İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyurulan ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından detayları açıklanan Türk Lirası mevduatlarındaki düzenlemeye (kur korumalı TL Vadeli Mevduatı) dair açıklamalarda bulundu.
Bloomberg HT'de soruları yanıtlayan Aran, "Tedbirlerin açıklanması sonrası bu sabah itibariyle 1,75 milyar döviz bozduruldu" diye konuştu. Aran, vade sürelerine ilişkin ise "En uzun vadenin 60 gün olması doğru değil" dedi.
Aran'ın açıklamalarından öne çıkan ifadeleri şunlar oldu:
Bu dönemi elbirliğiyle yönetmeye çalıştık. Dilimiz döndüğünce yeni ekonomik modeli anlamaya ve desteğimizi sunmaya çalıştık. Kısa vadede bu model için yapılacaklar üzerinde çaresiz kalıyoruz. Bu önemli bir açmazdı. Bildiğimiz tek enstrüman faiz olduğu için hep faizi konuştuk.
Yeni Bakan Nureddin Nebati, Dolmabahçe'de bizleri topladığında 'Faizi unutuyorsunuz, faiz dışında ne yapabileceğimizi' konuşalım mesajı verdi.
Dün akşamki tedbirlerle birlikte Dövizdeki kazanımı TL'de kalarak sağlayacak bir enstrüman oldu. Biz Dolmabahçe'deki toplantıda dövize endeksli tahvil diye not almıştık. Yeni ekonomik modelin başarısı için ortam yaratıldı. Dün tarihi bir gün oldu, trendin kırıldığı bir gün oldu.
90 günlük fırsat penceresi
Hazine'ye yük bir iki çeyrek sürebilir, sonrasında normalleşme olur.
Dün bize yeni modelin başarısı için bir fırsat penceresi açıldı. 90 günlük bir fırsat penceresi açılmış oldu. Umarım bu sefer bu fırsatı iyi kullanırız.
Yatırım araçlarını çeşitlendirmek bizim görevimiz. Sürekli kamunun bir finansal ürün tasarlaması doğru değil. Sanırım faiz dışında bir imkan olduğunu göstermek için böyle bir enstrüman yaratıldı. Ama bankacılık için bizim görevimiz yaratıcı olarak yatırım araçlarını çeşitlendirmek.
En uzun vadenin 60 gün olması çok doğru değil. Eğer bunu 90 güne çıkarıp müşterilerimizi ikna edersek önemli bir kazanım olur. Çünkü vade uyumsuzluğu baskı yaratıyordu. Fakat bunu yaşayarak göreceğiz. Vatandaşın 90 günlük mevduata nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz. Aslında müşterilerimizin yapmadığı bir şey değil. Ama kararlılık göstermeleri gerekiyor. Bu öngörülebilirliğin bir testi olacak.
Ürün çok yeni. Mutlaka içinde birtakım değiştirilmesi gereken yanlar olabilir. Bunu ileride konuşuruz diye düşünüyorum.
1,75 milyar dolar bozuldu
Dün akşamdan sabah 10'a kadar 1,75 milyar dolarlık döviz bozuldu. İhtiyaç sahiplerinin almasıyla kur 13'te dengelendi. Sağlıklı bir durum. Yıl sonuna kadar bu dengede gider ve kura bakmayız diye umut ediyorum.
Son düşüş yabancı para sahiplerinin TCMB'den daha güçlü olduğunu gösterdi. Asıl önemli olan piyasanın ikna olması. Biz bize kaldığımızda bir sorun görmüyorum. Yabancılar bile olsa artık döviz üzerinde bir risk yok.
Fırsat penceresi açıldı ama iletişime dikkat etmemiz gerekiyor. Vatandaşın doğru bilgilendirilmesi gerekiyor.
En büyük kırılganlığımız enflasyon
En büyük kırılganlığımız enflasyon ve enflasyon beklentileri. Getiri eğrisini mutlaka lehimize dönüştürmemiz gerekiyor. 90 günlük süre kabul edilirse vatandaş tarafından geliştireceğimiz araçların sayısı ve çeşitliliği de artacak. Bu noktada bankacılığın enflasyonun ineceğine katkı sunacağına inanıyorum. Yüksek enflasyon ile faiz arasındaki uçurum enstrümanları sınırlıyordu.
Bankalar kur korumalı ürün dışında enflasyon korumalı ürünler de çıkarmalı.
Enflasyonu bir hastalık olarak nitelendiriyorum. Faiz yüksek ateş. Ama asıl çözmemiz gereken hastalık enflasyon. Enflasyonu çözmeden yatırımcıyı ikna etmemiz mümkün değil. Birinci önceliğimiz enflasyonun ve beklentilerinin düşmesi olmalı.
Bütün bankalar bu ürüne katılacaktır. Katılmamak için daha iddialı bir ürününüz olması gerekiyor. Toplantılarda böyle bir enstrümanı önermememiz bizim ayıbımız. Bu gibi durumlarda yaratıcılığımızı artırmamız gerekiyor. Bu şartlar altında bizler daha uygun daha sürdürülebilir ürünler çıkarmamız gerekiyor.
Ürün yarın bile hazır olabilir
TBB'deki toplantıdan sonra arkadaşlarımız bu gece yapacağı toplantıyla yarına bile hazır olabilir. Ben bankaların bu gece yapacağı çalışmayla yarına hazır olacağını düşünüyorum.
Sisteme güven duymak çok önemli. Yastık altının geri geleceğini düşünüyorum. Bunun da izlerini görüyorum. Bugün efektif girişi gördük.
Son 3 günü çıkarırsak İş Bankası özelinde yılbaşından bu yana 7,2 milyar dolarlık efektif girişi oldu. Sağda solda çıkan haberler dolayısıyla efektif çıkışı görülmüştü son günlerde.
Artık bu gibi haberler tartışma dışında kalır diye düşünüyorum.
Dünkü kararla birlikte TCMB'nin politika faizi daha önemli hale gelmiştir. Artık politika faizi herkes için belirleyici oluyor.
İlk başta 90 günle başlar, ama vade dönüşlerinde uzayarak bir yıla çıkar. Eğer bir yıla çıkarsak başarılı olduk demektir ama 90 günde kalırsak sorun var anlamına gelir.
Dünkü kararlar öncesine göre kredi faizlerinde çok daha uygun bir ortam var. Çünkü kurdaki baskı ve öngörülemezlik bizim en büyük sorunumuzdu. Kredi faizlerinin indirilememesinin nedeni buydu. Ben kredi faizlerinde hızlı bir düşüş beklerim.Bu sistemde risk müşterilerin kabul edip etmemesi konusunda olur. Müşterilerimizin bu modele inanıyor olması, birikimlerini burada değerlendiriyor olması önemli. Bunun sağlanamaması bir risk. Müşterinin bunu beğenmemesi bir risk. Şimdi üzerimize düşen 90 günde müşterilerimize iyi bir deneyim yaşatmak. Riskimiz 90 günün sonunda belirlenecek.
