Siyez bulguru, özellikle Türkiye'de yaygın olarak kullanılan ve tarihi oldukça eski olan bir bulgur türüdür.
Siyez buğdayının en çok Kastamonu'da üretildiği biliniyor. Kastamonu'da ise özellikle İhsangazi, Devrekâni ve Seydiler ilçelerinde yetiştiriliyor.
İşte siyez bulguru hakkında detaylı bilgiler…
- Siyez Buğdayı: Siyez bulguru, siyez buğdayı adı verilen özel bir buğday türünden elde edilir. Siyez buğdayı, Triticum monococcum adıyla bilinir ve buğday ailesine aittir. Siyez buğdayı, modern buğday türlerinden farklıdır ve daha eski, geleneksel bir çeşittir.
- Tarihçe: Siyez buğdayı ve buğdaydan elde edilen bulgur, Antik Mezopotamya döneminden beri insanlar tarafından kullanılmaktadır. Buğdayın bu erken çeşidi, buğdayın tarımının başladığı dönemlere kadar izlenebilir.
- Besin Değeri: Siyez bulguru, diğer bulgur türleri gibi yüksek lif içeriğine sahiptir. Aynı zamanda protein, B vitaminleri ve mineraller bakımından zengin bir besin kaynağıdır.
- Kullanım Alanları: Siyez bulguru, pilavlar, salatalar, çorbalarda ve yemeklerde yaygın bir şekilde kullanılır. Özellikle Orta Doğu mutfağında sıkça tercih edilir. Siyez bulguru, yemeklere hem lezzet hem de besin değeri katmasıyla bilinir.
- Sağlık Yararları: Siyez buğdayı, bazı insanlar için modern buğday çeşitlerine göre daha toleranslı olabilir. Bu nedenle bazı kişiler için glüten intoleransı sorunlarına karşı bir alternatif olabilir. Ayrıca lif içeriği sindirim sağlığını destekler.
- Ekolojik Avantajlar: Siyez buğdayı, geleneksel bir çeşit olduğu için bazı çevreler tarafından modern buğday çeşitlerine tercih edilir. Daha az kimyasal müdahale gerektiren ve daha sürdürülebilir bir tarım pratiği sunabilir.
Siyez bulguru, birçok farklı yemeğin ana malzemesi olarak kullanılabilir ve çeşitli lezzetli tariflerle birleştirilebilir. İşte siyez bulguruyla yapabileceğiniz bazı yemek önerileri:
Siyez Bulguru Pilavı Tarifi
Malzemeler:
- 1 su bardağı siyez bulguru
- 2 su bardağı sıcak su veya tavuk suyu (isteğe bağlı)
- 2 yemek kaşığı sıvı yağ (tercihen zeytinyağı)
- 1 orta boy soğan
- 2-3 diş sarımsak (isteğe bağlı)
- Tuz
- Karabiber (isteğe bağlı)
- İsteğe bağlı olarak taze baharatlar (maydanoz, dereotu, nane vb.)
Yapılışı:
- Öncelikle siyez bulgurunu yıkayın ve süzün.
- Bir tencerede sıvı yağı ısıtın. İsteğe bağlı olarak doğranmış soğanı ve sarımsağı ekleyin. Soğanlar şeffaflaşana kadar kısık ateşte soteleyin.
- Sotelediğiniz soğanlara yıkayıp süzdüğünüz siyez bulguru ekleyin. Bulgurun kavrulması için birkaç dakika karıştırarak pişirin. Bulgurlar hafifçe renk değiştirinceye kadar sotelemeye devam edin.
- Sıcak su veya tavuk suyunu (isteğe bağlı) ekleyin. Tuz ve karabiberi de ilave edin ve karıştırın.
- Tencerenin kapağını kapatın ve altını kısarak bulgurlar suyu çekene kadar pişirin. Bu işlem yaklaşık 15-20 dakika sürer. Bulgurlar şişip iyice yumuşadığında pilav hazır olur.
- Pişmiş pilavın üzerine isteğe bağlı olarak taze baharatlarını ekleyebilirsiniz.
- Pişirdiğiniz siyez bulguru pilavını sıcak servis yapın. Yanında yoğurt, salata veya et yemekleri ile ikram edebilirsiniz.
Siyez Bulgur Köftesi Tarifi
Malzemeler:
- 1 su bardağı siyez bulguru
- 2 su bardağı sıcak su
- 1 yemek kaşığı biber salçası
- 1 tatlı kaşığı tuz
- Yarım çay bardağı nar ekşisi
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 limonun suyu
- 2 diş sarımsak (isteğe bağlı)
- 1 çay bardağı sıcak su (köfteyi yoğurmak için)
- Taze baharatlar (maydanoz, taze soğan, nane vb.), ince doğranmış
- Marullar veya lahana yaprakları (servis yapmak için)
Yapılışı:
- Öncelikle siyez bulgurunu bir kaseye alın ve üzerine sıcak suyu ekleyin. Üzerini kapatarak bulgurların şişmesini bekleyin. Bu işlem yaklaşık 20-30 dakika sürebilir.
- Siyez bulguru şiştikten sonra üzerine biber salçası, tuz, nar ekşisi, zeytinyağı, limon suyu ve isteğe bağlı olarak rendelenmiş sarımsak ekleyin.
- Tüm malzemeleri iyice karıştırın. Karışımı yoğurmak için 1 çay bardağı sıcak su ekleyin. Bu, bulgurun daha kolay şekil almasına yardımcı olacaktır.
- Köfte karışımını yoğurun ve ardından ince doğranmış taze baharatları (maydanoz, taze soğan, nane vb.) ekleyin. İsteğe bağlı olarak köfteye daha fazla limon suyu veya nar ekşisi ekleyebilirsiniz.
- Köfte karışımını elinizle şekillendirerek istediğiniz büyüklükte köfteler yapın. Genellikle küçük toplar veya oval şekiller tercih edilir.
- Servis yapmadan önce marullar veya lahana yaprakları ile tabağa güzel bir sunum hazırlayın.
- Siyez bulgur köftelerinizi marulların veya lahana yapraklarının üzerine yerleştirin ve servis edin.
