Bilim insanları daha önce beyinden gönderilen stres mesajları nedeniyle hava kirliliği ile obezite, diyabet ve doğurganlık arasında bir bağ olduğu sonucuna ulaşmıştı.
Fakat Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi araştırmacıları fareler üzerinde yaptıkları incelemede hava kirliliğinin beyinde enflamasyona yol açarak sperm sayısını azalttığını tespit etti.
Baş araştırmacı Zhekang Ying, elde ettikleri bulgular sonucunda hava kirliliğinin farelerin beyninde yol açtığı hasarın enflamasyon işaretçisinden alınarak düzeltilebildiğini belirterek "bu sayede hava kirliliğinin doğurganlık üzerindeki etkilerini düzeltecek terapiler geliştirebileceğimizi gördük" dedi.
Çevresel Sağlık Perspektifleri isimli bilimsel dergide yayınlanan makalede son yıllarda dünya genelinde görülen sperm sayısındaki azalmanın kökenler araştırıldı.
Hava kirliliğinin beyine etkisi
Çalışmada dünya nüfusunun yüzde 92'sinin havada asılı duran çapı 2,5 mikrometreden daha küçük parçacıkların seviyesinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği standart düzeyin üzerinde olduğu bölgelerde yaşadığı vurgulanırken bu kirliliğin araç egzozlarından, fabrika bacalarından, orman yangın ya da kömür ve odun yakılan sobalardan kaynaklanabildiği belirtildi.
Daha önceki çalışmalarda hava kirliliğinin fare testislerinde enflamasyona sebep olmadığı tespit edilmişti. Bu sonuçlar üzerinde araştırmacılar sperm sayısının azalmasındaki başka nedenler üzerinde çalışmaya başladı.
Bilim insanları sağlıklı fareleri ve beyninde IKK2 isimli enflamasyon işaretçisi olmayan fareleri kirli havaya maruz bıraktıklarında sağlıklı farelerin sperm sayısında azalma tespit edilirken IKK2 mutant farelerde bir değişiklik olmadığını fark etti.
İkinci aşamada ise araştırmacılar bazı nöronlardaki IKK2 işaretçileri kaldırdı. Özellikle uyku düzeni ve obezite ile ilintili olan bir nöronun sperm sayısındaki azalmadan sorumlu olduğunu tespit ettiler.
Bu nöronlar açlık, susuzluk ve cinsel istek gibi dürtüleri kontrol edilen hipotalamusta bulunuyor. Hipotalamus ayrıca salgıladığı hormonlarda üreme organları ile doğrudan iletişim kuran hipofiz bezi ile birlikte çalışıyor.
Ying "Beyin ve üreme organları arasında önemli bir köprü olduğunu bildiğimiz hipotalamustaki nöronların sperm sayısındaki azalmaya neden olan enflamasyon tepkisi vermesi aslında gayet mantıklı bir durum."
