The Guardian'da yayınlanan Jemimah Steinfeld'ın makalesi enteresan iddialara yer veriyor;
Ülkesinin işgaline altı hafta kala Anastasiya Baydachenko duygusal bir savunma yaptı . Para istiyordu: silahlar için değil, giysiler için değil, reklamlar için.
Vladimir Putin, Rusya'nın internetini agresif bir şekilde bir kaleye dönüştürüyordu ve Ukraynalı bir dijital pazarlama şirketinin CEO'su olarak Baydachenko, ona sızmanın bir yolunu biliyordu. Plan basitti: Rusya ve Beyaz Rusya'daki web sitelerinde reklam alanı satın alın ve bunları Ukrayna'daki savaşla ilgili bağımsız haberlere bağlantı vermek için kullanın. Reklamlar doğrudan olabilir veya gerçek doğalarını gizlemek ve sansürden kaçınmak için eğik, hatta gıdıklayıcı olabilir.
Baydachenko ilk başta olağan şüphelileri hedef aldı – Google, YouTube, Facebook ve yüksek trafiğe sahip diğer siteler. Ancak her geçen gün görev daha da zorlaştı. Rusya'nın “sahte haber” yasasının getirilmesi, ülkenin internetini daha karanlık bir alana fırlattı. Ve böylece Baydachenko da daha karanlık bir dünyaya geçti: çevrimiçi kumar ve pornografi dünyasına. Bu siteler mükemmeldi - biraz ılımlılık, büyük izleyiciler ve arkalarında bağlılıkları en yüksek teklifi veren insanlar. Her şey başarısız olursa, Putin'i porno yoluyla almaya çalışacaktı.
Baydachenko yalnız bir korucu değildi. Bunun yerine daha büyük bir ağın parçasıydı ve bu ağ aracılığıyla para gelmeye başladı . Operasyon genişledi. Baydachenko, reklamlarının yüz milyonlarca Rus internet kullanıcısına ulaştığını düşünüyor. Baydachenko, kendinden emin bir şekilde, "Bilgi amaçlı direniş işe yarıyor" diyerek, Rus askerlerinin annelerinin savaşa geri dönmesinin kısmen kampanya nedeniyle olduğuna inandığını da sözlerine ekledi.
Bu, Putin'in kontrolüne meydan okumak için Rusya'daki dijital boşluklardan yararlanan ve sayıları giderek artan kişi ve kuruluşlar listesinden yalnızca bir örnek. Sadece geçen ay, bilgisayar korsanları haber radyo istasyonu Kommersant FM'in mobil versiyonunu Ukrayna marşlarından oluşan bir müzik kutusuna dönüştürdü ve devlet tarafından işletilen TV kanallarına ve radyo istasyonlarına erişim için ana web sitesi olan smotrim.ru'da savaşı sona erdirmek için çağrıda bulundu.
Rob Blackie , savaşla ilgili bağımsız haberleri reklamlar aracılığıyla Ruslara ulaştırma kampanyası olan Özgür Rusya'nın yöneticilerinden biridir. Kampanyaya öncülük etti (ilk olarak 2014'te Kırım işgal edildiğinde) ve şimdi Baydachenko ile çalışıyor. Putin'in bakış açısından “suçlu bir spam operasyonu” yürüttüğü konusunda şaka yapıyor.
O ve bu alandaki diğer insanların fiilen işlettikleri şey, günümüzün bir samizdat ağıdır. Rusça gizli malzeme anlamına gelen Samizdat, SSCB'de oldukça etkiliydi ve bir yığın protestonun yayılmasına, çalışma ve belgelerin yasaklanmasına yardımcı oldu. Yöntem, daktiloydu, insanların elleri anlamına geliyordu - şimdi internete ve sanal özel ağlar (VPN'ler) ve şifreli uygulamalar Telegram ve Signal gibi araçlara yükseltildi.
TikTok bile yakın zamanda ABD destekli haber kuruluşu RFE/RL tarafından cepheye giden askerlerin ülke genelindeki hareketlerini izlemek için kullanıldı. Polis ve politikacıların baskısı üzerine Rusya'daki faaliyetlerini askıya alan RFE/RL, oradaki gazetecilerle çalışmaya ve önemli haberler vermeye devam ediyor. Mesajı açık: Bilgiyi içeri ve dışarı almanın yollarını bulacağız.
