Sözcü gazetesinden Sezgin Özcan'ın konuyla ilgili yazısı şöyle; Vergi ve SGK prim borçlarının yeniden yapılandırılarak peşin ya da taksitle ödenmesine ilişkin başvuru süresi 30 Eylül'de sona ermişti. 4/b (Bağ-Kur) prim borcu nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulanlara sağlanan avantajlı ihya (canlandırma) başvuru süresi ise 1 Kasım 2021 tarihinde sona eriyor.
SGK'ya kayıt ve tescilleri yapıldığı hâlde primlerini ödeyemeyen 4/b sigortalılarına zaman zaman çıkarılan yasalarla verilen süre içinde borçlarını ödememeleri halinde, primi ödenmemiş sürelere ilişkin sigortalılıkları durduruluyor. Durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmiyor ve bu sürelere ilişkin primler SGK tarafından takip edilmeyerek siliniyor. Bu bağlamda;
30 Nisan 2008 tarihi itibarıyla 5 yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunduğu için 5510 sayılı SSGSS Kanunu'nun geçici 17. maddesi gereği,
2015 Nisan ayı sonu itibarıyla 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunduğu için geçici 63. madde gereği,
31 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla olan prim borçlarını ödemediği için, geçici 76. madde gereği,
31 Ekim 2020 tarihi itibarıyla olan prim borçlarını ödemediği için, geçici 83. madde gereği, sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlar, durdurulan bu sürelerini ihya edebilecekler. İhya talebinin durdurulan tüm sigortalılık süreleri için yapılması gerekiyor, kısmi ihya yapılamıyor.
Daha önce Bağ-Kur kapsamında çalışması olmakla birlikte kayıt ve tescili yapılmamış olanların ihya hükümlerinden yararlanmaları söz konusu değil.
Durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı, daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından, talep tarihindeki asgari ücretten az olmamak üzere belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden yüzde 34.5 oranında hesaplanan prim tutarı ödenerek canlandırılabiliyor, yani yeniden kazanılabiliyor.
7326 sayılı Yasa'nın sağladığı avantaj ise durdurulan sigortalılık süreleri için ödenecek primlerin, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek ödenmesine imkan sağlaması.
Bu bağlamda, 4/b kapsamında tescilleri yapıldığı halde prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlar, durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri primlerin sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek, Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanmasını talep edebilecekler. Borcun ilgili olduğu döneme bağlı olarak da yüzde 70'lere varan avantaj sağlanması mümkün olabilecek.
Başvuru ve ödeme süresi
Avantajlı ihya hükümlerinden yararlanabilmek için 1 Kasım 2021 (bu tarih dahil) (31 Ekim 2021 tarihi hafta sonuna denk geldiğinden) tarihine kadar başvurmak gerekiyor. Başvurular e-devlet üzerinden yapılabiliyor. Vefat edenlerin yakınları da avantajlı ihya için başvurabiliyor.
7326 sayılı Yasa hükmüne göre, hesaplanan borcun tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gerekiyor. Buradaki ilk taksit ödeme süresi, 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan SGK borçları için öngörülen ilk taksit ödeme süresi.
Bilindiği üzere 7326 sayılı Kanun'dan yararlanmak için öngörülen ve 31.8.2021 tarihinde sona eren bazı başvuru, bildirim ve beyan süreleri ile bu başvuru, bildirim ve beyana ilişkin ilk taksit ödeme süreleri 4420 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile birer ay uzatılmıştı.
Bu bağlamda, başvuru için kanunda öngörülen başvuru süresi uzamadı. Ancak ödeme süresi olarak belirtilen SGK borçlarına ilişkin ilk taksit ödeme süresinin bir ay uzatılmasına bağlı olarak, ihyaya ilişkin hesaplanan prim borçları da 30 Kasım 2021 tarihine kadar ödenebilecek.
Kredi imkanı ve emeklilik
Emeklilik için prim günü eksiği olan ve ihya edeceği sigortalılık süreleri ile emekliliğe hak kazananlara, SGK ile yapılan protokol gereği kamu bankaları 36 ay vadeli kredi veriyor. Kredinin aylık faizi yüzde 1.55 olup, taksitleri bağlanacak emekli aylığından kesilerek ödenecek.
Bu bağlamda, durdurulan sigortalılık sürelerini ihya ederek emeklilik şartlarını sağlayanların, hemen emeklilik başvurusunda bulunmaları ve emekli aylığı bağlanması mümkün olabilecek.
