Yeni açıklanan veriler, ABD'de yalnızca Covid-19 aşılama oranlarında geri kaldığını değil, aynı zamanda 15 milyondan fazla dozun da çöpe atıldığını gösteriyor.
Hükümet verilerine göre, milyonlarca doz eczaneler ve bunları dağıtmakla görevli eyalet hükümetleri tarafından 1 Mart'tan bu yana çöpe atıldı. ABD'nin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından bu hafta yayınlanan veriler, vatandaşları aşılamakla görevli büyük zincirlerin milyonlarca aşı dozunu kaybettiğini gösteriyor.
Aşılar özel eczacılık tekellerinin plansızlığı sonucu çöpe gidiyor
Eczane zinciri Walgreens, yaklaşık 2,6 milyon dozun boşa harcandığını bildirirken, rakip eczane zinciri CVS, yaklaşık 2,3 milyon dozu ziyan ettiğini belirtti.
Teksas, Kuzey Karolina, Pensilvanya ve Oklahoma, en çok aşı israf edilen eyaletler oldu.
Haziran ayında ziyan edilen dozlar 4,4 milyon olurken 300.000'lik bir artışla bu sayı Temmuz ayında 4,7 milyon olmuştur. Ağustos ayındaysa 3,8 milyon doz aşı çöpe gitti.
Eczacılık firması CVS'den bir sözcü, NBC'ye şirketin on milyonlarca aşı uyguladığını söyleyerek övündü ancak aşı israf ettiklerini doğruladı. Sözcü, yaptıkları aşı israfıyla ilgili "potansiyel olarak bir hayat kurtarma veya rapor edilen atık rakamlarımızı biraz iyileştirme seçeneği verildiğinde, her zaman ilkini seçeceğiz" dedi.
Aşılar neden çöpe gidiyor?
Covid-19 aşı dozları, şişelerin çatlaması veya yanlış sıcaklıkta tutulmaları, SKT'lerinin geçirilmesi gibi sebeplerle kullanılmaz duruma gelebiliyorlar. Şişelerden çıkartılması gerekenden daha az doz çıkartıldığında bu da aynı zamanda israf edilen aşı dozları anlamına geliyor.
Eczacılar ekstra dozu keşfetti, Pfizer üstüne çöktü
CDC sözcüsü Kristen Nordlund, boşa harcanan aşıların gerçekte kullanılan dozlara kıyasla çok küçük kaldığında ısrar etti.
Boşa harcanan dozların sayısı "son derece düşük kalıyor, bu da sistem genelinde aşı israfını azaltırken mümkün olduğunca çok insanı aşılatmak için federal hükümet, yerel yönetimler ve aşı sağlayıcıları arasındaki güçlü ortaklığın kanıtıdır." dedi.
Bir tarafta aşı israfı, bir tarafta aşı kıtlığı
ABD'de milyonlarca aşı çöpe giderken öte yandan yoksul ülkelerde aşı sorunu güncelliğini koruyor. Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü geçtiğimiz haftalarda Tedros Adhanom Ghebreyesus, tüm Afrika'da nüfusun yalnızca yüzde 2'sinden azının aşılandığına dikkat çekmişti.
ABD, İsrail ve Avrupa ülkeleri aşı istifiyle de salgının başından beri gündeme geliyor. Resmi verilere göre dünya genelinde şimdiye kadar 4.8 milyardan fazla doz aşı tedarik edildi, fakat bunun yüzde 75'i on ülkede toplanmış durumda.
ABD'li yetkililer 3 doza kadar aşılama politikasına başlarken DSÖ, aşı eşitsizliğinin önüne geçmek ve Covid-19'un yeni varyantlarının ortaya çıkışını durdurmak için takviye aşı uygulamasını 2 aylığına erteleme ve aşıya erişimi olmayan ülkelere bu aşıları ulaştırma çağrısı yaptı.