Bazıları, bağımsız bir dijital yayın olan Zvezda'nın arkasındaki ekip gibi, moderni eskiyle birleştirerek bilgi savaşına giriyor. Mart ayı başlarında siteleri engellendiğinde, Telegram kanallarında A4 formatında kolayca yazdırılabilen haftalık bir metin baskısı yayınlamaya başladılar. Yazı işleri müdürü Stepan Khlopov, insanların gazeteyi yoldan geçenlerin alması için ortalıkta bırakmasını umduğunu söyledi .
Direnç her zaman sert haberler şeklinde değildir. 100'den fazla Rusça konuşanın savaş karşıtı şiirlerinin çevrimiçi bir deposu olan Kopilka Projesi, okuyucuların erişim talep edebileceği canlı bir Googledoc biçiminde birkaç ay önce başlatıldı. Kopilka , Rusça'dan “kumbara” olarak tercüme ediliyor ve organizatörlerden Julia Nemrovskaya, bana çabalarını “küçük bir bakır parayı daha büyük bir kopilka atmak : Putin'i yenmek için toplu çaba” olarak gördüklerini söyledi. Kopilka'nın iki amacı var: Putin'in propagandasına meydan okumak ve şiirleri Kremlin'in yıkıcı kollarından korumak.
Genel yayın yönetmeni olduğum Index on Censorship'te, kötü haberler bizim ekmeğimiz. Olumlu hikayelere rastladığımda onları kucaklıyorum. Ve bu korkunç savaşın ortasında bile iyi şeyler var. Rusya'da protestolar devam ediyor. Gazetecilerin akşam haberlerinde savaş karşıtı işaretler savurduğu ve binlerce kişinin Rusya'nın sokaklarına döküldüğü manşetlerde var . Ama aynı zamanda büyük ölçekli, yüksek etkili dijital operasyonlarda da var, titizlikle planlanmış ve tabii ki yüksek dozda cesaret içeriyor.
Putin gazetecileri istediği kadar yasaklayabilir - Haziran ortasında Guardian muhabirleri de dahil olmak üzere 29 İngiliz gazetecinin Rusya'ya girişini yasakladığı gibi. Protestoculara ağır hapis ve para cezaları verebilir. Bağımsız, kritik siteleri engelleyebilir. Yine de insanlar, havada uçuşmayan gerçeği ortaya çıkarmak ve mesajı iletmek için ustaca yollar buluyorlar.
Evet, rollerini abartmamak önemlidir. Bugünün muhalifleri yüksek bahisli bir oyun oynuyor. Putin dalga geçilecek bir adam değil. Cezası hızlı ve sert ve bir çevrimiçi sansür makinesini, diyelim ki Xi Jinping'in Çin'de yaptığı kadar iyi çalıştırmasa da, hızla yetişiyor. Ancak Rusya'daki insanların yalnızca Ukrayna savaşıyla ilgili çıplak gerçekleri görmek için porno sitelerini ziyaret ettiği görüntüsüne sevinmemize izin verin . “Özel harekat” denmeyi hak eden bir şey varsa, o da kesinlikle budur.
Son altı ayın çoğunu geçirdiğim Ukrayna'dan yazıyorum, çatışmanın artması ve savaşın korkunç gerçeği hakkında rapor veriyorum. 30 yıllık kariyerimin en yoğun dönemiydi. Aralık ayında Ukrayna ordusuyla Donetsk'in dışındaki siperleri ziyaret ettim; Ocak ayında Mariupol'a gittim ve sahil boyunca Kırım'a gittim; 24 Şubat'ta ilk Rus bombaları düşerken Ukrayna'nın başkentinde diğer meslektaşlarımla birlikteydim.
Bu, 1945'ten bu yana Avrupa'da yaşanan en büyük savaş. Ukraynalılar için bu, yeni ama tanıdık bir Rus emperyalizmine karşı varoluşsal bir mücadele. Muhabirlerden ve editörlerden oluşan ekibimiz, ne kadar pahalı olursa olsun, bu savaşı sürdüğü sürece sürdürmeyi planlıyor. Uluslararası boyutta olduğu kadar, savaşa yakalananların insan hikayelerini de anlatmaya kararlıyız. Ancak bunu Guardian okuyucularının desteği olmadan yapamayız. Bağımsız gazeteciliğimizin temelini oluşturan ve Ukrayna gibi yerlerden haber yapmamızı mümkün kılan şey sizin tutkunuz, katılımınız ve finansal katkılarınızdır.
Aylık veya tek bir katkı ile yardım edebilirseniz, bu kaynaklarımızı artıracak ve bu korkunç çatışmada neler olduğuyla ilgili gerçeği bildirme yeteneğimizi geliştirecektir.
Teşekkürler.
