Çin’de 2019’un sonunda ortaya çıkan Covid-19 virüsünün, kısa sürede kıtalara yayılarak pandemi haline dönüştüğünü; bu süreçte ölümler başta olmak üzere, ekonomik, tıbbi ve sosyal pek çok alanda ciddi sonuçlar doğurduğunu belirten Medical Park Yıldızlı Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nden Uzm. Dr. Fatma Eren, “2 yıldan uzun süredir devam eden pandemi sürecinde Covid-19 enfeksiyonunun yalnızca ruhsal hastalığa sahip bireyler üzerinde değil, öncesinde ruhsal hastalığa sahip olmayan bireyler üzerinde de önemli ruhsal durumlara yol açtığını söyleyebiliriz” dedi.
Medical Park Yıldızlı Hastanesi Psikiyatri Kliniği’nden Uzm. Dr. Fatma Eren, Covid-19’un ruh sağlığımıza etkisi ile ilgili uyarılarda bulundu.
Covid-19 virüsünün yol açtığı hastalığın biyolojik ve psikolojik yapımızın yanı sıra sosyal hayatımızı da kaçınılmaz olarak etkilediğini belirten Uzm. Dr. Eren, halen Covid-19 virüsünün yol açtığı sorunların gündemimizde önemli bir yer tutmaya devam ettiğini söyledi.
RESMİ BİLGİ KAYNAKLARINA GÜVENMELİYİZ
Dünyanın bir ucundaki bilgiye ulaşmanın anlık olduğu günümüz dünya düzeninde maalesef internet aracılığıyla doğru bilginin yanında kirli bilgilerin de aynı hızla yayıldığı ve bunun insanlar üzerinde doğru bilgiyi ayırt etmede ve bilgiye inanmada kötü sonuçlar doğurduğu gözlendiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Eren, “Algı yönetimi ile ilerleyen günümüz dünyasında insanların, salgın hastalığı ne kadar çok tehlikeli olarak algılarlarsa, koruyucu önlemlere o kadar fazla uymaya çalıştıkları gözlenmiştir. Bu anlamda da basit ve işe yarar bir önlem olarak, resmi bilgi kaynaklarına güvenmek ve yeterli bilgi edindikten sonra daha fazla bilgi ile aklımızı karıştırmamızın stresimizi azaltabileceğini söyleyebiliriz” şeklinde konuştu.
BİREYDE ORTAYA ÇIKAN RUHSAL ŞİKÂYETLER RUHSAL BİR BOZUKLUĞA İŞARET EDEBİLİR
Pandeminin bir kıta hatta tüm dünyada çok geniş alanlara yayılarak etkisini gösteren bir salgın hastalık anlamına geldiğini söyleyen Uzm. Dr. Eren, “Bu anlamdan yola çıkarak ruhsal sonuçların da Covid-19’a bağlı olarak tüm dünyada yaygın görülmesi kaçınılmazdır. Salgının, genel toplumda bireylerde yalnızca hasta olma korkusu, ölüm korkusu ve çaresizlik hissine yol açmadığı; bununla birlikte depresif belirtilere, kaygı bozukluklarına, strese bağlı ortaya çıkan bedensel belirtilere, travma sonrası stres bozukluğu, deliryum, düşünce bozulması ve intihar gibi çeşitli psikiyatrik bozukluklara yol açtığı gözlenmiştir. Genellikle salgın sürecinde psikolojik etkiler, fiziksel etkilere göre ihmal edilir” ifadelerini kullandı.
TEDAVİYE ULAŞMADA YAŞAN ZORLUKLAR SORUNLARI ARTIRABİLİR
Bu süreçte psikiyatrik bozukluğa sahip bireylerin psikiyatrik tedaviye ulaşmada yaşadıkları zorlukların da ruhsal hastalıklarının alevlenmesine yol açtığının altını çizen Uzm. Dr. Eren, “Yaşam kalitesini en fazla bozan tıbbi hastalıklar sıralamasında ilk sıralarda ruhsal hastalıkları görmekteyiz. Bu yüzden pandemi süreciyle birlikte ruhsal durumda ortaya çıkan sorunların toplum sağlığı ve düzenini bozacağı da ortadadır” diye konuştu.
YANLIŞ BİLGİLER PANİĞİ TETİKLİYOR
Salgında yanlış bilgilenmenin etkisiyle ortaya çıkan ayrımcılık ve önyargıların toplumda korkuyu artırıp paniği tetiklediğinin gözlemlendiğini vurgulayan Uzm. Dr. Eren, şu bilgileri paylaştı:
“Artan korku ve algılanan tehdit ile birlikte kendinden olmayanı dışlama, hoşgörüsüzlük ve cezalandırma, olumsuz ve insanlar arası ilişkiyi kötü etkileyen durumlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda özellikle salgının ilk günlerinde dünyada Çinli olduğu düşünülen kişilere karşı özellikle sosyal medyadaki saldırgan tutum nedeni ile toplumda kutuplaşmalara ve tecrite maruz kalan kişilerin olumsuz etkilendiği gözlenmiştir. Bu hastalığa sahip kişilerle ilgili geniş kitlelere ulaşan yanlış, ayrımcı, dışlayıcı, nefret söylemi içeren paylaşım ve haberlerin bu hastalığa sahip bireylerin sağlık biriminden yardım almaktan kaçınmalarına yol açtığı da tespit edilmiştir. Karantina sırasında sosyal izolasyonun ve kısıtlanan özgürlüğün stres ve sinirliliğe yol açtığı, karantina bitiminden sonra bile depresif belirtilerin, kaygı artışının, uykuda bozulmanın uzun süre devam ettiği bilinmektedir.”
ŞİKÂYETLER ARTARSA PSİKOLOJİK YARDIM ALINMALI
Pandeminin tüm dünyada sağlık krizine yol açtığını ifade eden Uzm. Dr. Eren, “Büyük kitleleri etkilemesi ve kişiyi yaşamdan koparacak düzeyde sonuçları olması nedeniyle alınan çok sıkı, zorlayıcı tedbirler, sağlık hizmetine ulaşmanın yetersizliği, medya aracılığıyla Covid-19 enfeksiyonu ile ilgili hatalı bilgilerin tüm topluma yayılması gibi pek çok sebep ruhsal durumda da birtakım etkiler ortaya çıkarmıştır. Fakat bununla birlikte bu süreçten hem salgın yönetimi düzeyinde hem de birey düzeyinde birçok ders de çıkarılmıştır. Ruh sağlığımızı korumak adına bilgiye ulaşacağımız kaynakları doğru seçmek başta atılacak en doğru adımdır. Yaşanılan ruhsal şikâyetler artık günlük yaşam aktivitelerini bozmaya ve zihnimizi fazlasıyla işgal etmeye başladıysa, uyku ve iştah fonksiyonları değiştiyse bu durum bir sorun olmaya başlamıştır ve bu alanda yardım almak doğru bir davranış olacaktır.” diyerek sözlerini noktaladı.
