Bilim insanları, XBB.1.5’in adlı yeni bir varyantın, Kovid-19'un önceki türlerine göre daha kolay enfekte ettiğini ve aşılama ile önceki enfeksiyonlara karşı korumadan kaçabileceği konusunda uyardı.
Uzmanlar, varyantın ortaya çıkışının dünyadaki sağlık sistemleri üzerinde baskı oluşturabileceğini belirterek, insanlardan mümkün olduğunca dışarı çıkmamasını istedi.
Ancak yetkililer, türün önceki varyantlardan daha ciddi hastalığa neden olduğuna dair henüz bir gösterge olmadığına dikkat çekti.
İngiltere’nin en büyük koronavirüs gözetim merkezlerinden biri olan Sanger Enstitüsü’nden yapılan açıklamada, “XBB.1.5, aşılamaya veya önceki enfeksiyona yanıt olarak üretilen Kovid-19 ile savaşan antikorları atlamasına yardımcı olan F486P de dahil olmak üzere mutasyonlar kazanmıştır. Birleşik Krallk’taki 17 Aralık haftasına kadar olan haftadaki vakaların yüzde 4'ünün XBB.1.5'ten kaynaklandığı görüldü” denildi.
Bununla birlikte XBB.1.5’in ilk olarak ağustos ayında Hindistan'da tespit edilen Omicron XBB'nin mutasyona uğramış bir versiyonu olduğu belirtildi.
BJ.1 ve BA.2.75 varyantlarının bir birleşimi olan XBB, bazı ülkelerde vakaların yalnızca bir ayda 4 katına çıkmasına neden oldu.
DSÖ'den uyarı
ABD ve Avrupa'da şimdiden en baskın varyant haline gelen XBB.1.5, diğer varyantlar arasında en hızlı yayılanı.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) Kovid-19 teknik lideri Maria Van Kerkhove, küresel sağlık yetkililerinin varyant kuzeydoğu ABD'deki hızlı yayılımından endişe duyduğunu söyledi.
"Şimdiye kadar tespit edilen en bulaşıcı alt varyant" diyen Kerkhove, "Bunun nedeni, bu virüsün hücreye yapışmasını ve kolayca çoğalmasını sağlayan mutasyonlar" bilgisini verdi.
Van Kerkhove, varyantın şimdiye kadar 29 ülkede tespit edildiğini ancak daha da yaygın olabileceğini ve dünya genelinde genom dizilimi azalırken Kovid-19 varyantlarını takip etmenin de zorlaştığını söyledi.
Başta yaşlılar için tehdit
Warwick Üniversitesi'nde bir virolog olan Profesör Lawrence Young, “XBB.1.5 varyantı oldukça bulaşıcıdır ve New York'ta, özellikle yaşlılar arasında artan hastane yatışlarını artırmaktadır. Bağışıklığın azalması, soğuk hava nedeniyle daha fazla iç mekanlarda bulunulması ve yüz maskesi takmak gibi diğer hafifletici önlemlerin olmaması da ABD'deki bu enfeksiyon artışına neden oluyor” dedi.
Young, "Bu varyantın Birleşik Krallık'ta daha önce diğer Omicron varyantlarına maruz kalmış ve 50'li yaşlardaki nüfusta nasıl davranacağını bilmiyoruz. XBB.1.5 ve diğer Kovid-19 türevlerinin tehdidi, uyanık kalmamız gerektiğini vurguluyor" ifadelerini kullandı.
Grip virüslerinin ve Kovid-19'un genomik verilerine açık erişim sağlayan GISAID adlı veri tabanından alınan verileri kullanan outbreak.info'ya göre XBB.1.5 en az 74 ülke ve 43 ABD eyaletinde tespit edildi. Bu ülkeler arasında Türkiye, İngiltere, Çin, Hindistan, Pakistan, Endonezya ve Avustralya da yer alıyor.
