Türkiye’nin de aralarında yer aldığı en az 100 ülkede tespit edilen Omicron varyantı nedeniyle sıkı karantinalar geri dönerken, ABD’li bilim insanlarından umut veren bir haber geldi. Omicron’u etkisiz hale getiren antikorlar tespit edildi. Bu antikorların, corona virüs mutasyona uğradığında bile virüsün yapısındaki değişmeden kalan alanları hedeflediğini belirten uzmanlar, aşıların ve antikor tedavilerinin çok daha etkili bir şekilde tasarlanabileceğini açıkladı. Aynı zamanda, bu antikorlar tespiti sayesinde corona virüsün sürekli evrimine karşı konulabileceği belirtildi.
ABD’de yer alan Washington Üniversites Tıp Fakültesi’nden bilim insanları, dünyada gittikçe daha fazla insanı enfekte eden Omicron varyantı etkisiz hale getiren antikorları belirledi.
Koronavirüsün sürekli evriminin üstesinden gelmenin bir yolu bulundu
Nature dergisinde yayımlanan çalışmanın yazarlarından Doç. Dr. David Veesler, "Bu bulgu bize, corona virüsün başak proteini üzerindeki bu yüksek oranda korunmuş bölgeleri hedef alan antikorlara odaklanarak, virüsün sürekli evriminin üstesinden gelmenin bir yolu olduğunu gösteriyor” dedi.
Bununla birlikte Omicron varyantı, corona virüsün insan hücrelerine girmek ve onları enfekte etmek için kullandığı başak proteininde alışılmadık derecede yüksek sayıda 37 mutasyona sahip .Bu değişiklikler, varyantın neden bu kadar hızlı yayıldığını, aşılanmış kişileri enfekte etmesini ve daha önce enfekte olmuş kişileri yeniden enfekte etmesini kısmen açıklıyor.
Veesler, "Cevaplamaya çalıştığımız ana sorular şunlardı: Omicron varyantının başak proteinindeki bu mutasyon takımyıldızı, hücrelere bağlanma ve bağışıklık sisteminin antikor yanıtlarından kaçma yeteneğini nasıl etkiledi?" diye konuştu.
Yapay bir virüs tasarladılar
Omicron varyantındaki mutasyonların etkisini değerlendiren araştırmacılar, koronavirüslerin yaptına benzer bir şekilde psödovirüs adı verilen ve çoğalamayan yapay bir virüs tasarladılar.
Daha sonra, Omicron mutasyonlarına sahip başak proteinlerine ve pandemide tanımlanan en eski varyantlarda bulunanlara sahip farklı psödovirüsler ürettiler.
Araştırmacılar önce, başak proteinin farklı versiyonlarının, virüsün hücreye tutunmak ve hücreye girmek için kullandığı hücrelerin yüzeyindeki proteine ne kadar iyi bağlanabildiğini görmek istediler. Bu protein, anjiyotensin dönüştürücü enzim-2 (ACE2) reseptörü olarak adlandırılıyor.
Ardından, Omicron varyantının başak proteininin, pandeminin en başında izole edilen virüste bulunan başak proteinden 2,4 kat daha iyi bağlanabildiğini buldular.
Veesler, "Bu çok büyük bir artış değil, ancak 2002-2003'teki SARS salgınında, afiniteyi* artıran başak proteinindeki mutasyonlar, daha yüksek bulaşıcılık ve enfektivite ile ilişkilendirildi" dedi.
Afinite: İmmünolojik açıdan bir antikor ile bir antijenin arasındaki çekime deniliyor.
Omicron insanlar ve diğer memeliler arasında atlayabilir
Diğer taraftan çalışmanın yazarları, Omicron varyatnının farelerin ACE2 reseptörlerine verimli bir şekilde bağlanabildiğini ve Omicron'un insanlar ve diğer memeliler arasında atlayabileceğini bildirdi.
Bilim insanları, daha sonra virüsün daha önceki izolatlarına karşı antikorların Omicron varyantına karşı ne kadar iyi korunduğunu inceledi. Bunu, daha önce virüsün daha önceki versiyonlarıyla enfekte olmuş, virüsün daha önceki varyantlarına karşı aşılanmış veya enfekte olmuş ve ardından aşılanmış hastalardan alınan antikorları kullanarak yaptılar.
Üçüncü doz aşı
Ekip, daha önceki varyantlarla enfekte olmuş insanlardan ve şu anda mevcut olan en çok kullanılan altı aşıdan birini almış olanlardan gelen antikorların hepsinin enfeksiyonu bloke etme kabiliyetinin azaldığını buldu.
Enfekte olmuş, iyileşmiş ve daha sonra iki doz aşı yaptırmış kişilerden alınan antikorlar da aktiviteyi azalttı, ancak azalma yaklaşık beş kat daha azdı, bu da enfeksiyondan sonra aşılamanın faydalı olduğunu açıkça gösteriyor.
Öte yandan, Moderna ve Pfizer/BioNtech aşıları tarafından üretilen mRNA aşılarının üçüncü dozunu yaptıran hastalardan alınan antikor örnekleri, nötralize edici aktivitede sadece 4 kat azalma gösterdi.
Veesler, "Bu, üçüncü bir dozun Omicron'a karşı gerçekten çok yararlı olduğunu gösteriyor" dedi.
