 10 yılda dünya genelinde ağızdan damla olarak verilen çocuk felci aşısından 10 milyar doz tatbik edildi.
Aynı dönemde damla aşı uygulaması olmasaydı 6,5 milyonu aşkın çocuk polyovirüs nedeniyle felç olabilirdi.
Çocuk felci neden 'geri döndü'?
İngiltere'de her yıl kanalizasyonlardan toplanan örneklerde çok düşük sayıda çocuk felci virüsü tespit ediliyordu.
Ancak şimdi ilk kez birkaç ay zarfında defalarca genetik bağlantılı virüslere rastlandı.
Londra'da tespit edilen çocuk felci virüsünün muhtemelen yakın geçmişte çocuk felci aşısı yaptırmış birinden yayıldığı sanılıyor.
