BBC Türkçe'nin haberine göre geçen yıl Eylül ayında, dünyanın dört bir yanındaki sensörler tarafından kaydedilen gizemli sismik sinyallerin kaynağı nihayet çözüldü. Araştırmalar, sinyallerin Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde yer alan Grönland'daki Dickson Fiyordu’nu işaret ettiğini ortaya koydu.
Dickson Fiyordu’nda meydana gelen devasa bir heyelan, dokuz gün boyunca "Dünya'yı sallayan" bir sismik dalga yarattı. 1200 metre yükseklikteki dağın zirvesinin, yamaçtaki eriyen buzulun daha fazla yükü taşıyamaması sonucu çökmesiyle tetiklenen heyelan, 200 metre yüksekliğinde bir mega tsunamiyi oluşturdu.
Bilim insanları, bu heyelanın Grönland dağlarını destekleyen buzulların erimesinin etkisiyle daha sık yaşandığını belirtiyor. Araştırmanın sonuçları, Science dergisinde yayımlandı. Londra’daki UCL’den akademisyen Dr. Stephen Hicks, sismik sinyallerin ilk tespit edildiğinde depreme benzetilmediğini ifade etti. Hicks, sinyalleri "tanımlanamayan sismik cisim" olarak adlandırdıklarını belirtti.
Sismik Gizemin Çözülmesi:
Gizemli sismik sinyallerin kaynağı, Danmark Donanması ve uluslararası bir bilim ekibi tarafından gerçekleştirilen titiz bir araştırma ile belirlendi. İnternet ortamında tartışmaların ardından, sinyallerin Dickson Fiyordu'nda meydana gelen bir tsunamiyi işaret ettiği ortaya çıktı.
Uydu görüntüleri ve fiyordun fotoğrafları, heyelan sonrası fiyorddaki toz bulutlarını ve buzul kütlesinin suya sürüklendiğini gösterdi. Araştırmacılar, 25 milyon metreküp kaya kütlesinin suya çarparak mega tsunamiyi tetiklediğini hesapladı.
Dalga Enerjisinin Sıkışması:
Genellikle depremler sonucu oluşan tsunamiler açık okyanusta hızla etkisini kaybeder, ancak bu mega tsunami fiyorda sıkıştı. Dr. Hicks, "Heyelan okyanustan 200 km içeride meydana geldiği için dalga enerjisi dağılmadı" dedi. Ekip, dalganın dokuz gün boyunca fiyord içinde gidip geldiğini gösteren bir model oluşturdu.
İklim Değişikliğinin Etkileri:
Bilim insanları, bu olayın iklim değişikliği ile doğrudan ilişkili olduğunu değerlendiriyor. Grönland'daki artan sıcaklıkların, dağların tabanındaki buzulları erittiği ve benzer heyelanların daha sık meydana gelmesine neden olduğu düşünülüyor. Dr. Hicks, "Belki de bir iklim değişikliği olayının ayaklarımızın altındaki yer kabuğunu etkilediği ilk örnek" diyor.
Neyse ki, olayın meydana geldiği bölgede turist gemileri bulunmuyordu. Danimarka ve Grönland Ulusal Jeolojik Araştırmalar Kurumu’nun (GEUS) baş araştırmacısı Dr. Kristian Svennevig, "Grönland'da dev tsunamilere neden olan heyelanlarda artış görüyoruz" şeklinde açıklamada bulundu.
