HDP’den Diyarbakır E Tipi Ceza Evinin "Özgürlük Müzesi" Yapılmasına Dair Kanun Teklifi 

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 23 Ekim Pazar günü Diyarbakır ziyareti öncesinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Dersim Dağ, 12 Eylül döneminde uyguladıkları işkencelerle çok sayıda insanın hayatını kaybettiği Diyarbakır E Tipi Cezaevinin "Özgürlük Müzesi"ne dönüştürülmesini öngören kanun teklifi verdi. Üç maddelik kanun teklifinin gerekçesinde, “Toplumun hafızasında unutulması zor tahribatlar yaratan söz konusu cezaevinin, yaşanan acıların bir daha yaşanmaması ve geçmişle yüzleşebilmenin önünün açılması için müze haline getirilmesi gerekmektedir” denildi. 
Teklifin gerekçesi şöyle:  
Diyarbakır merkez Bağlar ilçesinde 1972'de yapımına başlanan ve Diyarbakır E Tipi Cezaevi veya 5 Nolu Cezaevi olarak bilinen kurum, 4 Temmuz 1980'de açıldı. Cezaevi, 12 Eylül Darbesinden sonra Askeri Cezaevine devredildi. Ardından suçlu-suçsuz yediden yetmişe gözaltına alman binlerce bölge inşam, bu cezaevine gönderilmiş, binlerce insan insanlık dışı işkence ve uygulamalara maruz kalmıştır. 
Cezaevi, 1980 darbesinde Nazizm uygulamalarına karşı büyük direnişlere de tanıklık etmiştir. 
Kemal Pir, Mazlum Doğan, Necmettin Büyükkaya, Bedri Tan, Ferhat Kutay, Eşref Anyık, Necmi Öner ve Mahmut Zengin'in de aralarında bulunduğu 34 kişi ağır işkenceler sonucu öldürülmüştür. Faşist uygulama ve işkencelere karşı direnenler hakkında onlarca roman, yüzlerce öykü, binlerce yazı yazılmış, onlarca belgesel yapılmış, yüzlerce şiir ve ağıt yakılmıştır. 
1996 yılında da cezaevinde yaşanan hak ihlallerine karşı sesini yükselten mahkumlardan on tanesi silah, kalas ve işkence ile öldürülmüş, onlarcası bu saldırılardan yaralı olarak kurtulmuştur. Zulmün ve zulme karşı direnişin kalesi hale gelen cezaevi, dünyanın en kötü şöhretine sahip ilk 10 cezaevi içerisinde yer almaktadır. 
Toplumun hafızasında unutulması zor tahribatlar yaratan söz konusu cezaevinin, yaşanılan acıların bir daha yaşanmaması ve geçmişle yüzleşebilmenin önünün açılması için müze haline getirilmesi gerekmektedir. Diyarbakır E Tipi Cezaevi'nin Müzeler Kanunu ve gerekli prosedür dâhilinde "Özgürlük Müzesi" yapılması, toplumsal ihtiyaçlar ve demokrasi için bir cevap olacaktır. Gereğinin acilen yapılması elzemdir.